سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در جلسه شورای اداری استان اردبیل
پیرامون: (زلزله منطقه سرعین، نیر، نمین و مشکین‌شهر (اهمیت توجه به استحکام در ساخت‌وسازها (همکاری ستودنی مردم و مسئولان با زلزله‌زدگان
بسم الله الرحمن الرحیم
باید از کارهایی که تا به حال اینجا انجام شده است، قدردانی کنیم. مسئولان مسئله برنامه نجات و کمک به مردم را توأماً انجام دادند و در مدت معقولی ساعات اضطراری را علی‌رغم سرمای شدید منطقه و راه‌های سخت خوب پشت سر گذاشتید. گویا متانت خود آسیب‌دیده‌ها و آرامشی که آنها داشتند، به شما کمک کرده است تا حالت هیجان مانع کار نشود. مرحله اسکان موقت هم خوب پیش رفت که من رفتم نمونه چادرها را دیدم و به نظرم خوب آمد. برای کسانی که بخواهند دوره کوتاهی را زیر چادر بگذرانند، سرپناه است.
از مردمی که زلزله‌زدگان را در خانه‌هایشان پناه دادند، تشکر می‌کنیم که از صدمات آسیب‌دیده‌ها کم کردند. واقعاً تعاون اسلامی را داریم در اردبیل می‌بینیم که مردمش به دستور «تعاونوا علی البرّ» به این خوبی عمل کردند.
سرعت کار شما برای آماده شدن ساخت‌وساز، هم برای انسان‌ها و هم برای دام‌ها - از نظر من قابل ستایش است که در این مدت کوتاه به گونه‌ای آماده کردید. خودتان هم آماده سازندگی شدید که ماشین‌های سنگین را در بعضی از جاها دیدیم که برای آماربرداری و کار کردن جمع شده بودند. نمی‌دانم الان اسم نهادها و کسانی را که کار کردند، ببرم، چون آنجا گفتم و بعد هم در مصاحبه می‌گویم. از همه قدردانی می‌کنیم. کسی نیست که کوتاهی کرده باشد. چیزی که مردم را خوشحال، امیدوار و خاطرجمع می‌کند، برنامه بازسازی است که خبری را سریع به مردم بدهید. همین مطالبی را که آقای استاندار و آقای مهندس زرگر گفتند، رسانه‌ها خوب برای مردم توضیح بدهند.
در مجموع از اظهارات شما این‌گونه احساس کردیم که برای هر خانواده آسیب‌دیده که منزلش خراب شده است، نزدیک به 5/1 میلیون تومان می‌پردازید که قسمت عمده‌اش وام است. 800 هزار تومان وام ساختمان، 300 تومان وام برای محل دام و 100 هزار تومان برای وسایل می‌پردازید که یک میلیون و دویست هزار تومان می‌شود. بنده هم قبول می‌کنم که برای هر خانواده دویست هزار تومان کمک بلاعوض بدهیم تا پول در اختیارشان باشد که بتوانند کارهایی که خودشان لازم می‌دانند، انجام بدهند. در برنامه بازسازی تنظیم کنید که به نسبت تخریب عادلانه تقسیم شود. قاعدتاً مبلغی – حداقل نصف را- باید خرج کارهای عمومی مثل راه‌ها، آب، برق، مدرسه، مسجد، حسینیه، حمام و هر چه از این قبیل کنیم که حدوداً یک سوم آن انجام خواهد شد. البته بعضی از ارزیابی‌ها خسارات را بیش از این گفتند که در جریان امور معلوم می‌شود که داریم کار می‌کنیم.
به هر حال به نظرم آنچه که باید اتفاق بیفتد، این است که این منطقه‌های آسیب‌دیده خیلی بهتر از روزهای قبل و دوران قبل از خرابی ساخته شود و اگر مردم مصیبتی و رنجی دیدند، احساس کنند که خداوند به لطف خودش کمبودهایی را که در گذشته داشتند و یا به وجود آمده، جبران کرده است.
همان‌گونه که آقای استاندار گفتند، کارهای اشتغال‌زا باید موردنظر باشد. طرح‌های اشتغال‌زایی را که مناسب منطقه باشد، پیشنهاد کنید. برای آنها هم برای تثبیت موقعیت منطقه جداگانه تسهیلات خواهیم داد. گرچه در دو سالی که باز سازی می‌کنید، اشتغال اینجا در اوج خواهد بود. چون حدود 20 تا 30 میلیارد تومان پول در منطقه کوچک می‌آید که در اطراف نیر، سرعین و مشکین‌شهر باید صرف شود. قاعدتاً می‌تواند تأثیر بسیار بالایی در منطقه داشته باشد. عده زیادی در برنامه بازسازی در فنون موردنیاز منطقه در انواع کارهای بنایی و ساخت پنجره و کاشی‌سازی و کاشی‌کاری و کارهای فراوان که باید برای ساخت انجام شود، آموزش می‌بینند. شما هم احتیاج دارید.
آینده منطقه را باید به گونه‌ای انشاءالله ساخت که مردمش احساس کنند وضعشان بهتر از گذشته شده است. تجربه‌ای که در استان گیلان و زنجان داشتیم، چنین بود. منطقه آسیب دید، الاّ الان خیلی بهتر از گذشته‌شان شده است. آن موقع‌ها امکانات کم بود و الان خیلی بیشتر است و انتظار داریم نمونه خوبی شود.
ضمناً عین همین برنامه‌ها را در بجنورد به نسبت خسارات و خرابی‌ها عمل خواهیم کرد که بنده انشاءالله به آنجا هم مسافرت می‌کنم. آنچه اینجا انجام شده است، در بجنورد هم قبل از شما انجام شده است و در آینده هم انجام می‌شود. انشاءالله هر دو بخش را با هم می‌سازیم.
برای صبر بیشتر بازماندگان و شادی روح ارواح گذشتگان و شفای کسانی که آسیب جسمی دیده‌اند، دعا می‌کنیم. خدا به همه ما توفیق بدهد که بتوانیم از این امتحان الهی سر بلند بیرون بیاییم.
والسلام علیکم و رحمه الله