سخنرانی آقای هاشمی در جمع مسئولین وزارت بهداری پیرامون مسائل پزشکی و لزوم تربیت پزشک جوان

 سخنرانی در جمع مسئولین وزارت بهداری

 »اَلْحَمْدُلِلَّهِ رَبِّ الْعالَمین، اَلصَّلوةُ وَالسَّلامِ عَلی رَسولِ اللَّهِ آلِهِ اَجْمعین«

 با تشکر از برادران که محبت فرمودند و به مجلس تشریف آوردند و با تشکر از زحماتی که می‏دانم شما متحمل شدید، در زمینه کمبود پزشک و نیاز فراوان جامعه به کارهای پزشکی و این زحمتی که باز در سمینار کشیدید، برای این که مشکلات را رفع بفرمایید، بخشهایی که مطرح شد خیلی از اینها را من هم همینطور فکر می‏کنم؛ فکر می‏کنم لازم بوده که اینها در جامعه زودتر مطرح می‏شدند، افکار مردم‏را و ذهنیات مردم را روشن می‏کردیم تا بعضی از این مشکلاتی را که امروز داریم، نداشته باشیم، در مورد این امتیازاتی که اشاره شد باید به پزشکان داده بشود و در مورد اولویتهایی که باید به پزشکی داده بشود، چه در بعد آموزشی که بتوانیم زیادتر از آن تربیت کنیم و چه در بعد خدماتی که بتوانیم بیشتر آنها را تشویق کنیم که بمانند و بیایند و یا بهتر کار کنند، من شخصاً در همه این موارد جزء طرفداران این روحیه بوده‏ام و هر جا لازم بوده دفاع کرده‏ام.

 در مجلس هم، حالا اگر یکنواخت نگوئیم ولی اکثریت مجلس این آمادگی را دارد، من درست یادم نیست، شاید نباشد، یا کم باشد، کمتر موردی باشد که این قبیل چیزی از مجلس خواسته باشند و مجلس مقاومت کرده باشد. این طوری به نظرم نمی‏آید و اگر هم این طور باشد با توضیحی که وزیر بهداری می‏آیند و آنجا می‏دهند، آقایان می‏پذیرند که این امتیازات داده بشود.

 ما در مورد انقلاب اگر این طوری فکر کنیم که به محض اینکه انقلاب در همه ابعاد و در همه مردم و در همه قشرها سیاسی شد، همه چیز انقلاب می‏شود. خوب، این یک مقداری واقعی بینی نیست و دور از واقع‏بینی است، یک چیزهایی که زمان لازم دارد، تربیت لازم دارد و تمرین لازم دارد تا ما به آنجا برسیم، پزشکان از همان دوران دانشجویی که آغاز می‏شود، خودشان را برای یک زندگی مرفهی آماده می‏کنند، در دنیا هم همین طور است منحصر به ایران نیست امروز پزشکی جزو پولسازترین مشاغل است گر چه از یک جهت کار دشواری هست.

 یک پزشک اگر بخواهد کارش را خوب انجام بدهد استراحت قاعدتاً برایش کم می‏ماند، تعهدهای انسانی که اگر بخواهد انجام بدهد که باید هم انجام بدهد، نه شب دارد، نه روز دارد و نه ساعت مشخصی دارد که برای استراحت برنامه‏ریزی کنند، چون جان مردم در خطر است. سلامت مردم در خطر است، مریضی که رنج ببرد، به محض اینکه مطلع شود مریضی دارد، رنج می‏کشد، خودش به رنج می‏افتد. طبعاً، ضمن اینکه یک شغل پولسازی است، در عین حال طبیب نمی‏تواند به صورت مرفه زندگی کند اما می‏تواند امکانات رفاهی داشته باشد و ما البته نباید از او دریغ کنیم، اگر منطقی برخورد کنیم، این مقدار را باید قبول کنیم که او از امکانات رفاهی برخوردار باشد که اگر لحظه‏ای برای خودش ماند بتواند از آن لحظه بهتر استفاده بکند.

ما اینها را قبول می‏کنیم، البته یک توقعی از پزشکان است، این درسی که شما می‏خوانید و این فیزیولوژی که شما با آن دقت می‏خوانید با ریزه‏کاریهای آفرینش الهی در معبود انسان آشنایی پیدا می‏کنید، طبعاً پزشکان را باید خیلی الهی و مؤمن کند، ما که این چیزها را نمی‏خوانیم، وقتی که در یک کتاب یا مقاله‏ای راجع به ریزه‏کاریهای چشم و یا قلب و یا گوارش و یا جاهای دیگر می‏خوانیم - همیشه از دلایل مهم توحید ما اینها است - می‏رویم در فکر همین‏ها و از همین جا خیال ما راحت است در حد آفرینش و طراحی جهان و اینها. پزشکها باید عملاً اینطوری باشند، ماپزشک ملحد و منکر خدا کمتر می‏بینیم، حالا ممکن است در جزئیات مسائل دینی این طور نباشد.

 اما در این تیپ ملحد کمتر است. ما توقعمان می‏تواند این طور باشد کسانی که به این مرحله از توحید می‏رسند، در عمل و در زندگی اجتماعی هم آن روحیه را بهتر می‏توانند پیاده کنند. این حالت انسان دوستی، حالت گذشت، حالت فداکاری، اینها را بتوانند به آسانی تحمل کنند و تربیت پزشک باید یک مقدار با این چاشنی‏ها مقرون باشد. از اول در دروان تحصیل در دوران کار، همیشه مقرون این کار را کنید. تا اینکه آن روحیه را نشان بدهید. که این هم آنی نیست، یک دوره لازم دارد، اسلام با این واقعیت آشناست، ما درصدر اسلام می‏بینیم که پیامبر اسلام که چیزهای خیلی روشنی را تا اواخر عمرش تدریجی پیاده می‏کرد، یکدفعه پیاده نمی‏کرد، این سیاست گام به گامی که مطرح می‏شود، از بعضی جهات درست است.

 بعضی جاها انقلابی باید برخورد بکنیم، آن موقع می‏گفتیم مثلاً اول باید پارلمان بشود و بعد شاه برود و چه بشود و چه نشود، آن اشتباه بود، اما در بعضی موارد هست که چاره‏ای نیست، ما می‏بینیم که پیغمبر(ص) در مسائل اسلامی تدریجی برخورد کرده در مسائل اخلاقی تدریجی برخورد کرده، در خیلی چیزها، به طوری که شراب با اینکه در تمام ادیان آسمانی حرام بوده، تا نیمه عمر پیامبر تازه حرام شده بود، ربا همین طور، حجاب همین طور، اینها همه تدریجی بوده، این طور نبوده که یک دفعه بشود اینها را عمل کنیم، نه ما از پیغمبر(ص) قوی‏تر هستیم و نه مشکلات ما کمتر از مشکلات زمان پیغمبر(ص) است.

 آن موقع خیلی آسانتر بوده، حالا خیلی پیچیده است خیلی مسائل داریم، مردم حالا یک مقدار می‏خواهند بفهمند، می‏خواهند منطقی فکر کنند، می‏خواهند برایشان حل بشود، آن تعبد که در آن مردم بدوی و عرب و چادرنشین بوده، در یک مردم دانشگاهی نمی‏تواند باشد اینها روی هر مسئله‏ای علامت سؤال دارند، می‏خواهند عمل بشود و برطرف کنند، این است که خود به خود، این تدریج را باید بپذیریم، من جمله در کار شما. پزشکمان در گذشته خودش را برای درآمدهای بسیار سطح بالا آماده کرده بود، یکدفعه هم نمی‏شد اگر می‏خواستیم بگوئیم شما هم مثل معلم باش، همینجور می‏شد که عده زیادی از آنها می‏روند و کار نمی‏کنند، گاهی من از دکتر منافی شکایت می‏کنم، در شهرستانها، مواردی سراغ داریم که شما هستید، آنجا دکترها می‏آیند، و همین دلایل این جوری که هست برخورد این جوری می‏شود که، عصر پزشک در مطب بیکار است نمی‏توانند بروند در خانه بنشینند و کتاب بخوانند، تلویزیون نگاه کنند، شاید حالا شما محدودیت قانونی داشته باشید ولی این محدودیت را شما فعلاً باید در این مقطع یک طوری حل کنید، ما با شما موافق هستیم که پزشکان بتوانند از وقتشان استفاده کنند، یک امکانات اضافی داشته باشند، الان در وزارت بهداری حقوق بیشتری می‏دهند، امکانات بیشتر می‏دهند. هیچ هم به ما اعتراض نمی‏کنند.

 ما اعتراضی در مجلس و اینجاها هم ندیدیم، ما حتی برای دانشگاهی‏ها یک لایحه‏ای داریم - برنامه این هفته‏مان [است] دور دوم می‏آید - که داریم اجازه می‏دهیم که برای اساتید دانشگاهها دست دولت باز باشد، بیشتر حقوق بدهد به خاطر اینکه بیشتر بتواند جذب کند، ما این اصل را پذیرفته‏ایم و می‏پذیریم که این تفاوت وجود دارد.

 البته، در کنار این باید یک حرکت صحیح و نیرومندی باشد که رفته رفته ما مسائل خویش را بنیادی حل کنیم، با تربیت پزشک فراوان یک مقدار مسئله خود به خود حل می‏شود، وقتی که همه جا پزشک باشد، وضع یک قدری بهتری می‏شود، با تربیت روحی و کم کردن از تمایلات مادی و افزودن به تمایلات معنوی و فداکاری یک بخشی از مسائل حل می‏شود، این آمادگی را ما داریم و من به شما قول می‏دهم که مجلس هم دارد، منتهی خود آقایان پزشکان و خود آقایان مسؤولین اجرایی در این مسائل متّفق و متحد عمل نمی‏کنند، ما متأسفانه در این یک سال اخیر شاهد این بودیم که مکرر لوایح بنیادی در مجلس آمده و وزیر بهداری و وزیر علوم با هم اختلاف داشته‏اند، در داخل مجلس و کمیسیونها خود پزشکهای مجلس با هم اختلاف داشته‏اند و نماینده‏هااین اصل برایشان پذیرفته شده است که این مسائل را از متخصصین بگیرند.

 کار مهم این است که در بیرون شما با هم در طرحها  و برنامه‏هایتان با هم متحد بشوید، الان در آموزش پزشکی آقایان متحد نیستند، ما مشکل داریم، در همین نظام پزشکی متحد نیستند و مشکل داریم.

 خوب! این طرح درمان و بهداشت که آمده بود یک چیزی در مقابلش بود، قضیه دارو آمد، یک صف‏بندی شد، هر چه می‏آید در مجلس و مربوط به مسائل پزشکی می‏شود، از یکنواختی در تصمیم‏گیری مجری‏ها برخوردار نیستیم، یکی از کارهای مهمی که شما باید الان بکنید و ما از شماها انتظار داریم، یک عده از متفکرین‏تان که اهل طرح و نظر هستند در این سمینارها جمع بشوید، کار بنیادی را نباید فراموش کنید، دور هم جمع بشوید و مسائل مورد اختلاف را حل کنید و یک چیز مشترکی بگیرید و مطمئناً شما اگر الان طرح بدهید که امتیازات این جوری به پزشکان بدهید، مجلس می‏دهد، طرح بدهید که به پزشکان خانه باید داده شود، خانه‏سازمانی در شهرستانها باید داده بشود، می‏دهیم.

 اگر حقوق باز هم لازم است، می‏دهیم، همین اواخر ما خودمان در شورای دفاع از طرف آقایان چیزی از ما نخواستند ما خودمان در شورای دفاع گفتیم این شش‏ماه اضافی خدمت در نظام وظیفه برای پزشکان درست کرده‏اند از این رو اینها نروند، چون ارتش از جاهای دیگر بیشتر دکتر دارد، الان این را خود ما گفتیم بردارید. آقایان بیائید حل کنید، طرح مشخصی بدهید، اختلافات را بین خودتان حل بکنید و از ما هم بخواهید ما کاملاً در این مرحله آمادگی داریم، من فکر می‏کنم که یک دهه طول خواهد کشید، یک ده سالی طول خواهد کشید ما برای تربیت کادرهای علمی و فنی و این طور تخصصهای سطح بالا، تربیت متخصّصین رشته‏های مختلف پزشکی و دیگر علوم اینها باید رویش مایه بگذاریم، باید امتیاز بدهیم، باید ناز بکشیم، باید به قول ما و دانشمندها احترام را بیشتر بکنیم.

 جامعه ما هم این را می‏پذیرد، اصلاً جامعه ما در عمل پذیرفته است. خود جامعه این مسئله برایش هضم است که به آنها یک مقدار امتیاز بیشتر بدهید. که بیایند و این کار دنیوی را انجام بدهند. ما الان تحقیقات را باید با متخصصین و محققینی انجام بدهیم که باید از هر جهت خیالشان راحت باشد و در خانه‏ها، در کتابخانه‏ها، در لابراتوارها بنشینند و با حوصله کار کنند و ظرایف و دقایق را کشف کنند و تا ما به هیچ جا محتاج نباشیم.

 ما میلمان این است که این انقلاب بیش از همه چیز جنبه علمی به خودش بگیرد، بیش از حد یک جنبه فرهنگی به خودش بگیرد، یک روزی تهران و ایران مرکز تحقیق و مرکز دانشمندان دنیای اسلام باشد و در هر جا هر کسی که می‏خواهد تحقیقی انجام بدهد اول تهران را در اولویت بگذارد و اگر نشد به جای دیگر برود.

 و اینها در مرحله اول بدون امتیاز دادن نمی‏شود، ما اول باید امتیاز بدهیم، تأمین کنیم و وقتی که آمدند و راه افتادند و جریان تحقیقی، جریان علمی، جریان تربیتی راه افتاد، آن وقت دیگر تثبیت شده است آن موقع در کنارش هم مسائل تربیتی و این را مطرح کنیم و به هر حال در کاوشی که همه محققان کرده‏اند، انسان این گونه امتیازات برایش مؤثر است در عین حال اگر بتواند به آن تربیت والای انسانی برسد، آن فوق این امتیازات است به جایی می‏رسد که اینها برایش امتیاز نیست، ما امیدواریم که شما موفق باشید. همانطور که تا به حال هم موفق بوده‏اید، این دوران جنگ را به خوبی بگذارنید.

 ما الان کمتر اعتراض داریم، البته بی‏اعتراض نیست، در مورد اداره مرزهای جنگ و مجموعه اینها، کمتر اعتراض داریم و نسبتاً رسیدگی شده، در جبهه رسیدگی شده، در بیمارستان رسیدگی شده، بیمارستانها وضع بهتری نسبت به سالهای اول پیدا کرده، ولی خیلی بهتر از اینها می‏تواند بشود و ما امیدواریم.

 یکی از کارهای خوب در این انقلاب، همین رسیدن به بهداشت و بهداری مردم باشد و شما هم از پیشتازان این راه خوب باشید. »ان‏شاءاللّه«

    والسلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته