روند شکل گیری اولین دوره مجلس خبرگان رهبری (نگاهی به خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی)

سه شنبه 14/2/61

جلسه [جامعه] روحانیت مبارز امشب در دفتر من تشکیل گردید و راجع به کاندیداهای [مجلس [خبرگان بحث و اتخاذ تصمیم شد. جامعه مدرسین [حوزه علمیه] قم در بیست مورد با لیست مخالفت کرده اند. جلسه تا ساعت دوازده طول کشید و شب را در مجلس خوابیدم.

چهارشنبه 22/2/61

ساعت نه با آقایان خامنه ای و ناطق نوری خدمت امام رفتیم و راجع به انتخابات [مجلس[ خبرگان بحث کردیم. امام موافقت کردند.

شنبه 25/2/61

عصر. . . احمد آقا هم آمد و راجع به کاندیداهای مجلس خبرگان، نظر امام را گفت.

سه شنبه 23/6/61

عصر به ملاقات آقای خامنه ای رفتم. جلسه ای برای بررسی مجدد نامزدهای مجلس خبرگان داشتیم. قرار شد که من و ایشان هم باشیم.

سه شنبه 27/7/61

شب جلسه شورای مرکزی روحانیت مبارز داشتیم و در باره مجلس خبرگان بحث شد.

پیشنهاد شده بود که ما و جامعه مدرسین [حوزه علمیه قم [کاندیدا ندهیم ولی تصویب نشد.

شنبه 8/8/61

شب جلسه روحانیت مبارز در دفترم برگزار شد. برای مجلس خبرگان و کاندیداها مذاکره صورت گرفت. لیست مدرسین قم خوانده شد که مورد قبول ما هم قرار گرفت و کاندیداهای تهران را به عهده روحانیت مبارز تهران گذارده بودند که ما هم رأی گیری کردیم و دوازده نفر را انتخاب کردیم.

چهارشنبه 12/8/61

به زیارت امام رفتم. مدرسین قم و روحانیت مبارز تهران احضار شده بودند. امام نگران پایین آمدن سطح مجلس خبرگان بودند و توصیه کردند که افراد عالم عنوان دار را هم کاندیدا کنیم. سپس جلسه ای تشکیل دادیم و تغییراتی در لیست کاندیداها داده شد.

پنج شنبه 13/8/61

شب [جامعه] روحانیت مبارز [تهران] در دفترم جلسه داشت. هم لیست کاندیداهای مجلس خبرگان اصلاح شد و هم عدد اعضا زیاد و قرار شد که آیین نامه عوض شود.

سه شنبه 18/8/61

عصر هم گروهی از علمای قزوین آمده بودند و راجع به خبرگان و ضرورت کاندیدا شدن آقای [سید محمد موسوی] خویینی ها از قزوین گفتند. [جامعه [مدرسین [حوزه علمیه قم] و [جامعه] روحانیت مبارز[تهران] مخالف کاندیدا کردن ایشانند.

چهارشنبه 19/8/61

احمد آقا آمد و راجع به این که علیه چهره هایی مثل آقایان موسوی خویینی ها و. . . تلاش می شود نگران بود. دیشب آقای موسوی خویینی ها هم همین مطلب را به من گفت.

پنجشنبه 20/8/61

[آقای جلال الدین طاهری] امام جمعه اصفهان تلفن کرد و از عدم نیاز به خبرگان به خاطر مشخص بودن رهبری آیت الله منتظری گفت.

شنبه 22/8/61

در دفتر رئیس جمهوری جلسه شورای مرکزی روحانیت مبارز بود؛ برای تصمیم نهایی در باره کاندیداهای خبرگان تا دیر وقت بحث شد و بالاخره تصمیم گیری به عمل آمد.

یک شنبه 23/8/61

شب با تأخیر در شورای مرکزی حزب شرکت کردم که بحث در باره انتخابات و کاندیداها بود.

جمعه 28/8/61

بعد از ظهر آقای [سید جلال الدین] طاهری امام جمعه اصفهان به منزل آمد و راجع به استاندار جدید برای اصفهان و مجلس خبرگان مذاکره کردیم.

یک شنبه 30/8/61

شب جلسه شورای مرکزی حزب بود و بحث در نامزدهای مجلس شورا و خبرگان بود.

دوشنبه 1/9/61

مصاحبه مطبوعاتی در باره مجلس خبرگان داشتم. (پیوست یک)

پنجشنبه 4/9/61

سپس جلسه [جامعه] روحانیت مبارز در دفتر آقای [سید عبدالکریم موسوی] اردبیلی تشکیل شد که راجع به کاندیداهای خبرگان تصمیم نهایی اتخاذ شد. (پیوست دوم)

پنجشنبه 11/9/61

شب جلسه روحانیت مبارز[تهران] در دفتر من تشکیل شد و تصمیم گرفتیم که با حزب جمهوری [اسلامی] در معرفی کاندیداهای تهران ائتلاف شود و در مورد شهرستانها روحانیت [مبارز] در معرفی کاندیدا شرکت نکند. . . آقای خامنه ای [رئیس جمهور [هم تلفنی از من خواستند برای رفع مشکل آقای محمد خامنه ای که از طرف شورای نگهبان به خاطر نقص مدارک، اسمش در خبرگان اعلام نشده، کمک کنم.

چهارشنبه 24/9/61

ساعت دوازده اخبار را گرفتم. پیام مهمی از امام صادر شده که از افراط کاری ها، ایذا مردم و تجسس و شنود و تصفیه های بی جا منع کرده اند، خیلی پیام مؤثری است. تحت تأثیر شرکت وسیع مردم درانتخابات صادر شده است.

چهارشنبه 1/4/62

آقای جنتی آمدند. راجع به شورای نگهبان و شورای عالی قضایی بحث شد. اطلاع دادند که مجلس خبرگان، روز سوم شوال افتتاح می شود و محل برگزاری آن مجلس [شورای اسلامی [است.

یکشنبه 19/4/62

مقداری از وقتم را صرف مسأله تعیین محل برگزاری اولین اجلاسیه خبرگان کردم. قمی ها اصرار دارند که در قم باشد؟ شورای نگهبان به خاطر ملاحظات امنیتی، مخالف برگزاری آن در قم است و اعلان کرده در تهران باشد. سپاه هم امنیت را تضمین نمی کند. امام هم گفته اند، اگر امنیت در قم نیست، در تهران برگزار شود. خطر بمب باران است.

پنج شنبه 23/4/62

صبح زود به مجلس رفتم تا ساعت نه صبح، گزارشها را خواندم و نظارتی بر کارهای مقدماتی مجلس خبرگان نمودم. ساعت نه مجلس خبرگان شروع شد. قرآن و پیام امام(1) و سخنرانی آقای مهدوی کنی [رییس هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان] و جلوس هیأت رییسه سنی و تحلیف و انتخابات برای هیئت رییسه دائم. آقای مشکینی رئیس و من نایب رییس و آقایان مؤمن و طاهری خرم آبادی، منشی انتخاب شدند [جامعه مدرسین قم آقای آذری قمی] را برای ریاست و آقای ربانی [املشی] را برای نیابت کاندیدا کردند که رأی نیاوردند آقایان خزعلی و [یوسف] صانعی هم رأی خیلی کم داشتند. (2)

برای عصر، جلسه اعلام کردیم؛ قمی ها مخالفت کردند و گفتند، باید در قم باشد. هیئت رییسه جلسه گرفت و برای برخورد با این مشکل، تصمیماتی اتخاذ شد. جلسه را غیر رسمی کردیم و بحث کردیم. برای احتراز از اختلاف قرار شد، اولین جلسه را روز شنبه در شهر قم تشکیل دهیم با اینکه اکثریت موافق نبودند، اما سرسختی آنها ممکن بود، مشکلی درست کند، چند نفر هم به عنوان اعتراض، نیامده بودند، مثل آقای [یوسف]صانعی و آقای طاهری اصفهانی سپس در دفتر من، هیئت رییسه [مجلس خبرگان] جلسه داشت، برنامه اولین جلسه [مجلس خبرگان در شهر [قم را تنظیم کردیم.

شنبه 25/4/62

بعد از نماز برای شرکت در جلسه خبرگان به طرف قم حرکت کردم. ساعت هفت و نیم صبح به مدرسه فیضیه رسیدم. قبل از جلسه، در اتاق مرحوم صاحب الداری دفتر مدرسه با جمعی از مدرسین، مذاکره کردیم. آقای [محی الدین [حائری شیرازی، بخشی از مطالب پیام امام را ناظر به بیت آیت الله منتظری می دانست و می گفت، به این تذکر اهمیت بدهیم. (3) بعضی ها کلی می دانستند، به هر حال متفق بودند که برای اجرای اصل 111 قانون اساسی، (پیوست چهارم) خبرگان، باید بیت رهبر را تحت نظارت بگیرد. با کمی تأخیر جلسه خبرگان شروع شد. اداره مجلس مشکل بود، آیین نامه ندارد و اعضا هم از علمای بزرگ اند و پر توقع. من به آقای مشکینی، برای اداره کمک کردم. وقت زیادی صرف اصلاح ماده مربوط به محل تشکیل جلسات شد که بالاخره تعدیل شد مرکز اصلی قم و قابل تغییر با تصویب اکثریت دو کمیسیون هم تشکیل دادیم؛ ظهر هم بعد از نماز در همان محل کتابخانه فیضیه ناهار خوردیم و با رأی گیری و جلسه بعد در تهران خواهد بود. . . به تهران برگشتم. . . تا ساعت نه در مجلس کارها را انجام دادم، سری به محل استراحت مهمانان [مجلس] خبرگان زدم و آخر شب به خانه آمدم.

یکشنبه 26/4/62

ساعت سه و نیم به مجلس رفتم. آقای طاهری خرم آبادی به دفتر آمدند در باره کیفیت برگزاری جلسه خبرگان. . . صحبت شد. . . . ساعت چهار، جلسه [مجلس] خبرگان شروع شد. مایل بودم، آقای مشکینی، خودشان اداره کنند، مقدور نشد. ناچار کمک کردم. هشت ماده از آیین نامه را تصویب کردیم. شب در مجلس ماندم. . . با دفتر امام تماس گرفتم وقت ملاقات خبرگان با امام را تنظیم کردم.

دوشنبه 27/4/62

ساعت هشت جلسه خبرگان تشکیل شد و پیشرفت خوبی داشتیم. . . . عصر هم از ساعت چهار تا غروب جلسه خبرگان داشتیم. قسمت اول [آیین نامه [تمام شد. آقای ربانی املشی به عنوان نایب رییس دوم انتخاب گردید. گزارش کمیسیون طرح اجرایی اصل 111 قانون اساسی مطرح شد، کلیات تصویب گردید و اصلاحاتی در اولین ماده انجام شد.

سه شنبه 28/4/62

اداره مجلس را به عهده آقای یزدی گذاشتم و همراه اعضای خبرگان به زیارت امام رفتم. خبرگان و محافظانشان بودند، آیت الله مشکینی کمی صحبت کردند و سپس امام، نصایحی فرمودند. . . عصر به مجلس رفتم، جلسه خبرگان داشتیم. کیفیت اجرای اصل 111 مطرح بود.

چهارشنبه 29/4/62

عصر هم جلسه خبرگان داشتیم، کار تمام نشد. عده ای می خواستند که به مشهد برویم مخالفت شد قرار شد از روز دوشنبه آینده، مجدداً کار را ادامه دهیم.

دوشنبه 3/5/62

جلسه خبرگان داشتیم ظهر چند ملاقات انجام دادم. عصر هم جلسه خبرگان داشتیم.

چهارشنبه 5/5/62

تا ظهر جلسه رسمی خبرگان داشتیم. . . . ساعت چهار بعد ازظهر مجدداً جلسه خبرگان داشتیم چون بحث در محدوده وظایف گروه تحقیق بود کمی داغ و همراه با موضع گیری های سیاسی بود.

پنجشنبه 6/5/62

نزدیک ساعت هشت صبح جلسه رسمی مجلس شورای اسلامی را شروع کردم و سپس به آقای موسوی خوئینی ها سپردم و به محل کتابخانه سابق مجلس، برای شرکت در جلسه خبرگان رفتم عدد حضار به اندازه رسمی شدن، نرسیده بود. بحث انتخاب اعضای گروه تحقیق بود. قبل از رسمی شدن جلسه، به عنوان پیش از دستور، در همین مورد سخنرانی هایی شد و بالاخره رأی گیری کردیم و هیأت تحقیق(4) انتخاب شدند، اما با تبصره ای تصویب کردیم که قسمتی از وظایفش را که فعلاً ممکن است در بیت امام، لازم الاجرا و یا ممکن الاجرا نباشد، مشروط به دستور مجلس خبرگان کنند که بعداً اتخاذ تصمیم خواهد شد ناهار را با مهمانهای مجلس خبرگان خوردیم.

دوشنبه 10/5/62

سؤالی هم از شورای نگهبان کردم، راجع به تفسیر اصل 111 که آیا خبرگان می توانند در دوره های بعد آیین نامه [داخلی] بنویسند، یا فقط در همین اجلاس ممکن است؟ تردید به وجود آمده است. (پیوست پنجم)

یکشنبه 16/5/62

مقداری وقت صرف نوشتن بیانیه پایان کار اجلاسیه خبرگان کردم به عهده دو سه نفر دیگر گذاشته بودیم چیز خوبی ننوشته بودند.

پنج شنبه 20/5/62

شب در دفترم جلسه هیئت رییسه مجلس خبرگان داشتیم، برای محل برگزاری و اطلاعیه و بخش مذاکرات تصمیماتی گرفتیم. شام را میهمان مجلس بودند.

شنبه 22/5/62

قسمتی از وقتم صرف نوشتن بقیه مقاله شهدای هفتم تیر [روایت هجران] و قسمتی صرف اصلاح بیانیه پایانی اجلاسیه خبرگان شد.

یکشنبه 23/5/62

به مجلس رفتم. با آقای ربانی املشی قبل از جلسه ملاقات داشتیم در حاشیه وزارت اطلاعات و نظر امام در باره وزیر و موارد دیگر مطالبی داشت. مروری هم بر بیانیه [پایانی مجلس] خبرگان کردیم. (پیوست ششم)

پی نوشت ها

1- امام خمینی(ره) در این پیام فرموده است: «شما ای فقهای شورای خبرگان و ای برگزیدگان ملت ستمدیده در طول تاریخ شاهنشاهی و ستم شاهی، مسئولیتی را قبول فرموده اید که در رأس همه مسئولیت ها است. مجلس خبرگان به هیچ چیز الا مصالح اسلام و مسلمین فکر نکند که کوچک ترین سهل انگاری بزرگترین فاجعه تاریخ را به وجود خواهد آورد» صحیفه نور، ج18، ص39-

2- آیت الله مشکینی با 45 رأی از 64 رأی ریاست مجلس خبرگان. سایر نامزدهای ریاست، آیة الله آذری قمی 13 رأی و آیة الله خزعلی 6 رأی آوردند. آیة الله هاشمی رفسنجانی با 38 رأی نائب رئیس مجلس خبرگان. سایر کاندیداهای نیابت ریاست، آیة الله ربانی املشی 21 رأی و آیة الله یوسف صانعی 5 رأی آوردند. آیة الله مؤمن با 45رأی منشی اول و آیة الله طاهری خرم آبادی با 37 رأی منشی دوم شدند. سایر نامزدهای منشی هیأت رییسه مجلس خبرگان حجج اسلام محمد موسوی خویینی ها 19 رأی، طاهر شمس15رأی، دستغیب10 رأی و فهیم کرمانی 3رأی بدست آوردند.

3- اشاره به این فرمایش امام خمینی(ره): «شما که خود را پیروان اصحاب وحی و اولیاء عظیم الشأن می دانید و به حمد الله هستید، خود را جز خدمتگزار به ملت های ستمدیده ندانید و باید بدانید که تبهکاران و جنایت پیشگان بیش از هر کس چشم طمع به شما دوخته اند و با اشخاص منحرف نفوذی در بیوت شما با چهره های صد در صد اسلامی و انقلابی ممکن است خدای نخواسته فاجعه به بار آورند و با یک عمل انحرافی نظام را به انحراف کشانند و با دست شما به اسلام و جمهوری اسلامی سیلی زنند. الله الله در انتخاب اصحاب خود الله الله در تعجیل تصمیم گیری خصوصاً درامور مهم و باید بدانید و می دانید که انسان از اشتباه و خطا مأمون نیست و به مجرد احراز اشتباه و خطا از آن برگردید و اقرار به خطا کنید که آن کمال انسانی است و توجیه و پا فشاری در امر خطا نقص و از شیطان است» صحیفه نور، ج15، ص44-

4- هیئت تحقیق مجلس خبرگان، در واقع وظیفه نظارت بر عملکرد رهبری و تهیه گزارش های لازم برای اعضای مجلس خبرگان را بر عهده دارد.

پیوست ها

موارد ذیل به جهت تکمیل بحث و توضیحات بیش تر از سوی مجله حکومت اسلامی اضافه شده است:

پیوست یکم

آیت الله هاشمی در این مصاحبه در جواب خبرنگاری که از ضرورت تشکیل مجلس خبرگان پرسید، گفت: «اولاً ضرورت تشکیل مجلس خبرگان در اصول مختلف قانون اساسی آمده است و مربوط به رهبری می باشد. در نظام ما ولایت فقیه محور نظام است و حاکمیت واقعی بر عهده ولایت فقیه است و همه ارگان ها مشروعیت حکومت خودشان را از رهبری می گیرند. . . [خبرگان [حق و وظیفه تعیین رهبر را دارد یعنی تعیین محور حکومت و نظام. . . گرچه از نظر کمی خیلی کم است و شغل بزرگی هم نیست اما یک کاری است که از نظر کیفی بسیار مهم است. بنابراین به همین دلیل مجلس خبرگان اهمیت خاصی دارد و برای افراد آن هم صلاحیت های عمیقی را در نظر گرفته اند که شرایط مهمی است. »

خبرنگار دیگری در باره حق تعیین جانشینی برای رهبر سؤال نمود که چه مانعی دارد امام جانشین خود را تعیین کنند؟

ایشان در پاسخ اظهار داشتند: «البته قانون اساسی چنین چیزی را پیش بینی نکرده است و امام هم همین قانون را امضا فرموده اند و فعلاً این قانون معتبر است ثانیاً امام تمایل دارند مردم را از انتخاب رهبری محروم نکنند و مردم خودشان در انتخاب رهبرشان شریک باشند یا مستقیم یا غیر مستقیم وجودشان را ذی سهم بدانند و علاقه مند باشند. این مسأله خیلی اهمیت دارد. خصوصاً با این وضع که اگر توده مردم فردی را پذیرفت خبرگان هم نمی توانند دخالت کنند. اعتمادی است که به مردم شده است و احترامی است که به افکار عمومی گذاشته شده است و این چیز بسیار خوبی است.

یکی دیگر از خبرنگاران پرسید: آیا مصوبات مجلس خبرگان من جمله تعیین رهبر از نظر انطباق با موازین شرعی و مفاد قانون اساسی باید به تأیید شورای نگهبان برسد یا خیر؟

رییس مجلس پاسخ داد: در قانون اساسی چنین چیزی نیست آن چیزی که هست مربوط به مجلس شورای اسلامی است و در حدود وظایف شورای نگهبان هم چنین چیزی نیامده است رویه ای که خود شورای نگهبان در تفسیر قانون اساسی دارد و معمولاً این طور جاها را انحصار می فهمند اگر با آن رویه بفهمیم چنین چیزی نخواهد شد و اگر هم چنین چیزی جایز باشد باید قانونش را خود خبرگان تعیین کند.

آقای هاشمی رفسنجانی در این مصاحبه افزودند: در هر صورت مجلس خبرگان باید باشد و یک قوت قلبی برای مردم است و یک لنگری است برای حفظ جامعه و انسان مطمئن است که هیچ وقت در رابطه با رهبری هیچ خلأی پیش نمی آید. می دانید در جامعه ای که متکی بر ولایت فقیه باشد و خلأ رهبری پیش بیاید ما بسیار دشواری خواهیم داشت وقتی که ما مجلس خبرگان داشته باشیم هیچ وقت این نگرانی پیش نخواهد آمد به محض آنکه حادثه ای پیش آمد و مردم سرگردان بودند مجلس خبرگان زود تشکیل جلسه می دهد و ظرف دو سه روز مسأله را روشن می کند.

پیوست دوم

در نهایت کاندیداهای مشترک جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز تهران بدین شرح اعلام شد:

حضرات آیات:

1- علی مشکینی 2- عبدالکریم موسوی اردبیلی 3- سید علی خامنه ای 4 - اکبر هاشمی رفسنجانی 5 - محمد امامی کاشانی 6- محمد محمدی گیلانی 7- محمد باقر باقری کنی 8- حسین راستی کاشانی 9- غلامرضا رضوانی 10- یوسف صانعی 11 - احمد آذری قمی 12- سید محمد باقر اسدی خوانساری 13 - سید هادی خسروشاهی.

آقای سید مجید مهاجری (ایروانی) فقط از سوی جامعه روحانیت مبارز تهران معرفی شده بود. حزب جمهوری اسلامی نیز به همین لیست اکتفاء کرده و کاندیدایی معرفی نکرد.

پیوست سوم

در مرحله اول این انتخابات به ترتیب، حضرات آیات:

1 - سیدعلی خامنه ای 2 - اکبر هاشمی رفسنجانی 3 - عبدالکریم موسوی اردبیلی 4 - علی مشکینی 5- محمد امامی کاشانی 6- محمد محمدی گیلانی 7- یوسف صانعی 8- محمدباقر باقری کنی 9 - سیدمحمدباقر اسدی خوانساری 10 - غلامرضا رضوانی 11 - احمد آذری قمی 12 - سید هادی خسروشاهی 13 - حسین راستی کاشانی

حائز اکثریت آراء شدند و تعیین وضعیت نفر چهاردهم به انتخابات میان دوره ای موکول شد.

پیوست چهارم

اصل 111 قبل از بازنگری سال 68: «هرگاه رهبر یا یکی از اعضای شورای رهبری از انجام وظایف قانونی رهبری ناتوان شود یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصل یکصد و نهم گردد از مقام خود بر کنار خواهد شد. تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصد و هشتم است.

مقررات تشکیل خبرگان برای رسیدگی و عمل به این اصل در اولین اجلاسیه خبرگان تعیین می شود.

اصل 111 پس از بازنگری: «هرگاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود. یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصل پنجم و یکصدونهم گردد و یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است از مقام خود بر کنار خواهد شد.

تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصدوهشتم می باشد. . . . »

پیوست پنجم

شورای محترم نگهبان لطفاً در تفسیر اصل 111 قانون اساسی نظر بدهید که:

آیا مجلس خبرگان، آیین نامه اجرایی آن اصل را، فقط می تواند در اجلاسیه اوّل تنظیم کند یا ممکن است در اجلاسیه های بعد هم اصلاحاتی به عمل آورد؟

نایب رئیس مجلس خبرگان

اکبر هاشمی رفسنجانی 18/5/1362 نایب رئیس محترم مجلس خبرگان

عطف به نامه شماره 25/4963/د. ه مورخ 11/5/1362، موضوع سؤال، در جلسه شورای نگهبان مطرح و مفصلاً مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نظریه تفسیری شورای نگهبان به شرح ذیل می باشد:

«مستفاد از اصل 111 قانون اساسی این است که مقررات تشکیل خبرگان برای رسیدگی و عمل به این اصل، به عهده مجلس خبرگان است و تعیین آن در اولین اجلاسیه، مربوط به دستور اولین اجلاسیه می باشد؛ بنابراین، تغییر و هرگونه اصلاح لازم از طرف مجلس خبرگان در مقررات مذکور، از لحاظ قانون اساسی بلا مانع است. »

دبیر شورای نگهبان لطف الله صافی

پیوست ششم

متن بیانیه پایانی اولین اجلاس مجلس خبرگان

بسم الله الرحمن الرحیم

جلوه ای دیگر از الطاف الهی که در پنج سال گذشته ملت عظیم اسلامی از آن برخوردار بود تشکیل مجلس خبرگان است. با توجه خاص امام امت و با تلاش های خالصانه شورای نگهبان و با استقبال کم نظیر امت شهید پرور، خبرگان انتخاب و انقلاب اسلامی به یکی از مهمترین نهادهای خود که در قانون اساسی طراحی شده است دست یافت.

قانون اساسی پیش بینی کرده که جمعی از علما و دانشمندان صالح و آگاه به مقتضیات زمان به منظور تحکیم وضع و موقعیت و حفظ و حراست این پایه و مایه اصلی نظام اسلامی از طرف مردم انتخاب و آماده انجام وظیفه قانونی برای تقویت و تداوم صلاحیت رهبری باشند.

طبیعی است با حضور چنین نهادی مرکب از دهها دانشمند و فقیه عادل و مورد اعتماد خلق، هم رهبر و هم مردم آرامش خاطر و اعتماد به حال و آینده دارند و هم دشمنان اسلام از تلاشهای خود در جهت تضعیف روحیه مردم و ایجاد تزلزل در بنیاد انقلاب از طریق تضعیف رهبری مأیوس خواهند گردید.

با شرکت بیش از هیجده میلیون از مردم روشن ضمیر در انتخابات و حمایت و تشویق بنیان گذار جمهوری اسلامی 69 عضو از 83 عضو پیش بینی شده در مصوبه شورای نگهبان انتخاب گردیدند و پس از تهیه مقدمات لازم دعوت به تشکیل اجلاسیه اول شدند جلسه افتتاحیه با حضور شخصیت های اسلامی و سیاسی، اجتماعی، داخلی و خارجی در تالار عمومی مجلس شورای اسلامی با ابهت و شکوهی در خور شأن خبرگان برگزار شد پیام سازنده و راهگشای حضرت امام به اجلاسیه اعتبار و عظمت و روح و نشاط بخشید و خبرگان منتخب امت را مفتخر و منور ساخت.

وصیت نامه سیاسی 30 صفحه ای معظم له که افتخار امانتداری این گنجینه پر بها را بدست آوردیم، هم مایه امید و قرار مسلمانان انقلابی جهان گردید و هم بر اعتبار و ارج خبرگان افزود و هم به عنوان هدیه و قدرشناسی رهبر از مردم همیشه در صحنه، تأییدی بر حسن انتخابشان و ارج گزاری بر تلاش ها و مجاهدت هایشان در تاریخ انقلاب خونبارمان جای گرفت خبرگان به موجب وظیفه قانونی طبق مصوبه شورای نگهبان و به منظور ایفای وظیفه شناسی در مقابل حوزه مبارکه علمیه قم که منبع اصلی همه این خیرات و برکات است و تجلیل و استضائه از صدیقه صغری حضرت معصومه سلام الله علیها پس از افتتاح و انتصاب هیئت رییسه اولین جلسه رسمی خود را در شهر مقدس قم و در سالن کتابخانه مدرسه فیضیه که مرکز نور و آشیانه انقلاب ما و، مأوی و ملجا و مرجع روحانیت مبارز بوده و خواهد بود تشکیل دادند.

با استعانت از معنویت و روحانیت فضای ملکوتی آن مکان مقدس کار خود را آغاز کردند و با اکثریت آرا در آیین نامه داخلی مجلس خبرگان تجدید نظر به عمل آورده و استفاده از اماکن دیگر را در شرایط خاص و موارد ضروری با حفظ شهر مقدس قم بعنوان مرکز اصلی خبرگان تجویز نمودند و اعضای کمیسیون برای تهیه آیین نامه داخلی و مقررات اجرای اصل 111 انتخاب شدند به خاطر ضرورت های امنیتی و تدارکاتی ادامه کار اجلاسیه اول به تهران افتاد و در طی 12 جلسه کارهای لازم اجلاسیه اول انجام یافت طی این مدت کمیسیون های آیین نامه داخلی و تدوین مقررات اجرای اصل 111 قانون اساسی گزارش خود را به جلسه عمومی خبرگان تقدیم داشته و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دراین اجلاسیه آیین نامه داخلی و مقررات اجرای اصل 111 تصویب شد و هیئتی طبق مقررات اجرای اصل 111 مصوب خبرگان برای بررسی و مشورت مقام رهبری در صورت نیاز در امور مربوطه انتخاب گردید، مذاکرات سازنده و بحث های متنوع و تبادل افکار و نظرات اعضای مجلس خبرگان چه در جلسات رسمی که ضبط و ثبت شده و چه در حاشیه جلسات می تواند در سرنوشت کل انقلاب و بخصوص روحانیت و سازمان های دینی آثار مطلوب و مثبتی بر جای گذارد. فضای روحانی و روابط دوستانه و روحیه تفاهم و همکاری و همدلی که بر تمام دوره اجلاسیه بین اعضاء حاکم بود، امید تداوم، اتحاد و انسجام روحانیت اسلام را در دلهایمان، ایجاد کرد و زیارت رهبر عظیم الشأن و استضائه از انوار تابناک افکار و مواعظ معظم له که از طریق رسانه های خبری در اختیار عموم قرار گرفت نیز از ثمرات این اجتماع مبارک بود لذا تصمیم به ایجاد مرکزی در شهر قم با تلفیق امکانات مردمی و دو آستانه مقدس مشهد وقم در کنار حوزه علمیه قم که با شدت نیاز از نعمت یک سالن و مرکز اجتماعات مجهز تاکنون محروم مانده است از دستاوردهای دیگر این اجلاسیه است.

بر اساس قانون موجود مجلس خبرگان باید در سال حداقل یک اجلاسیه داشته باشد و اعضای مجلس خبرگان باید آماده شرکت در جلسات فوق العاده باشند که در صورت لزوم تشکیل خواهد گردید. ما که در متن این نهاد مقدس عهده دار مسئولیت حساس و مهم حفاظت از تقدّس و کرامت و مقام رهبری کشور و جامعه اسلامی هستیم احساس می کنیم فکر و طرح و تحقق مجلس خبرگان از نعمت عظیم الهی که آنرا در حسن انجام وظیفه و پاسداری شایسته از حراست رهبری که پاسداری از اسلام و انقلاب و حق شناسی نسبت به مجاهدات امت و خون شهدا و ایثارهای جانبازان انقلاب و تأمین آرامش خانواده های مصیبت زده و قربانی داده انقلاب است، می دانیم بار خدمات و قدردانی از زحمات خبرگان تدوین قانون اساسی و به خصوص شهدای خبرگان و بالاخص شهید مظلومشان را که به این نیاز اساسی توجه نموده و برای تأمین آن 7 اصل مهم را در قانون اساسی گنجاندند از وظایف خود و مسلمانان قهرمان ایران و جهان می دانیم و نشان حق شناسی و شکر مخلوق در کنار شکر خالق، تلاش های پی گیر شورای محترم نگهبان در تدوین مقررات انتخابات و نظارت بر حسن اجرای آن و کارکنان وزارت کشور و سایر دست اندرکاران ارج می نهیم و سپاس می گزاریم. در خاتمه با تشکر مجدد از امام امت و ملت مسلمان و روحانیت مجاهد انتظار داریم کما فی السابق، خبرگان خود را مورد توجه و راهنمایی و حمایت قرار داده و از خداوند بزرگ توفیقات بیشتر برای همه و طول عمر و سلامت برای رهبر عظیم و عزیز و پیروزی برای رزمندگان جان بر کفمان خواهانیم.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

هیئت رییسه مجلس خبرگان

*********************************************************************

منبع : مجله حکومت اسلامی » تابستان 1382 - شماره 28