خبر درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی یار دیرین امام و رهبری، در شامگاه ۱۹ دی ماه، رسانه های جمعی و شبکه های اجتماعی را بسرعت درنوردید و به صدر اخبار جهان راه پیدا کرد. رسانه ملی در این زمینه به مرجع و منبع قابل وثوق در میان بسیاری از شبکه های خبری منطقه و جهان بدل شد.
در ۴۸ ساعت گذشته اخبار و اطلاعات مربوط به برگزاری مراسم تشییع پیکر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، از طریق رسانه ملی به اطلاع مردم رسید و نیز اطلاعیه های رسمی در این زمینه از بخش های خبری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد و در شبکه های مجازی بازنشر پیدا کرد.
لحظه های التهاب
به محض اعلام خبر درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، شبکه های تلویزیونی برنامه های عادی را قطع و این خبر را به اطلاع مخاطبان رساندند. همچنین در ادامه، اخبار و اطلاعیه های مرتبط با درگذشت رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به صورت زیرنویس از شبکه های سیما منتشر شد.
شبکه های تلویزیونی بخصوص شبکه خبر، از ساعات ابتدایی شامگاه ۱۹ دی تا روز سه شنبه که مراسم تشییع پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی از دانشگاه تهران به سمت مرقد مطهر حضرت امام خمینی(ره) انجام شد، برنامه های عادی و همیشگی خود را متوقف کردند و لحظه به لحظه اطلاعیه ها، رویدادها و اخبار تازه و نیز پیام های تسلیت مقامات لشکری و کشوری به مخاطبان شان ارائه دادند.
تا ایستگاه آخر
مراسم تشییع پیکر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، روز گذشته (سه شنبه) با گزارش هایی متنوع و متعدد از طریق شبکه های متعدد رسانه ملی به اطلاع مخاطبان رسید. در این روز گزارشگران و برنامه سازان بخش های خبری رادیو و تلویزیون، بسرعت در جای جای مسیر تشییع پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی مستقر شدند و ضمن ارسال گزارش ها و تصاویر خبری از این مراسم باشکوه با مقامات کشوری و لشکری شرکت کننده در این مراسم و نیز نمایندگان مجلس و مردم گفت وگوهایی داشتند که در قالب گزارش زنده از مراسم تشییع به تماشاگران تلویزیون ارائه شد.
پوشش مراسم تشییع، از زوایای متعدد با دوربین های مختلف تصویربرداری شد و شکوه آن در قاب سیما به نمایش درآمد. همچنین شبکه های رادیویی نیز در این روز گزارش های متنوعی به مخاطبان خود ارائه کردند.
هر آینه از هر لحظه
یکی از اقدامات رسانه ملی در روزهای حزن مردم ایران و از دست دادن یار و همراه همیشگی انقلاب، تدارک برنامه هایی درباره شخصیت و جایگاه و فعالیت های مبارزاتی و انقلابی آیت الله هاشمی رفسنجانی بود.
در برنامه های مختلف رادیو و تلویزیون، زندگی و ابعاد شخصیتی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام طرح و تحلیل شد و نیز گفت وگوهای متعددی با نزدیکان و یاران آیت الله هاشمی رفسنجانی صورت گرفت که از آن جمله می توان به ذکر خاطرات محسن رضایی، دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام از آخرین دیدار با آیت الله هاشمی رفسنجانی در گفت وگوی ویژه خبری شبکه دو اشاره کرد یا گفت وگو با احمد توکلی و حجت الاسلام والمسلمین ناطق نوری در برنامه «این شب ها» در شبکه یک.
قدردانی مسئولان از عملکرد رسانه ملی
در همین راستا، برخی مقامات و مسئولان کشور از عملکرد رسانه ملی در پوشش خبری وقایع مرتبط با رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی قدردانی کردند.
از جمله سیدرضا صالحی امیری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: صدا و سیما کار خود را به نحو احسن انجام داد.
صالحی امیری که با باشگاه خبرنگاران جوان گفت وگو می کرد، با اشاره به پوشش رسانه ای مراسم رحلت آیت الله هاشمی تصریح کرد: بنده هم دیروز و هم امروز(دوشنبه و سه شنبه) از آقای علی عسکری ریاست رسانه ملی تشکر کردم و به ایشان گفتم صدا و سیما کار خود را به نحو احسن انجام داد.
همچنین حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی، عضو مجمع روحانیون مبارز و مدیر مسئول روزنامه اطلاعات نیز با اشاره به عملکرد رسانه ملی در پوشش مراسم رحلت آیت الله هاشمی اظهار کرد: صداوسیما در این چند روز به بهترین نحو وظیفه خود را انجام داد.
سید رمضان شجاعی، قائم مقام وزیرکشور در امور بین الملل نیز با اشاره به عملکرد موفق صدا و سیما در پوشش اخبار ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی در گفت وگو با جام جم آنلاین تصریح کرد: رسانه ملی همراهی بسیار خوبی با مردم و مسئولان و خانواده مرحوم هاشمی داشته است و در خبررسانی سریع و صحیح به واقع سنگ تمام گذاشت که جای تشکر و تقدیر دارد.
حجت الاسلام والمسلمین محمد اشرفی اصفهانی نیز از دیگر چهره هایی بود که عملکرد رسانه ملی را در این زمینه شایسته تقدیر و تکریم دانست.
رئیس هیات بدوی رسیدگی به تخلفات اداری در رابطه با پوشش رسانه ملی در مراسم ترحیم آیت الله هاشمی رفسنجانی، رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام عنوان کرد: الحق والانصاف رسانه ملی به نحو احسن در پوشش این مراسم حضور داشت و سنگ تمام گذاشت.
پوششی پاسخگوی احساسات مردمی
بیژن نوباوه، نماینده دو دوره پیشین مجلس شورای اسلامی با مثبت ارزیابی کردن عملکرد رسانه ملی در پوشش وسیع و همه جانبه این خبر تاسفبار به جام جم گفت: با توجه به این حادثه مهم درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی که یکشنبه شب رخ داد و نیز علاقه و محبت قلبی مردم نسبت به رهبران انقلاب که علاقه ای است وفادارانه، طبیعی است که مخاطبان توقع داشتند نسبت به این مساله با وسواس و حساسیت خوبی عمل شود. در نتیجه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم بحق از همان دقایق اولیه رخ دادن این حادثه و فوت آقای هاشمی رفسنجانی، پوشش خوب خبری را نسبت به واقعه آغاز کرد و ما پوشش تصویری را در همان شب حادثه و پس از آن صبح روز بعد در حسینیه جماران شاهد بودیم.
وی خاطرنشان کرد: این پوشش تصویری به گونه ای بود که به احساسات مردمی که در تهران نیستند و در شهرستان ها حضور دارند و در چنین شرایطی دلشان می خواست حضور نزدیک تری داشته باشند، هم پاسخ داد و ابعاد مختلف واقعه را برایشان به لحاظ خبری تشریح و تصویرسازی کرد. نوباوه معتقد است: در چنین شرایطی که رسانه های روز دنیا می خواهند از هر فرصتی برای رسیدن به اهداف خود سود بجویند و از آن برای ایجاد بلوا و آشوب و بر هم زدن وحدت ملی در میان مردم استفاده کنند، بدون شک شفاف سازی بهترین راه است و رسانه ملی هم همین راه را برگزید.
شبکه های استانی در خدمت خادم ملت
همچنین به گزارش روابط عمومی معاونت امور استان ها، این معاونت بعد از درگذشت یار دیرین امام راحل، انقلاب و رهبر معظم انقلاب؛ آیت الله هاشمی رفسنجانی، دستورالعمل ویژه ای برای سه روز عزای عمومی و ایام ارتحال رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ویژه شبکه های رادیویی و تلویزیونی مراکز استانی تدوین و ابلاغ کرد.
این دستورالعمل شامل محورهای مختلفی بود که از مهم ترین آنها می توان بر نقش آیت الله هاشمی رفسنجانی در پیروزی انقلاب و تثبیت نظام جمهوری اسلامی و شکل گیری مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری و اداره کشور بویژه در دوران دفاع مقدس و دوره سازندگی، استفاده از نوار مشکی و تغییر لوگو و بهره گیری از کارشناسان و صاحب نظران در برنامه های گفت وگو محور برای تبیین خدمات، مجاهدات و تلاش های ارزنده و خستگی ناپذیر ایشان اشاره کرد.
بنا بر این خبر، مقرر شد تمام شبکه های رادیویی و تلویزیونی مراکز استانی به ساخت و تولید برنامه هایی با تاکید بر نقش آیت الله هاشمی رفسنجانی در مبارزات ضداستعماری و ضداستبدادی و همراهی با حضرت امام(ره) در دوران مبارزه با رژیم ستمشاهی اقدام کنند. همچنین همراهی ایشان با امام راحل و رهبر معظم انقلاب در طول مبارزات تاکنون،مورد توجه قرار گیرد ضمن این که استفاده بهینه از ظرفیت زیرنویس و اطلاع رسانی در مورد مراسم تشییع، خاکسپاری و بزرگداشت آیت الله هاشمی رفسنجانی هم جزو اولویت های بخش های خبری مراکز استانی بود.
با تمهیدات اندیشیده شده و تلاش مدیران و دست اندرکاران شبکه های استانی، تمام محورهای این دستورالعمل با دقت مورد توجه و عمل قرار گرفت و با عنایت به تدابیر ریاست سازمان و معاون امور استان ها، اقدامات مختلفی در جهت پوشش رادیویی وتلویزیونی مراسم نماز و وداع با پیکر مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در دانشگاه تهران انجام گرفت.
تمهیدات ویژه در حوزه صدای استان ها
اما در حوزه صدای استان ها نیز تمهیدات ویژه ای را برای این روزها شاهد بودیم به این نحو که ۱۸۳ فایل صوتی به مدت ۹۱۵۰ دقیقه به مراکز برای پخش ارسال شد که شامل ۱۲۷ سخنرانی، ۲۸ مصاحبه، ۹ ویژه برنامه و ۹ گزارش بود. همچنین تهیه متن های مناسب از بیانات مقام معظم رهبری، روسای سه قوه و سایر مسئولان درخصوص آیت الله هاشمی رفسنجانی، ارسال مطالب مرتبط با عملکرد، اقدامات ومعرفی آثار و بیوگرافی ایشان به مراکز، تهیه متن های مرتبط با آیت الله هاشمی رفسنجانی و ارسال به مراکز برای بهره برداری لازم و توجه مرکز کرمان برای ارتباط با خانواده و دوستان همرزم ایشان از دیگر فعالیت ها بود.
پوشش همه جانبه مراسم
به گفته بیژن نوباوه؛ پوشش مراسم مربوط به تشییع جنازه آیت الله هاشمی از دانشگاه تهران و بعد خاکسپاری هم بسیار خوب و کامل بود و به نظر می رسید سازمان صدا و سیما تمهیدات لازم را برای این واقعه با تمام امکانات تدارک دیده بود؛ بخصوص این که خود من چنین واقعه ای را از زمان بعد از درگذشت امام خمینی(ره) دیگر در خاطر ندارم که رسانه ملی در پوشش مراسمی این طور همه جانبه عمل کند. در همین ارتباط تحلیل های خوبی ارائه و ابعاد مختلف شخصیت سیاسی و اجتماعی آیت الله هاشمی رفسنجانی و نیز ابعاد و ویژگی های شخصیتی و مذهبی شان بخوبی مطرح شد.
«یار صدیق» در شبکه شما
شبکه «شما» با بهره گیری از ظرفیت سیمای استان ها از ساعت ۸ و ۳۰ دقیقه به مدت چهار ساعت و ۴۴ دقیقه برنامه زنده با عنوان «یار صدیق» روی آنتن داشت؛ استفاده خوب از ظرفیت زیرنویس در مدت پخش برنامه، نمایش ۱۸ عنوان کلیپ، برقراری هشت ارتباط زنده با مراکز استانی و گفت وگو با نمایندگان ولی فقیه در استان های مختلف از جمله آذربایجان شرقی، گیلان، همدان و کرمان، مصاحبه با حجت الاسلام اکرمی رئیس فرهنگی نهاد ریاست جمهوری و دعوت از آقایان غفوری فرد و علی آقامحمدی به عنوان مهمانان برنامه، از دیگر فعالیت های شبکه «شما» حین مراسم تشییع و تدفین محسوب می شوند.