دعوت به مناظره از سوی مدیران مستعفی دانشگاه تهران به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی

تاریخ : 3/2/1359

درست در همین روزها وقتی که اعضای شورای مدیریت دانشگاه تهران در اعتراض به وقایع دانشگاه با صدور بیانیه و اظهارات تندی ]در تاریخ 3 اردیبهشت  1359[ استعفا داده بودند، من به اتفاق آقایان خامنه‌ای و باهنر ]در تاریخ 4 اردیبهشت  1359 [به دیدار امام رفتیم.

در حضور امام، مسائل دانشگاهها بار دیگر مطرح شد و بحث استعفای سرپرستان دانشگاه تهران هم به میان آمد. ما در مورد ادعای شورای سرپرستی دانشگاه، مبنی بر این که در مورد این مسائل و مشکلات باید قبلا با آنها مشورت می‌شد، از قول آقای دکتر حبیبی ]وزیر علوم [توضیح دادیم که قبلا با اینها مشورت شده و  این آقایان در جریان مسائل مطروحه دانشگاهی در شورای انقلاب بوده‌اند و درمورد مسائلی که دانشجویان می‌خواستند انجام دهند، خودشان مسئول بودند و مربوط به ما نبوده است. امام هم ضمن تأکید برضرورت تغییر نظام آموزشی دانشگاهها، فرمودند: «این آقایان خودشان مسئول این نابسامانیهای دانشگاه هستند. اگر هم استعفا نمی‌دادند، باید برکنار می‌شدند و بنابراین نمی‌توانند خودشان را تبرئه کنند» و افزودند: «این آقایان مسئول دانشگاه بودند و نمی‌بایستی می‌گذاشتند آنجا این قدر بی‌نظم و حساب می‌شد.»

با انتشار عمومی نظرات حضرت امام که طی مصاحبه‌ای آنهارا بیان کرده بودم، مدیران مستعفی دانشگاه تهران از آیت‌الله خامنه‌ای و من برای انجام مناظره تلویزیونی پیرامون وقایع دانشگاه تهران دعوت کردند. ما انجام این مناظره را صحیح نمی‌دانستیم، ولی لازم بود پاسخی به آنها بدهیم. به همین خاطر با تأخیری دو سه هفته‌ای متنی به این شرح ]در تاریخ 28 اردیبهشت  1359[ به نام من، منتشر کردیم :

بسمه تعالی

مسئولان محترم مستعفی دانشگاه تهران از من خواسته بودند که در مناظره‌ای شرکت کنم و راجع به نکته‌هایی که پس از استعفای تعرض آمیزشان، گفته بودم، مباحثه نمایم. اصولا مناظره‌ها مفیدند و من هم ابایی ندارم. ولی خوب است آقایان قبل از تصمیم نهایی یک بار دیگر به متن گفته من مراجعه کنند که بعدآ از مناظره پشیمان نشوند.

من مطلبی از خودم راجع به آقایان نگفتم و فقط بخشی از اظهارات امام را نقل کردم (و بخشی را از گفتنش به نفع آقایان خودداری کردم) و گفتم، امام فرمودند: «این آقایان که استعفا نمودند، خودشان مسئول نابسامانیهای دانشگاهند...» اکنون با توجه به این واقعیت و تشخیص طرف واقعی آقایان، اگر بنا است مناظره‌ای انجام شود، من در حد یک واسطه می‌توانم به روشن شدن حقیقت کمک کنم.

          اکبر هاشمی رفسنجانی

          28/2/ 59

با این نامه من و اظهار آنها مبنی بر اینکه «مقصودمان بیان مطالب است»، تقریبآ حقایق برای عموم روشن‌تر شد و به هر حال مناظره‌ای هم انجام نشد.

منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 1359، انقلاب در بحران، زیر نظر عباس بشیری، دفتر نشر معارف انقلاب