خاطرات روزانه آیت الله هاشمی / سال ۱۳۷۶/ کتاب « انتقال قدرت»
دکتر [حسن] حبیبی آمد. آیین‌نامه مجمع را آورده است. قرار شد محل مجمع در کاخ مرمر باشد.
سه‌شنبه ۱۹ فروردین ۱۳۷۶ // ۲۹ ذیقعده ۱۴۱۷//۸ آوریل ۱۹۹۷
تا ساعت ۱۱ صبح، کارهای مانده از دیروز را انجام دادم. به دفتر رهبری رفتیم؛ به خواست خود ایشان، اولین جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام جدید را در حضور رهبری تشکیل دادیم. من صحبت کوتاهی کردم.[1] سپس رهبری صحبت مفصلی داشت و در مورد علت اقدام جدید و انتظاراتی که از ما دارند، توضیح دادند.[2] سپس مقداری سؤال و جواب بود.
به دفترم برگشتم. دکتر [حسن] روحانی آمد. راجع به انتخابات [ریاست‌جمهوری] صحبت شد، گفت گروه آقای [علی‌اکبر] ناطق [نوری] از نتایج انتخابات نگران‌اند و به فکر چاره‌اند و درباره محل مجمع صحبت کردیم.
عصر مصاحبه‌ای با صداوسیما برای سفر تبریز و مجمع تشخیص مصلحت نظام داشتم.[3] سپس فیلم کوتاه تبلیغی را دیدیم که حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی درباره سازندگی تهیه کرده که در میان‌پرده‌های سینماها پخش می‌شود. قرار است تعدادی از این‌ها بسازند. آقای [محمدعلی] زم، [رئیس حوزه هنری] توضیحات داد؛ خوب است.
دکتر [حسن] حبیبی آمد. راجع به دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام صحبت و قرار شد سمت دبیری مجمع را داشته باشند؛ قبلاً با آیت‌الله خامنه‌ای توافق کرده بودم. پیشنهاد تأسیس مرکز ایران‌شناسی و آیین‌نامه مجمع را آورده است. قرار شد محل مجمع در کاخ مرمر باشد. آقای [سید محمود] دعایی، [سرپرست مؤسسه اطلاعات] آمد و برای [روزنامه] اطلاعات بین‌الملل کمک گرفت.
تا ساعت ۹ شب کارها را تکمیل کردم و به خانه آمدم. جمعی از بستگان اینجا بودند. نامه‌ای از آقای [حسینعلی] منتظری رسید که خواسته بودند، اگر به سفر مکه رفتم، از حُکام سعودی بخواهم که اجازه بدهند در گوشه‌ای از منا، جایی برای ذبح قربانی‌های شیعه بدهند؛ چون به عقیده علمای شیعه، ذبح قربانی باید در منا باشد و اکنون بر اساس فتاوای علمای سُنّی، در خارج از منا ذبح می‌شود.
[1] - آقای هاشمی گفت: «برای اینکه رهنمودهایی از رهبر معظم انقلاب برای برنامه‌های جدید مجمع بگیریم این جلسه را در حضور ایشان برگزار کردیم و ایشان راهنمایی‌هایی مؤثر و مفیدی داشتند. این مجمع وظیفه رفع اختلاف میان مجلس و شورای نگهبان را در مواردی که ازنظر قانون اساسی با مشکل روبرو می‌شوند و با حل معضلات کشور را که از طریق قانونی قابل‌حل نباشد با ارجاع مقام معظم رهبری به مجمع عهده‌دار است. مجمع تشخیص مصلحت از زمان شروع فعالیت خود بین ۵۰ تا ۶۰ مصوبه داشته که حدود نیمی از آن مربوط به حل اختلاف میان مجلس و شورای نگهبان و نیمی دیگر به حل معضلات کشور مربوط می‌شود. سومین وظیفه مجمع تشخیص مصلحت نظام، مشورت رهبری در سیاست‌های کلی است. در قانون اساسی گفته شده رهبری سیاست کلی نظام را باید تعیین کنند و در این قانون گفته شده که رهبری پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام، این سیاست‌ها را اعلام خواهند کرد و ایشان ترکیبی را برای مشورت تعیین می‌کنند و ما امروز بیشتر در این بخش به حضور ایشان رسیدیم.» رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های ۱۳۷۵، دفتر نشر معارف انقلاب، ۱۳۹۷.
[2] - آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار، حدود وظایف این مجمع را بر اساس انتظارات و توقعات موردنظر رهبری انقلاب تبیین کردند و از سیاست‌گذاری در مقام مستشار عالی و کارآمد رهبری به‌عنوان اهم وظایف این مجمع، نام بردند. رهبر معظم انقلاب، مسئولیت سنگین مجمع تشخیص مصلحت نظام و تأثیر روشن و بارز آن را در مسیر تکامل و پیشرفت کشور خاطرنشان کردند و با اشاره به ترکیب جدید اعضای این مجمع فرمودند: «این‌جانب یکایک اعضای این مجمع را با توجه به مسئولیت‌ها، خُبرویت، سابقه کار و جهات فکری و ذهنی آنان گزینش کرده‌ام که با بررسی‌های لازم و ارائه پیشنهادها، ذهن رهبری را برای اتخاذ سیاست‌های صحیح آماده سازد تا رهبر درصورتی‌که لازم و صحیح تشخیص داد، این سیاست‌ها را به‌صورت مبنای تخلف‌ناپذیر، به همه دستگاه‌ها ابلاغ کند.» آیت‌الله خامنه‌ای با یادآوری مسئولیت‌های سنگین رهبری انقلاب گفتند: «در قانون اساسی برای رهبری وظایفی معین شده است که ازجمله اهم آن‌ها، سیاست‌گذاری است و اگر سیاست‌گذاری به شکل درستی انجام بگیرد، واقعاً می‌تواند سرنوشت مطلوبی را برای کشور رقم بزند و از بروز تناقض و دوگانگی به‌طورجدی جلوگیری کند، بنابراین سیاست‌گذاری مسئله بسیار مهمی است که انسجام دستگاه‌های نظام و حاکم شدن یک سیاست واحد بر کشور، ازجمله فواید آن محسوب می‌شود.» رهبر معظم انقلاب اسلامی وجود یک مجموعه کارآمد، متفکر، امتحان داده و آگاه به مسائل کشور را در جهت طراحی مستمر و دائمی سیاست‌های گویا و منطبق بر مصلحت‌ها و اهداف نظام و امکانات موجود کشور ضروری دانستند و فرمودند: «هدف از تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام با ترکیب جدید آن، این است که بتواند در مقام مستشار عالی و کارآمد رهبری، سیاست‌ها را گردآوری و منظم کند و این مجمع دستگاه قانون‌گذاری نیست.»
منبع: تارنمای دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات ۱۳۷۶.
[3] - رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های ۱۳۷۵، دفتر نشر معارف انقلاب، ۱۳۹۷.