خاطرات روزانه آیت الله هاشمی / سال ۱۳۷۵/ کتاب سردار سازندگی

چهارشنبه 26 اردیبهشت 1375 | 26 ذی‌حجه 1416 15 می 1996

بعد از نماز صبح، خاطرات دیروز و مانده پریروز را نوشتم؛ خیلی زیاد است. گزارش‏ها را خواندم. انعکاس اخبار مربوط به گشایش خط آهن مشهد- سرخس وسیع و مثبت است. اکثر اخبار و من‌جمله اخبار اجلاس سران [سازمان همکاری اقتصادی] اکو را تحت‌الشعاع گرفته و روی موقعیت ایران، زیاد تکیه می‌شود و به‌خصوص این مراسم باشکوه و حضور جمع زیادی از میهمانان خارجی و خبرنگاران را حاکی از شکست کامل آمریکا در اقدامات برای انزوای ایران می‌دانند.

آقای سرجای اف، وزیر همراه آمد و به محل شروع احداث بزرگراه «عشق‌آباد- گوگ تپه» رفتیم. آقای نیاز اُف منتظر ما بود. جمع زیادی از مردم ترکمنستان و ایرانیانی که در طرح جاده‏سازی آنجا کار می‌کنند، بودند. احساسات گرمی اظهار کردند. آقایان مهندس ترکان و [طالب ‏اُف]، وزیر راه آن‌ها توضیحات دادند. بزرگراه به طول پنجاه کیلومتر به قیمت 48 میلیون دلار بدون مناقصه به ایران واگذار شده است؛ به خاطر رضایت از عملکرد خوب پیمانکاران ایرانی در ساخت جاده قبلی.

به محل شروع عملیات اجرایی طرح فیبر نوری رفتیم. آقای مهندس غرضی، [وزیر پُست و تلگراف و تلفن] و وزیر مخابرات آن‌ها توضیح دادند. طرح بزرگ فیبر نوری بین شانگهای در جنوب شرقی چین تا فرانکفورت در آلمان، به طول 23 هزار کیلومتر با شراکت 20 کشور که چند کشور دیگر هم پیوسته‌اند، اجرا می‏شود. در خاک ایران، بیش از دو هزار کیلومتر و در خاک ترکمنستان، حدود 700 کیلومتر است. اجرای داخل ترکمنستان را ایران در مناقصه‌ای برده است. آلمان و ژاپن و سوئیس هم در مناقصه شرکت داشتند و مبلغ کار 23 میلیون دلار است. کیفیت انجام کار را تماشا کردیم. اینجا هم گروهی ایرانی و ترکمنی، با ابراز احساسات اجتماع داشتند. من و آقای نیازاُف هم صحبت کوتاهی کردیم. من درباره کمک ایران به طرح‌های عمرانی ترکمنستان و ارزان کردن نرخ پیمانکاری و صحت عمل صحبت کردم.^[1]

به سفارت ایران رفتیم. ضمن بازدید از سفارت، اجازه شروع ساخت رزیدانس [=اقامتگاه] و منازل سازمانی، در زمینی که مجوز آن را از شهرداری ترکمنستان گرفته‌ایم، داده شد. به‌سوی فرودگاه حرکت کردیم. در همه مسیرها و در سفارت و در فرودگاه، با آقای نیازاُف درباره مسائل سیاسی و همکاری‌های دوجانبه و مشکلات همکاری‌ها مذاکره کردیم.

آقای نیازاُف گفت، روس‌ها با نحوه عمل رحمان ‏اُف، رئیس‌جمهور تاجیکستان مخالف‌اند و می‌خواهند او را تسلیم یا برکنارکنند. قرار شد برای ایجاد دوستی او با تاجیکستان همکاری کنیم. گفت کریم ‌‌اُف، رئیس‌جمهور اُزبکستان، اعتراض در جلسه اکو را به خاطر رضایت آمریکا کرده است. تذکر دادم که موانع اداری تجاری را برطرف کنند. معلوم شد به خاطر کمبود ارز و سقوط وحشتناک پولشان – منات- عمداً سخت‌گیری می‌کنند. در ظرف دو سه سال، از هر دو منات در مقابل یک دلار، به 3500 منات در مقابل یک دلار رسیده‌اند.

مقامات رده‌بالا را برای بدرقه به فرودگاه آورده بودند. با سان و رژه بدرقه شدیم. در مسیر تا تهران، بحث‌های لازمی درباره مسائل سفر و همکاری و کارهای دیگر، با همراهان داشتیم. در فرودگاه مهرآباد، پس از استقبال رسمی، مصاحبه‌ای درباره راه‏آهن مشهد ـ سرخس ـ تجن و اکو و کارهای ما در ترکمنستان انجام دادم^[2]. نزدیک ساعت دو بعدازظهر به دفترم رسیدم. استراحت کردم و سپس ناهار و نماز و انجام کارها و شرکت در دولت و سر شب هم تا ساعت نُه و نیم کارهای عقب‌مانده را انجام دادم و به خانه رفتم.