یکشنبه 29 مهر 1375 | 7 جمادیالثانی 1417 // 20 سپتامبر 1996
اول وقت به فرودگاه [مهرآباد] رفتیم و به سوی اردبیل پرواز کردیم. [آقایان بیژن نامدار زنگنه، غلامرضا شافعی و عیسی کلانتری]، وزرای نیرو، تعاون، کشاورزی، اخوی محمد، [معاون اجرایی رئیسجمهور]، محسن [هاشمی، رئیس دفتر رئیسجمهور] و نمایندگان استان همراه بودند. [آقایان محمدرضا نعمتزاده، اکبر تُرکان، غلامرضا فروزش، عباس آخوندی و علیرضا مرندی]، وزرای صنایع، راه [و ترابری]، جهاد [سازندگی]، مسکن [و شهرسازی]، بهداشت [، درمان و آموزش پزشکی]، بعد ملحق شدند.
استقبال رسمی و سپس استقبال کم نظیر مردمی در مسیر راه داشتیم. در فرودگاه، مصاحبه کوتاهی کردم[1]. در ورزشگاه بزرگ شهر، اجتماع عظیمی بود. ابتدا در جمع خانوادههای ایثارگران[2] و سپس در جمع عموم مردم برنامه داشتیم. خیرمقدم توسط آقای [بیوک] مروج، امامجمعه [اردبیل] و شعارهای فراوان مردم که بسیار پُرشور بود؛ در یکی از شعارهای جالب[3]، آنها من را به عنوان بانی استان اردبیل مورد ستایش قرار میدادند و از این جهت خیلی ممنوناند. در سفر قبلی، با استان شدن اردبیل موافقت کردم و انجام شد. پس از این، به سرعت استان رشد کرده و مردم آثار آن را لمس میکنند. سرود خوبی اجرا کردند.
من هم سخنرانی مفصلی دربارة سوابق و استعدادهای استان و از نقش خاندان صفوی -که اردبیلیاند- در شیعه شدن نظام ایران داشتم. وعده اتصال استان به شبکه راهآهن و بزرگراهها و وصل آن به راهآهن آذربایجان و احیای جاده ابریشم در این شاخه را دادم که بیش از حد انتظارشان بود.[4]
ناهار و نماز و استراحت در استانداری داشتیم. سپس برای افتتاح کارخانه بزرگ سیمان رفتیم. روزانه 2300 تُن سیمان تولید میکند. از خط تولید بازدید و در مراسم افتتاح شرکت کردیم. چند مراسم برای طرح دیگر هم در آنجا برگزار شد که مستقیم از صدا و سیما در سراسر کشور پخش میشد. وزرای صنایع، مسکن و شهرسازی، تعاون و [آقای حمدالله محمدنژاد]، رییس شرکت ملی گاز و [آقای عبدالعلی علیعسکری]، رییس فروشگاههای رفاه، برای شروع به کار دهها شرکت و طرح تعاونی و ایجاد مجتمع اداری و طرحهای مسکن و افتتاح گاز مشکینشهر، سرعین و خلخال و فروشگاه رفاه در اردبیل گزارش دادند. [به سه نفر از مدیران صنعت، نشان سازندگی دادم.][5] من هم دربارة اهمیت طرحها و توسعه استان و سیاست ادامه سازندگی حرف زدم.[6]
به محل سد قوریچای، در جنوب شرقی اردبیل پروازکردیم. آقایان زنگنه [وزیر نیرو] و کیافر، [مدیرعامل سازمان آب اردبیل] توضیح دادند. سدکوچکی است، با ظرفیت تنظیم حدود 30 میلیون مترمکعبآب، بهاضافه یک مخزن دیگر در جوارش که آبهای اضافی را نگه میدارد. شبکههای آبیاری هم اجرا شده است. من هم از سیاست اصولی سدسازی و مهار آبهای کشور صحبت کردم.[7] در گزارش گفتند، با اجرای شش سد، تمامی آبهای سطحی استان مهار میشود و همگی در دست اجراست. کار مهمی است. از لوح پرده برداشتم و شیر تخلیه را باز کردم و در کنار خروجی آب، فیلم گرفتیم.
به شهر برگشتیم. در مرکز مخابرات نماز خواندیم و 178 طرح پُستی و مخابراتی و تلفن سیار افتتاح شد. مدیران طولانی حرف زدند و من در اهمیت مخابرات و پُست و اطلاعرسانی، کوتاه صحبتکردم.[8] رفتیم، بیمارستان 160 تختخوابی سازمان تأمین اجتماعی را افتتاح کردیم. بعد از بازدید و استماع گزارش، من صحبتکردم.[9] این استان، هنوز از نظر بیمارستان، از استانهای دیگر عقب است.
به مقبره شیخ صفی [الدیناردبیلی][10] رفتیم. توضیحات کافی از مدیر میراث فرهنگی شنیدیم و از موزه آثار بازدید کردیم. برنامه بافت قالی مشابه قالی تاریخی این منطقه که اکنون در موزه ویکتوریای لندن است و چند قالی مهم تاریخی دیگر را توضیح دادند و برای شروع کار، اولین گره را من زدم.
به استانداری برگشتیم. در تمامی مسیرها، اجتماع غیررسمی و خودجوش مردم، بسیار جالب است و مهمتر از اصل استقبال هنگام ورود که نشان از محبت عمیق مردم است. با علما و روحانیون استان ملاقات داشتم. آقای [بیوک] مُروج، [امامجمعه اردبیل]، صحبت کوتاهی کرد و من هم مفصلاً دربارة نقش و وظایف روحانیت در تاریخ و این انقلاب حرف زدم.[11] مطابق معمول همه سفرها، مبلغی برای هدیه به روحانیون حواله کردم؛ برای متأهلها مبلغ 10 هزار تومان و مجردها پنج هزار تومان و شام را با آنها صرف کردم.
به اتاقم رفتم و گزارشها را خواندم. هنوز هم مسائل افغانستان و عراق مورد توجه است و سفر [ژاک] شیراک، رئیس جمهور فرانسه به سوریه و چند کشور خاورمیانه، مورد توجه خاص به عنوان رقابت با حضور آمریکاست.
[1] - رجوعکنید ← کتاب هاشمی رفسنجانی، مصاحبههای 1375، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[2] - آقای هاشمی در جمع خانواده شهدا و ایثارگران گفت: «آینده تاریخ و انقلاب اسلام، به حضور خانوادههای معظم ایثارگران، به عنوان وارثان انقلاب، مستحکم است. خانواده معظم ایثارگران سهم بسیار عظیمی در انقلاب دارند و پس از پایان جنگ تحمیلی نیز دژهای مستحکم و اطمینانبخشی برای ملت ما هستند. بدون شک استحکام انقلاب اسلامی، ثمره فداکاریهای خانوادههای شهدا بوده و هست و مردم باید هر چه بیشتر قدردان خانوادههای ایثارگران باشند.» رجوعکنید ← کتاب هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[3] - این شعار به زبان تُرکی تکرار میشد: «بوگوزل اُستانا که ملتی مدیوندی سنه/ قدمون قدردی، ای حضرت رفسنجانی/ نه کی سازندگییه، دینه دلاور سنسن/ اُولموش اسلام عَلَمی، قامت رفسنجانی». ترجمه: به این اُستان زیبا که مردم آن، مدیون تو هستند/ مقدمت گرامی، ای حضرت رفسنجانی/ تو نه تنها سردار سازندگی، بلکه سردار دین هستی/ اینک قامت رفسنجانی، بیرق اسلام گردیده است.
[4] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «این حماسه کمنظیر که امروز در خیابانها و ورزشگاه اردبیل شاهد آن هستیم، یادآور روزهای اول انقلاب و اوج شور و هیجان انقلابی مردم است و این از معجزات اسلام و انقلاب اسلامی میباشد. اگر روزهای اول انقلاب اسلامی، امواج هیجان انقلاب، مردم را به صحنهها میآورد، امروز درک و تشخیص و آگاهی از امور کشوری، این حماسهها را خلق میکند. این حضور حماسی شما مردم اردبیل، برای دوستان ما بسیار زیبا و برای دشمنان ما بسیار تلخ و ناگوار خواهد بود.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[5] - در این مراسم، آقای هاشمی به آقایان احمد صادق بناب، معاون وزیر تعاون، محمود قائدلی، مدیرعامل شرکت سیمان کردستان و بهلول امیری، مدیرعامل شرکت سیمان اردبیل، نشان لیاقت اعطا کرد.
[6] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «امروز با اجرای این طرحهای عظیم، یک روز تاریخی و ماندنی برای استان نوبنیاد اردبیل محسوب میشود. کشور، در زمینه تولید سیمان خودکفا شده است. در آینده نزدیک ظرفیت تولید روزانه سیمان از مرز 30 میلیون تُن میگذرد که به این ترتیب، زمینه صادرات این محصول بیش از پیش فراهم خواهد شد. متخصصان ایرانی، امروز آمادگی طراحی و اجرای کارخانههای بزرگ سیمان را درکشورهای متقاضی دارند.» رجوعکنید←کتاب «هاشمیرفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[7] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «با برنامههای وزارت نیرو در استان اردبیل، ظرف چند سال آینده، آبهای سطحی این استان مهار خواهد شد. با مهار آبهای سطحی استان اردبیل و همکاری کشاورزی، بخش عمدهای از زمینهای زراعی این استان در سالهای آینده زیرکشت محصولات مورد نیاز کشور رفته و تحول عمدهای در زندگی کشاورزان روی خواهد داد. متخصصان ایرانی، اکنون از دانش طراحی و اجرای سدهای عظیم برخوردار شدهاند. امروز هر تلاشی برای مهار آبها، در حقیقت حرکتی برای نجات و تضمین آینده کشور و کاری مقدس است.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[8] - رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[9] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «توجه به گذشته بهداشت و درمان، نشاندهنده موارد عقبماندگی استان از شاخصهای معمول کشور است که شروع کرده است تا جبران شود. امیدوارم به زودی آن بیمارستان 320 تختخوابی وزارت بهداشت هم کار خود را شروع کند و به سرعت ساخته شود که اینجا هم به آن شاخصهای مورد نظر دست پیدا کند.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[10] - صفیالدیناردبیلی (۶۵۰ – ۷۳۵)، معروف به شیخ صفی، عارف و شاعر قرن هشتم هجری قمری، مرید و داماد شیخ زاهد گیلانی و نیای شاه اسماعیل اول، مؤسس سلسله صفویان است. دربارة سیادت و تشیع صفیالدین، بین مورخان و محققان اختلافاتی وجود دارد. پادشاهان صفوی، بر سر قبر او بنای باشکوهی ساختند که اکنون به بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی معروف است و از بناهای باشکوه تاریخی ایران به شمار میرود. (منبع: تارنمای ویکی شیعه، مدخل: صفیالدین اردبیلی)
[11] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «روحانیت، امروز به برکت انقلاب اسلامی از جایگاه والا و و ویژهای برخوردار است و چشم صدها میلیون افراد مسلمان و غیرمسلمان در جهان، به عملکرد روحانیون دوخته شده است. عملکرد روحانیون، میزان و شاخص برای اسلام است و اگر روحانیون نتوانند وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند، ضررش به اسلام برمیگردد. برای روحانیت این افتخار بس است که توانسته در طول چهارده قرن تاریخ اسلام، ظواهر و خصلتهای معنوی را حفظ کنند. خدمات روحانیون در طول سالهای قبل و بعد از انقلاب اسلامی، در تاریخ ایران به نیکی ثبت خواهد شد.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.