خاطرات روزانه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی؛ سال1371؛ کتاب رونق سازندگی
سه‌شنبه 3 شهریور 1371/ 25 صفر 1413 / 25 آگوست 1992
تا ساعت ده و نیم صبح کارها را انجام دادم. برای استقبال آقای [صفرمراد] نیازُف، رییس‌جمهور ترکمنستان به فرودگاه [مهرآباد] رفتیم. مراسم استقبال انجام شد. بعد از مصاحبه، با هم به دفتر برگشتیم. مذاکرات خصوصی داشتیم که بیشتر دربارة قراردادشان با روسیه گذشت. گزارشی از قرارداد نظامی ارائه کرد و یک نسخه از متن قرارداد را به ما داد؛ نگران است که باعث رنجش ما شده باشد.
گفت هزار فروند هواپیما و دو هزار تانک و... به ترکمنستان واگذار شده است، ولی خلبان‌ها که عمدتاً روسی‌اند، خیلی قابل اعتماد نیستند و اخیراً پنجاه هواپیما را بدون اجازه به روسیه برده‌اند؛ برای اینکه فرماندهی [نیروی هوایی]، پنج‌سال مشترک است. عده نظامیان، حدود یکصد و چهل هزار نفر است که افسران عمدتاً روسی و سربازان عمدتاً ترکمن‌اند. در مورد بیست و پنج هزار نیروی مرزبانی، هنوز به توافق نرسیده‌اند. کل نیروهای ستادی آن نیز روس و افراد صف ترکمن‌اند. گفت روستایی که بیشتر مردم‌آن فارس [و شیعه] اند، خواستار نامگذاری روستای‌شان به نام من هستند. نامه‌ای در این خصوص نوشته بود، موافقت کردم.
در مذاکرات رسمی، دربارة کلیات صحبت شد و کمیسیون‌ها مأمور مذاکراتِ بخشی شدند. رئیس مجلس قرقیزستان آمد و برای تأمین خسارات سیل و زلزله و مشکلات اقتصادی‌شان استمداد کرد؛ مشکلات زیادی دارند. پیش‌بینی نمود که در آینده دچار ناآرامی می‌شوند.
ناهار به سعدآباد رفتیم و با میهمانان ترکمنی ناهار خوردیم. ضمن صرف ناهار، در مورد اوضاع سیاسی و اقتصادی و فروش گازشان مذاکره کردیم. خیلی در رابطه با روسیه نگران‌اند. احتمال برگشت نظامیان به قدرت در روسیه و ایجاد مزاحمت برای جمهوری‌ها برایشان مطرح است. می‌گویند که روس‌ها و دیگران، آنها را از توسعه روابط با ایران می‌ترسانند. سلام آقای [بوریس] یلتسین، [رییس‌جمهور روسیه] را ابلاغ کرد و گفت روس‌ها پیشنهاد الحاق به «اکو» را دادند.
بعد از استراحت، جلسه دوم مذاکره را تشکیل دادیم. وزرای امورخارجه، راه و ترابری، نفت و نیرو گزارش مذاکرات و توافق‌ها را دادند. با هم به فرودگاه رفتیم. در مسیر هم مذاکره داشتیم. در فرودگاه، بعد از مصاحبه مشترک و مراسم بدرقه، عزیمت آنها، به دفتر برگشتم و در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی شرکت کردم. آیین‌نامه دانشگاه علمی کاربردی تأیید شد. شب با رهبری تلفنی احوال‌پرسی کردم؛ از مشهد آمده‌اند و فردا برمی‌گردند.