جمعه 23 مرداد 1371 / 14 صفر 1413 / 14 آگوست 1992
صبح خیلی زود بیدار شدم و دیگر خوابم نبرد. اخبار خودمان و بی بی سی فارسی انگلیس و صدای آمریکا را گرفتم. جنگ در افغانستان و بوسنی هرزگوین در صدر اخبار است.
ساعت هشت صبح به سوی نهاوند پرواز کردیم. در راه، آقای شبیری، مدیرکل برنامه و بودجه استان توضیح میداد. از کنار قلّه الوند گذشتیم. درههای سرسبز و دشتهای حاصلخیز جلب توجه میکند. آبیاری سنتی و دامداری سنتی نقاط ضعف این منابع طبیعی خوب است. آبهای استان که از این ارتفاعات سرچشمه دارد، به طرف کرخه و سفید رود و سد ساوه میرود؛ هنوز جای مناسبی برای احداث سد و مهار آبها ندارند. صنایع تبدیلی هم کم است و تازه دارد اقدام میشود.
مردم نهاوند استقبال فوقالعاده گرمی نمودند. فشردگی جمعیت و گرمی استقبال مردم، خیلی در خیابان معطلمان کرد. از بیمارستان تازهساز شهر بازدید کردیم. یکی از پولداران نهاوندی مقیم آلمان آن را ساخته، ولی تأمین تجهیزات و اداره آن به عهده دولت است که بیشتر از ساختمان هزینه دارد. قسمتی از بیمارستان راه افتاده و قسمتهایی هنوز فعال نیست. تقاضایشان این بود که فعال کنیم. [دکتر رضا ملکزاده]، وزیر بهداشت [، درمان و آموزش پزشکی] که همراهمان است، میگوید نیرو و اعتبار کم داریم.
به ورزشگاه نهاوندرفتیم. امام جمعه و فرماندار خیرمقدم گفتند و گزارش دادند. من هم صحبت کردم.[1] اجتماع پرشوری بود. در مسیر کنار قبر شهید آشیخ علی حیدری، همدرسام در زمان طلبگی که در حادثه هفتم تیر شهید شد، توقف کردیم و فاتحهای خواندیم.
به سوی ملایر پرواز کردیم. در راه آقای [احمد] زمانیان، نماینده نهاوند توضیح میداد. اطلاعات خوبی از منطقه دارد. از مهار آبها و زیرکشت گردو و صنوبر بودن دشتها و ارتفاعات و ساخت صنایع تبدیلی و تبدیل کورههای فراوان حومه ملایر که خاک و هوا را ضایع میکند، به کورههای صنعتی گفت.
در ملایر استقبال مردم بسیار پرشکوه بود. بلوار بسیار زیبای شهر، مملو از جمعیت استقبالکننده بود. گفتند هوای شهر به خاطر فعالیت حدود هشتصد کوره آجرپزی، آلوده است. در استادیوم ورزشی، امام جمعه و فرماندار خیرمقدم گفتند و خواستهها را مطرح کردند. مسئولان از امام جمعه خیلی راضیاند. سخنرانی گرمی برایشان نمودم.[2]
با اتومبیل به سوی روستای حسین آباد، واقع در 25 کیلومتری شهر حرکت کردیم. در مسیر روستاییان به گرمی از ما با قربانی گوسفند و دود اسپند و پاشیدن آب استقبال کردند. روستای حسینآباد بهسازی شده است.
در مسجد روستا خیرمقدم گفتند. در میدان مقابل مسجد نحوه بهسازی را توضیح دادند. من هم تشویقشان کردم.[3] از خانه بهداشت بازدید کردیم و وزیر بهداشت توضیح داد. خانمهای بهورز برای بهداشت و تنظیم جمعیت، برنامه اجرا میکنند.
با هلیکوپترها به تویسرکان پرواز کردیم. ازدحام عظیمی در اطراف منطقه فرود هلیکوپترها بود. به زحمت توانستیم به ماشینها متصل شویم. شور و احساسات مردم غیرقابل توصیف بود. یکی از عوامل این استقبال پُرشور، جبران بیاحترامی بود که منافقین طرفدار بنیصدر در تویسرکان، در سفر من در اوایل پیروزی انقلاب، هنگام سخنرانی نمودند.
بنا بود دو ساعت بعد سخنرانی برای مردم باشد، ولی مردم متفرق نشدند؛ ناهار هم نخورده بودند. ناچار با همه خستگی، ما هم از استراحت و ناهار صرف نظر کردیم و مراسم سخنرانی برای مردم در میدان بزرگ و جدیدالاحداث خوب شهر انجام شد.[4]
بعد از نماز و ناهار که به ساعت چهار بعد از ظهر رسید، کمی استراحت کردم و سپس به سوی روستای کوه بیجار در کبوترآهنگ رفتیم. این روستا با همکاری مردم و دولت بهسازی شده است. مراسمی بود و مردم خواستههای زیاد خود را مطرح کردند. من هم صحبت کردم و تشویقشان نمودم.[5]
سپس به شهر کبوترآهنگ رفتیم. آنجا هم استقبالی عجیب و پرشور بود. در اجتماع مردم در استادیوم، امام جمعه و فرماندار حرف زدند. من هم صحبت کوتاهی کردم. چون نزدیک غروب بود و سانست شده بود، هلیکوپترها برایشان مشکل بود پرواز کنند، خیلی سریع مراجعت کردیم.
غروب در دانشگاه بوعلی پیاده شدیم. ماشینها در فرودگاه منتظرمان بودند. به خاطر صرفهجویی در وقت و نزدیک بودن دانشگاه به اقامتگاهمان، گفتیم برخلاف برنامه اینجا فرود بیایند. از یک پیکان و یک وانت برای رفتن به مقر استفاده شد. مردم مسیر تعجب کرده بودند.
شب شورای اداری استان جلسه داشت. استاندار خیلی مفصل حرف زد و اوضاع استان و نیازها را گفت. من اوضاع کلی کشور را تشریح کردم و از مدیران و مردم اظهار رضایت نمودم و امیدوارکننده حرف زدم.[6] به خاطر خستگی و کمی وقت، مدیران و نیز نمایندگان استان، برخلاف معمول اینگونه جلسات، صحبت نکردند. شام خوردیم. استحمامی کردم و خوابیدم.
[1] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «من از سالها پیش از انقلاب و از سنین جوانی با خصوصیات و روحیات مردم شجاع، با عاطفه و غیور منطقه نهاوند آشنا هستم و خوشحالم که امروز توفیق این را پیدا کردم که در میان شما باشم و من از صمیم قلب بهشما مردم شریف انقلابی و پرشور عشق میورزم. این مردم استحقاق هرگونه خدمتی را دارند و من امیدوارم این سفر، شروع یک فصل نو در شهرستان شما و امور زیربنایی فرهنگی، صنایع تبدیلی و کارهای اساسی باشد.» رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1371»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1393
[2] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «علاقهمندی مردم بهانقلاب اسلامی و استقبال مردم از مسئولین و انقلاب، از دید مردم دنیا باور نکردنی است. امروز یکی از روزهای فراموش نشدنی و تاریخی در طول عمر من و در طول انقلاب است. چهارده سال از انقلاب میگذرد، اما طراوت و شادابی شما مردم نسبت بهانقلاب مثل روزهای اول انقلاب است. جوانان دیروز ما، امروز نیروی آگاه و انقلابی هستند و ما بهآنها افتخار میکنیم. یکی از ثمرات مسافرت مسئولین به مناطق مختلف، این است که از مسائل نقاط مختلف کشور با خبر میشوند و وفاداری مردم نسبت به مسئولین کشور نشانگر این مطلب است. حضور مردم در صحنه و حمایت آنان از انقلاب، مایه خشم دشمنان است. حضور شما مردم، بهترین سند برای ریشهدار بودن انقلاب است و زمینهای است که انسان با نشاط برای سازندگی و خدمت بهمردم هرچه میتواند تلاش کند. اتحاد و همدلی شما مردم ملایر قابل تقدیر است. مسئولان با جدیت شما بهدنبال فعال کردن مسائل عمرانی و امور شما هستند و شما مردم در سایه این وحدت میتوانید این شهرستان را که آماده رشد و ترقی است بسازید. با توجه به استعدادهای بالقوه ملایر و دارا بودن منابع طبیعی و خوب، سرمایهگذاری در این شهرستان ناکافی است و مردم با همکاری مسئولین و سرمایهگذاری، باید زمینه رشد این منطقه را فراهم نمایند.» رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1371»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1393
[3] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «من خیلی خوشحالم که توفیق پیدا کردم، در این روستای پیشتاز، به زیارت شما مردم بیایم. این روستا، پیشتاز در جهاد بوده است و به نسبت بیشترین شهید را تقدیم انقلاب کرده است. دلیل حضور ما، علاوه بر سوابق درخشان تاریخی خود شما، پیشتازی شما در بهسازی روستاها است. برنامه بهسازی روستاها، یکی از برنامههای مهم دولت است برای اصلاح وضع روستاییان که اگر این برنامه با استقبال روستاییان مواجه شود، ما در ظرف چند سال میتوانیم همه روستاهایمان را برخوردار از آب، برق، راه و خیابان، وسایل ارتباطی، تلفن و پست بکنیم و مسکن و زندگی آنها را در یک سطح معقول و انسانی داشته باشیم. بهداشت و درمان داشته باشیم و زندگی که مناسب این دوران است، برای روستاییانمان درست کنیم.» رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1371»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1393
[4] - آقای هاشمی خطاب به مردم تویسرکان گفت: «من نمیدانم با چه بیانی از این محبتها و الطاف شما مردم بزرگوار، صمیمی، وفادار و دوست داشتنی تشکر کنم. ساعتها در آفتاب گرم به خاطر میهمانی که ارزش اینهمه محبت را ندارد، شما اظهار محبت کردید و ما را شرمنده کردید. امیدواریم که ما بتوانیم در عمل و در مقام خدمتگزاری، گوشهای از این همه لطف و محبت و احساسات، جواب مساعد بدهیم. من به خوبی، با مردم این شهرستان آشنا هستم. قبل از انقلاب، مدت طولانی در شهر شما بودم. نوجوانان آن موقع را به یاد ندارند؛ اما ما مدت زمانی در اینجا بودیم، بالای منبر میرفتیم و بسیاری از مردم این شهر را میشناسیم. در آن زمان بین ما معروف بود که تویسرکان با مردم متدین و صمیمی و مهمان نواز، یکی از دارالمؤمنینهای ایران است. منطقه شما از لحاظ بخشی از استعدادهای توسعه، خوب است و از لحاظ بعضی از استعدادها، در وضع مطلوبی نیست، اما شرایط جغرافیایی، مناسب بودن آب و هوا، فراوانی آب و حاصلخیزی این منطقه کوهستانی و سخت کوشی مردم آن، از نقاط مثبت و مؤثر در حُسن آتیه شماست. یکی از مهمترین کارهایی که میشود برای اینجا کرد، همین مسأله از بن بست در آوردن این شهرستان است که با استدلال و منطق من این حق را پذیرفتم و امیدوارم که با تلاشی که مسئولان این شهر میکنند و با کمکی که از سوی دولت خواهد شد، به زودی شما از این بن بست بیرون بیایید و به مرکز استان راه مناسبی را پیدا کنید. اگر این اتفاق بیافتد و این حرکت به ثمر برسد، شرایط جدیدی در منطقه پیدا میشود.» رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1371»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1393
[5] - رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1371»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1393
[6] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «مردم ما مشکلات کشور را بهخوبی درک میکنند و سرمایه خوبی برای انقلاب هستند. امروز مسئولان اجرایی، قضایی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی را افراد متعهدی تشکیل میدهند که از توده مردم انتخاب شدهاند. باید مسائل و مشکلات صادقانه با مردم در میان گذاشته شود و برای تحقق این هدف، توجیه ائمه جمعه نسبت به مسائل اجرایی در استانها ضروری است. امسال در کشور برای افزایش تولید نفت سرمایهگذاری زیادی انجام شده است و در آینده نزدیک شاهد تأثیر مطلوب این سرمایهگذاری در رشد اقتصادی کشور خواهیم بود. ما از روند اجرای برنامه توسعه پنج ساله رضایت داریم. ما اکنون در بسیاری از شاخصهای برنامه تدوین شده جلوتر هستیم. من امیدوارم بسیاری از محرومیتها و مشکلات کشور در برنامه پنجساله دوم رفع شود.» رجوع کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1371»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1393