خاطرات روزانه / آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1374 / کتاب «مرد بحران ها»
دوشنبه 8 خرداد 1374 //29 ذیحجه 1415 // 29 می 1995
دیشب و امروز باران داشتیم. در نقاطی از کشور بارش برف داشتیم که در این فصل، عجیب است. به فرودگاه [مهرآباد] رفتیم. کمی معطل شدیم، تا [آقای سید حسین مرعشی] رییسدفتر [رئیس جمهور] رسید؛ نباید تأخیر داشته باشد. به سوی سمنان پرواز کردیم. وزیران معادن و فلزات و صنایع همراه بودند. در فرودگاه نظامی قدیمی، در چهل کیلومتری شرق سمنان فرودآمدیم. تشریفات نظامی در استقبال داشتند. برای افتتاح جاده گلوگاه به نایین، با هلیکوپتر به سوی دهستان سرکویر پرواز کردیم و در کنار روستاهای معلمان و بیدستان فرودآمدیم.
آقای [کریم فرجزاده] حلوایی، معاون وزیر راه و ترابری گزارش داد. حدود چهارصد کیلومتر جاده کویری آسفالت، با هدف نزدیککردن راه استان‌های مرکزی و جنوب به شمال و ارتباط نزدیک‌تر بنادر دریای خزر با خلیج‌فارس احداث شده که حدود پانصد کیلومتر راه نزدیک می‌شود و سنگینی ترافیک از جاده‌های مرکزی کشور برداشته می‌شود؛ با هزینه سقف هشتصد میلیون تومان که بیشتر آن را من کمک کرده‌ام و دفتر مناطق محروم. مردم روستاها، استقبال گرمی داشتند. برایشان صحبت کوتاهی کردم و وعده کمک عمرانی بیشتر دادم[1].
رییس شورای روستا که معلمی بود، گفت چاهی حفر کرده‌اند که آرتزین[2] شده و به خاطر اختلاف سه روستا بهره‌برداری نمی‌شود. برای تحصیل دختران روستاهای متفرق، خواستار ایجاد مدرسه شبانهروزی شدند. سپس نیروگاه کوچک خورشیدی را افتتاح کردیم؛ با حدود صد میلیون تومان هزینه و با قدرت 270 کیلووات برق که جالب است. گفتم توسعه دهند که بتوانند برای مصارف پمپآب و کولر هم استفاده کنند.
برای افتتاح کارخانه‌فروسیلیس[3]، به‌سوی شهرک‌صنعتی سمنان پروازکردیم. این کارخانه از بخش خصوصی است، با 38 میلیون دلار، هزینه ارزی و 5/5 میلیارد تومان، هزینه ریالی و هفتصدو پنجاه سهامدار. مدیرعامل آن آقای [علیاصغر] حاجی بابا است که قبل از انقلاب، در ارتباط با پرونده گروه [محمد] بُخارایی، با هم در زندان بودیم. 30 هزار تُن محصول گرانقیمت می‌دهد و بناست با فقط ده میلیون مارک هزینه ارزی، تولید آن سه برابر شود.[4]
به تهران برگشتیم. عصر [آقای مقبول بنعلی سلطان]، وزیر صنایع و تجارت عمان و [آقای محمد بنخلیفه آلثانی]، وزیر امور اقتصادی و بازرگانی قطرآمدند. وزیر قطری، پسر امیر است. تذکر دادم که با استقرار ناوگان پنجم آمریکا در خلیج فارس مخالفت کنند. شب به خانه مهدی رفتم و اذان و اقامه در گوش نوزاد [= فؤاد] گفتم. احوالپرسی کردم و به خانه آمدم.
[1] - آقای هاشمی، در مراسم گشایش طرح بزرگ ملی راه کویری دامغان - معلمان - جندق در استان سمنان گفت: «با بهره‌برداری از این جاده مهم، دریای خزر و خلیج‌فارس از راه نزدیک‌تری به‌هم متصل می‌شود. هم‌اکنون کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز، علاقه زیادی به دسترسی بهآبهای گرم خلیج‌فارس از طریق خاک ایران دارند که با گشایش این طرح، تسهیلات بیشتری برای ارتباط این کشورها فراهم شده است. با عبور این جاده از دل منطقه کویری کشور، کویر فتح شده است و آینده آباد و روشنی در انتظار مردم محروم این منطقه است. با کوتاه‌تر شدن فاصله استان‌های شمالی و جنوبی کشور از طریق این جاده، صرفه‌جویی بسیاری در سرمایهگذاریهای کشور خواهد شد. این جاده همچنین از بار ترافیک جاده‌های مرکزی و از جمله محورهای منتهی به‌تهران می‌کاهد که این امر در درازمدت و در سطح کلان اقتصادی کشور اثر بسیار مثبتی دارد.» رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1374»، دفترنشر معارف انقلاب، 1396
[2] - هرگاه ارتفاع آب در داخل چاه، بالاتر از سطح لایه آبدار اطراف آن باشد، یا تحت فشار از چاه بیرون بریزد، چاه آرتزین گویند. عمق چاههای آرتزین متفاوت است. گروهی از این چاه‌ها تنها چند متر عمق دارند، اما ژرفای پاره‌ای از آنها به صدها متر می‌رسد. چاههای آرتزین به ویژه برای آبیاری مناطق نیمه خشک باارزش هستند.
[3] - «فروسیلیس» یکی از فروآلیاژهایی است که در صنعت فولادسازی، ریخته‌گری و ماشین‌سازی استفاده می‌شود. این محصول در فولادسازی به عنوان اکسیژن‌زدا کاربرد دارد، به‌طوری که برای تولید هر تُن فولاد به ۵/۳ کیلوگرم فروسیلیس نیاز است.
[4] - آقای هاشمی در مراسم افتتاح، با اشاره به مشارکت بخش خصوصی در امر ساخت کارخانه فروسیلیس سمنان گفت : «این از نقاط قوت این کارخانه است و ما علاقمندیم که بخش خصوصی را در این زمینه فعال‌تر از گذشته ببینیم. ظرفیت فولاد کشور در حال حاضر شش میلیون تن است و این صنعت بدون توسعه واحدهای تولید فروآلیاژ ممکن نیست و با گسترش این واحدها در حال حاضر می‌توانیم ایران را به عنوان یک کشور صاحب صنعت فولاد در دنیا معرفی کنیم. کارشناسان و متخصصان ما، در حال حاضر با کسب تجربیات فراوان می‌توانند طرح‌های بزرگ و مهم صنعتی را با یک دهم هزینه ارزی اجرا کنند. متخصصان ایرانی هم‌اکنون قدرت طراحی و دانش فنی ساخت کارخانجات تولید فروآلیاژها را به‌خوبی کسب کرده‌اند. وی این امر را نشانگر رشد صنعت و ارتقاء دانش فنی نیروهای فنی کشور دانست و تأکید کرد : این امر پیشرفت خیلی مهمی برای کشور محسوب می‌شود.» ایشان با اشاره به‌دیدار از نخستین نیروگاه خورشیدی استان سمنان، بر ضرورت استفاده از انرژیهای نو و غیرفسیلی نظیر انرژی خورشیدی و باد تأکید کرد. رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1374»، دفترنشر معارف انقلاب، 1396.