خاطرات روزانه / آیتالله هاشمی رفسنجانی/ سال 1374 / کتاب «مرد بحران ها»
دوشنبه 4 دی 1374 //2 شعبان 1416 // 25 دسامبر 1995
با صدای اذان صبح بیدار شدم و دیگر نخوابیدم. صبحانه را با همشیرهها خوردیم و رفتند. در گزارشها، مسأله انتخابات ترکیه مهم است؛ حزب اسلامی رفاه، برنده انتخابات است. از پیش، ارتش ترکیه اعلان داشته که نمیگذارند سیستم لائیک کشور عوض شود و آمریکا و اروپا، گستاخانه مخالفت خودشان را با اسلامیشدن ترکیه اظهار میدارند. واقعاً هم عجیب است. با آن همه تبلیغات و آن امواج، مردم ترکیه اینگونه رأی دادند؛ با اینکه برای تقویت حزب خانم [تانسو] چیللر، اتحادیه اروپا، چند روز قبل از انتخابات، ترکیه را در مجموعه اقتصادی اروپا پذیرفتند. احتمالاً آقای [نجمالدین] اربکان، [رهبر حزب رفاه]، برای ایجاد دولت ائتلافی، مشکل داشته باشد.[1] برای انتخابات ترکیه، ما یک میلیون دلار به حزب اسلامی رفاه کمک کردیم؛ سال گذشته هم کمک کرده بودیم.
مجموعه همکاران و زیرمجموعه شورایعالی انقلاب فرهنگی، شامل دبیرخانه، سازمان جهاد دانشگاهی، سمت [= سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها] و مرکز کتابهای دانشگاهی، شورای فرهنگی و اجتماعی بانوان و بازرسی آمدند. آقای [مصطفی] میرسلیم، [دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی] گزارش داد و من هم صحبت مفصلی در ارزش کارهای شورایعالی و زیرمجموعه داشتم[2].
آقای [قربانعلی] دُرینجفآبادی، [رئیس کمیسیون برنامه و بودجه و دبیر هیأتعالی گزینشکشور] آمد. خواستار ادامه همکاری درگزینش شد و نیز از اینکه افراد غیرروحانی، مثل آقایان [محمدرضا] باهنر و [سیدمرتضی] نبوی، گاهی از سوی جامعه روحانیت مبارز حرف میزنند، انتقاد داشت. در مورد بودجه که در مجلس است، نظرم را خواست و گفت، شب قبل از فوت والده من، خوابدیده که مادرخودش فوت کرده است.
آقای [ابوالفضل] حسنبیگی، نماینده دامغان آمد. گزارش پیشرفتهای شهرش را داد و برای تکمیل جاده دامغان تا خزر استمداد نمود. از طرح وسیع پستهکاری، بعد از سفر من به دامغان، تعریف کرد که به صورت شرکت سهامیعام، طرح عظیمی را در دست اجرا دارند. از شیوه کار اکثریت مجلس انتقاد داشت و از اطاعت بیچون و چرایش از من گفت.
غروب، برای افتتاح نمایشگاه فنی و مهندسی سپاه پاسداران، به نمایشگاه بینالمللی تهران رفتم. مراسم نظامی، تشریفات و درود انجام شد. بعد از استقرار در جایگاه و عبور چند نوع ماشین ساخت سپاه - اتوبوس، مینیبوس، وانت نفربر نظامی و سواریها- از مقابل جایگاه، از مصنوعات ابزار کشاورزی، سیستمهای آبیاری تحت فشار، دنبالهبندهای تراکتور و خط تولید شن و ماسه بازدید کردم.
بعد از نماز مغرب و عشا، از چند سالن بخش تجسس، برای پیداکردن پیکر شهدایمفقود بازدید کردم. تاکنون حدود شانزده هزار پیکر شهید را پیدا کردهاند. ارتش هم پنج هزار پیکر پیداکرده و هنوز حدود هشتهزار مفقود و چهارهزار پیکر پیدا شده ناشناس داریم. از بخش پاکسازی اراضی آلوده به مواد منفجره زمان جنگ و بخش ساختوساز مسکن و پادگان و بخش سازه و انسداد مرزهای خطرناک و سالنهای بازسازی تانک و توپ و نفربر و خودروهای مهندسی و مسافربری و سواریها و شناورها و ادوات جنگ بازدید کردیم که انصافاً خیلی قابل توجه است.
به بخش تحقیقات رسیدیم. برنامهای داشتیم که مستقیماً اینجا پخش میشد؛ با توضیحات سرداران [محسن]رضایی،[فرماندهکل سپاه] ، [رضا]ایرانخواه، [مدیرعامل سازمان جهادخودکفایی سپاه]، [عزیز]جعفری، [فرمانده نیروی زمینی سپاه] و [محمدباقر] قالیباف، [فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا(ص)] و سپس صحبت من[3] و امضای قرارداد احداث 14 مجتمع کشت و صنعت در کنار مرزها، برای عمران مناطق مرزی و تغییر جمعیت آنجاها
که خیلیکار مهمی است. به خانه آمدم.
[1] - پرفسور نجمالدیناَربکان، دانشآموخته رشتهمکانیک از دانشگاهآخنآلمان، نخستین نخستوزیر اسلامگرا در ترکیه را میتوان معمار رویکرد اسلامگرایی، پس از تأسیس جمهوری ترکیه در سال 1923 دانست. احیای موج اسلامی در ترکیه در فضایی کاملاً ضداسلامی، آن هم در دوران جنگ سرد و جهان دو قطبی، نشاندهندة اهمیت نقشی است که اربکان پس از تأسیس جمهوری ترکیه، در رویکرد داخلی و خارجی این کشور انجام داده است. بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی و تشکیل جمهوری ترکیه، کمالیستها هجمه شدیدی علیه اسلام و اسلامگرایی در ترکیه شروع و اجرای بسیاری از شعائر اسلامی نظیر حجاب، اذان، برگزاری کلاسهای قرآن و نظایر آن را ممنوع کردند. نجم الدین اربکان در سال 1970 میلادی، حزب نظام ملی را تأسیس کرد که اولین حزب اسلامگرای ترکیهÃ Äبود. فعالیت این حزب حدود یک سال بیشتر طول نکشید و با مداخله نظامیان لائیک منحل شد؛ اما اربکان با همان کادر، بلافاصله حزب سلامت ملی را در سال 1972 تأسیس کرد. این حزب، در انتخابات سال 1973 با کسب 12 درصد آرا 48 نماینده به پارلمان فرستاد و احزاب لائیک دیگر، ناگزیر به ائتلاف با حزب سلامت ملی و اعطای پُست معاون نخستوزیری به اربکان شدند. روند سیاسی این مقطع ترکیه با کودتای 1980 متوقف شد؛ حزب سلامت ملی منحل، اربکان به ده ماه زندان محکوم و برای ده سال از فعالیت سیاسی منع شد. اربکان در دوران ممنوعیت فعالیت سیاسی نیز به صورت غیرمستقیم در سال 1983 حزب رفاه را تأسیس کرد. علیرغم تلاشهای گسترده لائیکها، حزب رفاه با طرح شعارهای اسلامگرایانه، در انتخابات سال 1995 با کسب حدود 22 درصد آرا و 158 کرسی پارلمان، به عنوان اولین حزب به پارلمان راه یافت. با این پیروزی بیسابقه، اربکان توانست با ائتلاف با حزب راه راست به رهبری تانسو چیللر، دولت ائتلافی تشکیل و سمت نخستوزیری را بهدست آورد. به این ترتیب، مرحله جدیدی در بیداری اسلامی در ترکیه و رویکرد جدیدی با معماری اربکان در سیاست داخلی و خارجی این کشور شروع شد؛ موضوعی که مقام معظم رهبری در دیداری که در سال 1375 با اربکان داشتند، از این پیروزی، به عنوان یک تجربه مبارک در ترکیه نام بردند. اربکان شخصیتی بود که بارها هدف خود را آزادسازی ترکیه از سلطه آمریکا و صهیونیسم جهانی عنوان کرده بود. او در سال ۲۰۱۱ میلادی در سن ۸۴ سالگی درگذشت. آقای رجب طیب اردوغان، یکی از شاگردان و همفکران اربکان است.
[2] - آقای هاشمی، رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی، با جاودانه خواندن و آرمانی دانستن هویت اصیل فرهنگی انقلاب اسلامی در شرایط حاضر و آینده تاریخ، بر ضرورت سرمایهگذاری و تلاش بیشتر برای خلق یک فرهنگ درست و سازگار با فطرت انسانی و الهی تأکید کرد. ایشان با اشاره به آرام و بیزرق وبرق بودن آثار خدمات فرهنگی در جامعه و نقش ارزنده شورای انقلاب فرهنگی، اظهارداشت: «سیاستگذاری و استفاده از ابزار و شیوههای تبلیغی مناسب، در جهت اصلاح روشهای غلط گذشته و فرهنگسازی، براساس معیارها و مبانی اصیل و مورد قبول احترام جامعه، از عمدهترین هدفهای آرمانی و انقلابی امروز است. اطلاعرسانی و حکمت و صداقت، ابزارهای مهم دفاع از حقیقت و هدایت افکار عمومی، به ویژه نسل جوان جامعه است. در جهان پهناور کنونیکه به دلیل سرعت ارتباطات، در واقع یک دهکده است، باید همواره به بالندگی فرهنگی جامعه توجه داشت و با پرداختن به مسایل و جاذبههای سازگار با فطرت بشری، حرفهای حسابی و حرکتهای منطقی را پذیرفت. مانعشدن از انتشار حقایق و برخورد ایدهآلی با مسایل، حلّال مشکلات فرهنگی یک جامعه نیست. ما معتقدیم، اشاعه حق و ارایه فرهنگی قابل قبول و سازنده، برمبنای میراث ارزشمند گذشته و ابتکارات نوین و در کنار آن، حفاظت نسل جوان از همراهی و ارتباط با مفاسد و نیز تبلیغات و ارشادات واقعبینانه، میتواند در اصلاح فرهنگ عامه و استحکام آن در برابر فرهنگهایÃ Äبیگانه بسیار مؤثر باشد. شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجموعه بسیار مهمی است که به دلیل نداشتن تبلیغات کافی، ناشناخته مانده است. امیدوارم شورای عالی انقلاب فرهنگی، با استفاده از هویت اصیل اسلامی و ایرانی، با همه افتخاراتش، در تحقق هدفهای مقدس نظام اسلامی موفق باشد.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1374»، دفتر نشر معارف انقلاب،1396.
[3] - آقای هاشمی قرارداد احداث واحدهای کشت و صنعت در 500 هزار هکتار از اراضی مناطق مرزی کشور را یک اقدام امنیتی سیاسی و اقتصادی دانست و تأکید کرد: «این اقدام، سهم بسیار مهمی در افزایش اشتغال، جلوگیری از اشاعه موادمخدر و عمران و آبادی کشور خواهد داشت. با احداث این کشت و صنعتها در مناطق مرزی و کویرها، مرزهایمان را آباد می کنیم، برای نیروهای حزباللهی، ایجاد اشتغال خواهیمکرد و برای کشور سازندگی میآوریم.» ایشان با اشاره به بازدید خود از نمایشگاه دستاوردهای سپاه گفت: «بخش مهم نمایشگاه، بازسازی امکانات منهدم شده در جنگ است. هزاران دستگاه ماشین ارزنده از قبیل لودر، بولدوزر، تانک، ماشینهای مهندسی، توپهای خودکششی، کشتیها، قایقها و دیگر ابزار نظامی، اکنون در اختیار نیروهای مسلح است. در خط بازسازی تانک، هر پنج روز یک تانک و در خط بازسازی لودر، هر چهار روز یک دستگاه و در مورد ماشینهای کوچک، مثل لندرور و تویوتا، هر روز چند دستگاه خودرو و در بازسازی توپهای بزرگ، هر سه روز یک قبضه توپ، با ارزش افزوده بسیار زیاد و صرفهجویی ارزی و ریالی قابل ملاحظه تحویل داده میشود.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای سال 1374»، دفتر نشر معارف انقلاب،1396.