یکشنبه 25 اردیبهشت 1373 //4 ذیحجه 1414 // 15 می 1994
اول وقت، تیمسار قاسمی، فرمانده نیروی انتظامی گیلان آمد. اظهار وفاداری و تقاضای کمک برای ادامه معالجه آثار مجروحیت جنگ نمود. جمعی از نیروهای انتظامی و سپاه و اطلاعات آمدند. از زحماتشان تشکر کردم. [آقای ژاک دیوف]، مدیرکل فائو [= سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد]،[1] همراه [آقای عیسی کلانتری]، وزیرکشاورزی آمد. قبلاً وزیر کشاورزی کشور سنگال بوده. در زمان سفر ما به آنجا، آشنا شدیم. دربارة امنیت
غذایی جهان صحبت کردیم. با ما به مرکز تحقیقات برنج آمدند. تحت تأثیر غنای طبیعت گیلان بود. در مرکز تحقیقات، اهداف مرکز تشریح شد. من هم تشویقشان کردم. از ماشینهای کشت نهال بازدید کردیم. هر ماشین میتواند کار پانزده کارگر را انجام دهد. تأکید کردم که ماشین را رواج دهند. کار خانمهای نهالکار در گلولای مشکل است و اخیراً زنان جوان استقبال نمیکنند. مردها هم کمتر به این کار میپردازند.
با هلیکوپترها به سوی هشتپر توالش رفتیم. اجتماع فوقالعادهای داشتند. سرودها و مراسم سنتی بسیار جالب اجرا کردند. [آقای محمدتقی ناطقی]، امام جمعه و [آقای سید مجتبی عرفانی]، نماینده، خیرمقدم گفتند و من صحبت مفصلی کردم؛[2] خیلی با حال بودند. این منطقه در دامنه کوه بود و بسیاری از مردم، بیرون محل مانده بودند.
به سوی آستارا پرواز کردیم و با تأخیر رسیدیم. باران خفیفی هم میبارید. ابتدا برای بازدید از محل انجام پروژه بارانداز رفتیم. سپس ساختمان جدید دانشگاه آزاد اسلامی را افتتاح کردیم. این واحد، بیش از دو هزار دانشجو دارد. سپس در اجتماع مردم، مطابق معمول، قرآن و سرود دانشجویان دانشگاه آزاد و صحبت نماینده و امام جمعه بود. من هم در مورد سیاستها، اقدامات و وعدهها صحبت کردم.[3]
بلافاصله به سوی بندر انزلی پرواز کردیم. همه جا روی ساحل، آثار پیشروی آب را دیدیم. با تأخیر به انزلی رسیدیم. با هلیکوپتر، گشتی در اطراف تالاب زدیم؛ خیلی وسیع و جالب است. در فضای بندر فرود آمدیم. نماز خواندیم و سوار کشتی میرزا کوچکخان شدیم. گشتی روی دریا زدیم. ضمناً ناهار هم صرف کردیم. کشتی لوکس و جالبی است. همراه صرف ناهار، توضیحات کاپیتان کشتی، در مورد سفرهای دریایی در دریای خزر و عبور از ولگا را شنیدیم.
به محل اجلاس رفتیم. در راه، مردم در خیابانها استقبال باشکوهی نمودند. اجتماع بسیار پُرشکوهی هم داشتند. خبر منطقه حراست شده [=آزاد تجاری] انزلی را در سخنرانی دادم؛ خیلی خوشحال شدند.[4]
به منطقه حراست شده رفتیم و بندر را دیدیم. در ساختمانی که نود سال پیش برای بندر ساخته شده، توضیحات دادند. سوار قایقها شدیم و گشتی در تالاب انزلی زدیم. دربارة گیاه آزولا که به سرعت در تالاب در حال رشد است و نیز ساماندهی تالاب، با حضور مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهاد سازندگی مذاکره شد. قرار شد تا آخر سال، طرح جامع تکمیل شود. مردم اطراف تالاب که با پیشروی آب دریا، خانههایشان آسیب دیده است، جمع شده بودند و استمداد میکردند.
به فرودگاه رشت پرواز کردیم. نیروهای نظامی و انتظامی جمع بودند. برایشان صحبت
کردم و تشکر نمودم. نماز خواندیم و مصاحبه پایان سفر را انجام دادم.[5] عفت و همراهان هم رسیدند؛ آنها این روزها در زیباکنار و بعضی شهرها، منجمله ماسوله بودهاند. به سوی تهران پرواز کردیم. ساعت دوازده شب به خانه رسیدیم. در هواپیما شام خورده بودیم و فوراً خوابیدیم.
[1] - فائو یا سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، از سازمانهای بینالمللی است که در زمینه توسعه کشاورزی فعالیت دارد. سازمان فائو در سال ۱۹۴۵ توسط ۴۴ کشور عضو سازمان ملل متحد تأسیس شد. این سازمان از مرکز فائو و از طریق شبکه جهانی، بالغ بر حدود نود اداره برای گسترش و مدرنیزه کردن کشاورزی، جنگلداری، شیلات و تأمین غذای مناسب برای همگان، به کشورهای در حال توسعه کمک میکند. هدف این سازمان، بالا بردن سطح زندگی و بهبود تغذیه مردم جهان، توزیع مناسب مواد غذایی در مناطق مختلف جهان و ایجاد امنیت غذایی است. مبارزه با سوءتغذیه با ارائه اطلاعات لازم به کشورهای مختلف، از دیگر اهداف فائو است که بازدهی کشاورزی و سطح تغذیه در جهان را افزایش داده است. مقر این سازمان، در شهر رم پایتخت ایتالیا قرار دارد.
[2] - آقای هاشمی، در سخنان خود وحدت شیعه و اهل سنت منطقه را ارزشمند توصیف کرد و گفت: «این همزیستی و وحدت شما، الگوی مناسبی برای وحدت جهان اسلام است.» ایشان هوشیاری و آگاهی مردم مناطق مرزی کشور و لزوم انجام اقدامات فرهنگی توسط مسئولان در این مناطق را مورد تأکید قرار داد و افزود: «تقویت نیروی بسیج و ایثارگران و احترام به خانوادههای آنان به عنوان ذخایر انقلاب و سرمشق جامعه، انقلاب اسلامی را آسیبناپذیر میکند.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.
[3] - آقای هاشمی از آستارا به عنوان نقطهای پُراهمیت و استراتژیک در ارتباطات جمهوری اسلامی ایران با جمهوریهای تازه استقلالیافته شوروی سابق یاد کرد و با تأکید بر لزوم حل سریع مشکلات آستارا، در جهت توسعه امکانات مرزی، طرح ایجاد تأسیسات گمرکی و باراندازهای مناسب، گفت: «به زودی با امتداد راهآهن جمهوری آذربایجان به محل ساخت بندرگاه چندمنظوره آستارا که ساخت آن ادامه دارد، بر اهمیت این شهر در مبادلات بازرگانی در سطح منطقه افزوده خواهد شد. همچنین با خشکاندن نوار آبی متصل به ساحل و ایجاد یک بزرگراه از آستارا تا خلیج گرگان، از توسعه زیانهای پیشروی آب دریای خزر جلوگیری خواهد شد» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.
[4] - ایشان گفت: «از این پس بندر انزلی به منطقهای تجاری مبدل خواهد شد و امکانات بالقوه این منطقه، آینده تابناکی را بشارت میدهد. ضمناً مبلغ دو میلیون ریال، به سقف وام شش میلیون ریالی آسیبدیدگان ناشی از پیشروی آب دریا افزوده میشود.» آقای هاشمی، همچنین حضور یکپارچه خانواده شهدا، ایثارگران و جانبازان در جامعه را مایه تقویت بیش از پیش نظام اسلامی دانست و از صبر و مقاومت آنان تجلیل کرد. رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.
[5] - آقای هاشمی در پایان سفرش به استان گیلان، در گفتوگو با خبرنگاران، گیلان را استانی امن، موفق و منسجم توصیف کرد و ضمن موفقیتآمیز خواندن سفرش به گیلان، حضور یکپارچه مردم این استان را در صحنه، نشانه عمق علاقهمندی آنان به انقلاب و نظام اسلامی و رهبری دانست. رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، مصاحبههای 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.