خاطرات روزانه / آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1373 / کتاب «صبر و پیروزی»
یکشنبه 27 شهریور 1373 11 ربیع‌الثانی 1415// 18 سپتامبر 1994
صبح اول وقت، برای شرکت در مراسم هفتمین اجتماع سراسری فرماندهان سپاه، از منزل به پارک ارم رفتیم. سالن بسیار عظیمی دارند که پیش از انقلاب ساخته شده است. آقای [محسن] رضایی، [فرمانده کل سپاه] خیرمقدم گفت و من مفصل سخنرانی کردم.[1]
به دفتر برگشتم. آقای [رضا] امراللهی، [رییس سازمان انرژی اتمی] آمد. گزارش تحقیقات استفاده از گرمای اعماق زمین برای تولید برق را داد و برای اجرای طرح کمک خواست؛ قول کمک دادم. مدتی است که از وزارت نیرو و سازمان انرژی اتمی خواسته‌ام که برای بهره‌گیری از انرژی‌های نو، از خورشید و باد و دریا و اعماق زمین بسیج شوند. گزارش کارهای دیگر سازمان را داد و برای سفر به وین، نظرخواهی کرد.
ورزشکاران عازم شرکت در بازی‌های آسیایی هیروشیما آمدند. آقای هاشمی‌طبا، [رییس سازمان تربیت بدنی] گزارش داد و من صحبت تشویق‌آمیز برایشان کردم.[2] عصر در جلسه هیأت دولت، دربارة استفاده از تعاونی‌ها برای اصلاح نظام توزیع و مقداری دربارة قیمت سوخت در برنامه دوم و مسأله تورم بحث شد.
شب، آیت‌الله خامنه‌ای میهمانم بودند. دربارة اعلامیه آیت‌الله منتظری، مسأله تاجیکستان، قرار آتش‌بس و تشدید جنگ در افغانستان، مسأله وقار، مسأله انضمام قزوین به استان تهران و دربارة مسائل جاری دیگر صحبت کردیم.
[1] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «در شرایط فعلی، ایران یکی از کانون‌های توجه محافل عمده مقتدر سیاسی، نظامی و فرهنگی جهان است. علی‌رغم اینکه تبلیغ می‌کنند، ایران منزوی است، ولی یک روز هم نمی‌توانند غفلت کنند و غافل باشند از آنچه که در ایران می‌گذرد و این حساسیتی که اینها دارند در مورد مسائل ایران با (ادعای انزوا نمی‌سازد؛ اگر ایران منزوی بود، این همه سم و زهر از اطراف نمی‌پاشیدند و این همه به مسائل جزئی و کلی ما حساسیت نشان نمی‌دادند. البته حقش هم همین است که حساس باشند، چون می‌دانند که ایران جایی نیست که بتواند منزوی بشود، مخصوصاً در شرایط فعلی که به عنوان یک قدرت، یک اهرم، یک منطقه تاریخ‌ساز در دنیا مطرح است. یک قسمت این مربوط به شرایط طبیعی ایران است و یک قسمتش مربوط به انقلاب است و جمع شدن این دو جهت، حساسیت را بیشتر کرده است. شما در مطالعاتتان و بحث‌های اساسی استراتژیک خود به این مسائل می‌پردازید قاعدتاً جاهای معینی از تاریخ تمدن بشر تاریخ‌آفرین و گرداننده بودند. کانون‌هایی که در تاریخ باستان وجود داشته، اینها همین طوری نبوده. یک مقدار از اینها را طبیعت و یک مقدار را شرایط فرهنگی دیکته کرده است. شما می‌بینید مصر، هند، چین، ایران، یونان و جاهایی از این قبیل در گذشته مهد تمدن و فرهنگ بودند. ایران جزو مهم‌ترین‌ها بوده و دیرپاتر از همه حضور داشته، گرچه از مدت‌ها قبل، به هر دلیل سعی شده که ایران این نقش را نداشته باشد. بعد از پیروزی اسلام، به خاطر اینکه مرکز فرهنگ جهانی و بشری در جزیره‌العرب بود و ایران تحت‌الشعاع اسلام قرار گرفت، طبیعی بود که از آن موقعیت ممتاز ایرانی، نتوانند استفاده بکنند، اما شرایط طبیعی ایران، باعث شد که ایران به جای عربستان، کانون نشر اسلام ناب شد.» رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های سال 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.
[2] - رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های سال 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.