خاطرات روزانه / آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1373 / کتاب «صبر و پیروزی»
پنجشنبه 18 فروردین 1373 25 شوال 1414 // 7 آوریل 1994
اول وقت با محسن، با هلی‌کوپترها به روستای کلِین در جنوب شهرستان ری و زادگاه مرحوم [شیخ محمد ابن یعقوب] کلینی[1]، صاحب کتاب «کافی» رفتیم. کنار قبرستان فرود آمدیم. قبر پدر کلینی هم در آنجاست. مردم روستاهای اطراف جمع شده بودند. فاتحه‌ای بر سر قبر خواندیم و در جمع مردم حضور یافتیم.
امام جمعه حسن‌آباد، خیرمقدم گفت و نیازهای منطقه را طرح کرد و از خدمات فراوان عمرانی دولت تشکر نمود. سپس من صحبت‌های دلگرم‌کننده کردم[2] و وعده توجه بیشتر دادم و ایجاد دو سد کوچک دیگر روی رودخانه‌ای را برای مهار آب‌های فصلی، در حد سی میلیون متر مکعب دیگر، قبول نمودم. این رودخانه، در گذشته، آب رود کرج را به منطقه می‌آورد و اکنون فقط در فصول باران، آب دارد.
سپس به روستای کُلین، خانه سه شهید رفتیم. در میان اعضای خانواده نشستیم؛ احوال‌پرسی کردیم و هدیه‌ای دادیم. مردم روستا خیلی گرم گرفتند. قرار شد به ساخت مسجد روستا کمک کنیم و برای رونق فرهنگی منطقه، سالنی را در کنار مقبره پدر کلینی بسازیم.
به سوی کارخانه تولید کود کمپوست از زباله واقع در در غرب شاه‌عبدالعظیم پرواز کردیم. انگلیسی‌ها، در رژیم گذشته، احداث این کارخانه را با بهای گزاف شروع کرده‌اند؛ طرح ناتمام مانده بود و اخیراً شهرداری تهران، آن را کامل کرده است. روزی حدود پانصد تن زباله را می‌گیرد و یکصد تُن کود می‌دهد. بوی بسیار زننده‌ای در محیط کارخانه بود. تحمل کردیم و همه جا را دیدیم؛ هنوز کامل نیست. گویا مردم اطراف هم به حضور کارخانه مزاحم، اعتراض دارند.
سپس همان‌جا، در سالنی نمایشگاه اقدامات برای اجرای برنامه شهر سالم را دیدیم. دکتر [علیرضا] مرندی، [وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی] و یکی از رابطین بهداشت گزارش دادند. من هم صحبت کردم.[3] با اتومبیل از مسیرهای اطراف شهر از جمله کوی سیزده آبان، جوانمرد قصاب، بسیج و سیمان‌ری گذشتیم؛ شهرداری تهران کارهای عظیمی انجام داده است؛ ساخت اتوبان‌ها، پل‌ها و پارک‌ها و طرح ساخت کانال عظیم، برای انتقال مستمر فاضلاب شهر تهران که مزاحم مردم بوده و احداث کمربندی چهل و پنج متری و اصلاحات خیابان ورامین و چند اتوبان کوتاه دیگر در اطراف حرم [حضرت‌عبدالعظیم‌حسنی (س)]، از جمله کارهای انجام شده است.
سپس به بازدید طرح آستان مقدس رفتیم. برای اصلاح ساختار، بیش از هفتاد هزار مترمربع نوسازی در دست ساخت دارند که به کلی منطقه را عوض می‌کند و لازم است. به زیارت حرم‌های حضرات عبدالعظیم و امامزاده حمزه و امام زاده طاهر رفتیم و نماز جماعت خواندیم.
سپس در جمع علما و مدیران شرکت کردم. آقایان [سیدعلی] غیوری، [امام‌جمعه شهرری] و [محمدی] ری‌شهری، [تؤلیت آستان حضرت عبدالعظیم (س)]، خیرمقدم گفتند و ضمن طرح نیازها، از کمک‌های فراوان من و پیشرفت‌های خوب عمرانی شهرستان ری تشکر کردند. من هم صحبت مفصلی دربارة استعدادها و امکانات شهرری و طرح‌های عمرانی دولت کردم و وعده سرعت بیشتر مخصوصاً در استفاده از آب‌ها و فاضلاب‌های فراوان دادم.[4]
بعد از صرف ناهار و استراحت، در جلسه هیأت امنای آستانه شرکت کردم. گزارش برنامه‌های عمرانی را دادند و گفتند که اجرای این برنامه‌ها، مبلغ دوازده میلیارد تومان هزینه دارد. درآمد سالیانه آستانه، حدود پانصد میلیون تومان است. قرار شد بیشتر کمک کنیم؛ منجمله هزینه کامل احداث دانشگاه حدیث را پرداخت کنیم، زمین و وام هم بدهیم. بعد از انجام مصاحبه رادیوتلویزیونی، با ماشین به خانه برگشتیم.
در گزارش‌های امروز، کشته شدن دو رییس‌جمهور بروندی و رواندا و جمعی از مقامات دو کشور، در توطئه سقوط هواپیمایشان با موشک مطرح است. برای اطلاع از احوال پدر شیخ کلینی، مقداری مطالعه کردم که جز اسمش، چیزی نیافتم.
[1] - شیخ ابوجعفر محمّد بن یعقوب بن اسحاق رازی معروف به کُلِـینی، نویسنده کتاب الکافی -یکی از کتب اربعه- و مشهورترین فقیه و محدث شیعه در نیمه اول قرن چهارم هجری است. کلینی، در روستای کلین از روستاهای قدیمی پیرامون تهران در ۳۸ کیلومتری شهرری و نزدیک حسن‌آباد قم و در زمان امام حسن عسکری (ع) به دنیا آمد. به همین جهت، او را به لقب رازی، منسوب به ری هم می‌خوانند.
[2] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «منطقه حسن‌آباد و روستای کلین، به‌دلیل برخورداری از شرایط مناسب کشاورزی و نزدیکی به شهر تهران، می‌تواند به‌یک مرکز بزرگ کشاورزی تبدیل شود. مهار آب‌های منطقه و تجدید حیات کشاورزی منطقه در دستور کار دولت قرار دارد. شرایط خاص جغرافیایی این منطقه زمینه مناسبی را برای انتقال بسیاری از صنایع شهر تهران به‌این ناحیه فراهم آورده است؛ به‌گونه‌ای که در آینده این منطقه شاهد تحولی چشمگیر در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی و فرهنگی خواهد بود.» رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.
[3] - آقای هاشمی، با تأکید بر اجرای طرح‌های آلودگی‌زدایی کشور، بهداشت را از ضروری‌ترین نیازهای جوامع دانست و طرح شهر سالم را ابتکار خوبی برای معرفی زمینه‌های مهم بهداشت، همکاری مردم برای رسیدن به این هدف عنوان کرد. در بخشی از این سخنرانی آمده است: «به‌دلیل تراکم صنایع سنگین و آلوده کننده در جنوب تهران این منطقه از آلودگی بیشتری برخوردار است و شروع ایجاد شهر سالم از منطقه شهر ری در جنوب تهران، آغاز خوبی برای رفع آلودگی از تهران به‌ویژه از جنوب این شهر است. با اجرای طرح‌های صنعتی و تربیت نیروهای متخصص در این بخش مواد زاید و زباله‌ها در آینده به کود برای توسعه کشاورزی تبدیل خواهد شد.» رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.
[4] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «شهرتهران با هفت میلیون نفر جمعیت، امروزه توسعه یک چنین جایی را لازم دارد. معلوم بود وضع قبل از انقلاب، نمی‌توانست نیازها را تأمین کند. با این طرحی که ما امروز می‌بینیم، این صحن‌ها، این سالن‌ها، این کتابخانه‌ها، مدارس و دانشگاه، بازار و فضای اطراف این مجموعه و بلواری که این مجموعه را احاطه می‌کند، راه‌های دسترسی، درمانگاه، استراحتگاه و خیلی چیزهای دیگری که در اینجا هست، جایی است که بخشی از نیازهای مردمی که می‌خواهند ساعتی را در نقطه‌ای به عبادت و راز و نیاز بپردازند، تأمین کند. وقتی که مردم ساخته شده اینجا را می‌بینند، از صمیم دل، مثل بنده، شاکر می‌شوند و دعا می‌کنند. مطمئن هستم که نمونه خوبی برای سایر مراکز مقدسی که ما داریم، می‌شود که همت‌هایی به دنبال آن بیاید و این طرح را به تناسب هر جایی اجرا کند.» رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های 1373، دفتر نشر معارف انقلاب، 1395.