خاطرات روزانه / آیت‌الله هاشمی رفسنجانی/ سال 1372 / کتاب «صلابت سازندگی»
سه‌شنبه 1 تیر 1372 | 1 محرم 1414 22 ژوئن 1993
در گزارش‌ها بحران جمهوری آذربایجان و پیشنهاد پارلمان به [ابوالفضل] ایلچی‌بیگ[1] برای مراجعه به باکو و استنکاف او در صدر است.
برای افتتاح مراسم برگزاری هفته قوه قضاییه به دیوان عالی اداری رفتیم. سخنرانی کوتاه و دلگرم‌کننده‌ای برای قوه قضاییه کردم.[2] هیأت قرقیزستان آمد. بعد از مذاکرات و امضای توافق‌نامه‌ها، به سوی فرودگاه مهرآباد حرکت کردیم. سئوالات زیادی درباره کمونیسم و آینده روسیه و سایر جمهوری‌ها نمودم. هنوز نگران بازگشت کمونیسم و تجدید حیات شوروی سابق و سلطه مجدد هستند. مشکلات روسیه را عمیق و جدی می‌دانند. در فرودگاه، مصاحبه[3] و بدرقه رسمی داشتیم؛ به مشهد رفتند.
عصر دکتر حبیبی برای امور جاری آمد و درباره کابینه آینده صحبت شد. آقای میثم از اطلاعات آمد؛ کار مهمی نداشت. آقایان نوربخش، [وزیر امور اقتصادی و دارایی] و صادق خرازی، [معاون نماینده دائم ایران در سازمان ملل] آمدند. توضیحاتی دربارة سیاست خصمانه بخشی از حاکمیت آمریکا و معتدل بودن بخشی دیگر دادند. تا ساعت نُه شب کارها انجام شد و به خانه آمدم.
[1] - ابوالفضل ایلچی‌بیگ، رهبر حزب جبهه خلق آذربایجان بود. قبل از وی ایاز مطلب‌اف، رییسجمهور جمهوری آذربایجان بود و پس از وی حیدر علیاف با کودتای خفیف ژنرال صورت حسیناوف به این مقام رسید.
[2] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «بدون قضاوت صحیح و متناسب با ایده‌های اسلامی، نمی‌شود توقع داشت که جامعه از نصاب مطلوب و استحکام و آرامش برخوردار باشد. ما براساس اعتقاد خود، غنی‌ترین منبع را برای قضاوت در اسلام می‌بینیم و هیچ مکتب و جامعه‌ای، چنین منطق قوی که منطبق با فطرت انسان باشد، نداریم. تربیت قضات، یکی از وظایف دولت، مجلس و قوه قضاییه است. قاضی امروز باید از اصول دینی و فقهی برخوردار باشد و تربیت چنین قضاتی، ارزش سرمایه‌گذاری دارد، هر چند طول می‌کشد، اما امیدوارم در این راه توجه کافی مبذول شود و قضات در کنار مسائل فقهی و حوزوی، از آشنایی با مسائل جهانی و حقوق بین‌المللی غافل نباشند. اگر جو نامناسبی در کشور باشد، شجاعت قاضی را مخدوش می‌کند بنابراین ضرورت دارد که از نظام قضاوت، پشتیبانی سیاسی صورت گیرد. دستگاه قضایی نباید احساس نگرانی کند. اگر قاضی شجاعت نداشته باشد، عادل نباشد و در هوی و هوس و ملاحظات رییس و مرئوس و جو اجتماعی، تحت تأثیر قرار بگیرد، در قضاوت او مشکل ایجاد می‌شود. استقلال قاضی یک اصل پذیرفته شده اجتماعی است و در اسلام هم حمایت کامل از استقلال قاضی شده است. بنابراین پشتیبانی قانون و سیاسی از قاضی لازم است. قاضی از نظر مادی باید تأمین شود و ما امیدواریم در جهت نظام هماهنگ پرداخت، به گونه‌ای عمل کنیم که معیشت حداقل قاضی تأمین شود». رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانی‌های سال 1372، دفتر نشر معارف انقلاب،1394.
[3] - در بخشی از این مصاحبه آمده است: «سفر خوبی بود و در این دو روز، به بسیاری از همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای پرداختیم و در اکثر موارد هم اتفاق نظر داریم. اگر جمع بندی کنیم که روابط ما وارد فصل جدیدی شده، اغراق نگفتهایم. همکاری ایران با کشورهای آسیای میانه، برای ثبات و رفاه مردم منطقه بسیار مؤثر می‌تواند باشد؛ بر همین اساس، ما هفت توافق‌نامه امضا کردیم و اصول سیاست‌های همکاری را در ارتباطات، حمل و نقل زمینی، هوایی و دریایی، بازرگانی، آموزشی و همچنین سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و مسائل بین‌المللی مشخص نمودیم. ( کشورهای تازه استقلال‌یافته منطقه، به تدریج دارند بر امورشان مسلط می‌شوند و ما هم همکاریمان را توسعه می‌دهیم.» رجوع‌کنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، مصاحبه‌های سال 1372»، دفتر نشر معارف انقلاب،1394.