خاطرات روزانه آیت الله هاشمی رفسنجانی - سال 1359– انقلاب در بحران
مصاحبه رادیویی آیت الله هاشمی رفسنجانی پیرامون کودتای پادگان نوژه همدان
تاریخ : 22/4/1359
با پخش خبر توطئه کودتا، موجی از نگرانی در سراسر کشور به وجود آمد. هر چند که کودتا سرکوب و اکثر عوامل آن دستگیر شده بودند، ولیکن نگرانی از سرنوشت انقلاب، در سطح جامعه محسوس بود. این البته با توجه به زمان اندکی که از توطئه طبس میگذشت، طبیعی نیز بود.
قرار شد با مردم بیشتر صحبت شود و خودم ترجیح دادم با شرکت در برنامهای رادیویی ]در عصر یکشنبه، 22 تیر 1359[ که به صورت زنده پخش میشد، به طور مستقیم پرسشهای مردم را پاسخ بدهم. مطمئن بودم این کار در رفع نگرانیها، اثر بیشتری دارد.
عمده پرسشهای مردم در این مصاحبه رادیویی که مدت زمان زیادی را به خود اختصاص داد، در مورد چگونگی اطلاع امام و عکس العمل ایشان از طرح کودتا، جزئیات کودتا و نقش گروهها، احزاب و اشخاص در این توطئه، زمان اطلاع شورای انقلاب از توطئه و چگونگی عملیات کشف و سرکوب کودتا و... بود. مشخص بود که مردم میخواهند بدانند که آیا شورای انقلاب بر اوضاع مسلط است یا نه و اینکه آیا باقیمانده ارتش قابل اطمینان هست یا نه؟
من با شرح و بسط کامل موضوع به پرسشها پاسخ دادم و مشخصآ بر اطلاع و تسلط شورای انقلاب بر اوضاع جاری کشور تأکید کردم و در مورد ضرورت اعتماد و اطمینان مردم به ارتش کنونی کشور گفتم: «نباید در ذهن ملت شریف ما، ارتش را به یک شکل بری از انقلاب و مردم نشان داد، زیرا ما میدانیم ارتش یک تشکیلات وسیعی است که در گذشته شکل گرفته و نمیشود معجزه کرد و یک دفعه، همه آن را قلب ماهیت کرد. البته عده زیادی از اینها برای ما قابل اعتمادند، هر چندکه افراد نابابی هم در آنها بودند و یا هستند که تعدادشان اندک است. ما امیدواریم با اقداماتی که میکنیم، در آینده این ارتش قابل اعتمادتر بشود. بنابراین از مردم میخواهیم که سعی کنند برخوردشان با برادران ارتشی با گذشته فرق نکند و همچنان با اعتماد و اطمینان به ارتش نگاه کنند» و بعد هم تأکید کردم که: «ما یک بار دیگر برایمان ثابت شد که وجود سپاه و کمیتهها هنوز در این کشور به عنوان یک ضرورت غیرقابل انکار است، به همین دلیل از برادران ارتشی میخواهیم که حضور سپاهیها را جدیتر بگیرند و با آنها خیلی صمیمیتر برخورد کنند و کمک کنند به توسعه اینها و مسئولان هم تحقیقآ از این جریان چنین نتیجهای خواهند گرفت. همان طور که دشمنهای ما قبلا به چنین نتیجهایی رسیده بودند و در اظهاراتشان گفته بودند که مانع اصلی عملیات آنها وجود همین سپاه و کمیتهها است که ما هم این را مطمئنیم. من باید بگویم که آن شب قرار توطئه، تمام سطح این تهران بزرگ زیر پوشش سپاه و کمیتهها بود. کمتر کوچهای بود که اینها در آن کوچه حضور نداشته باشند و با همان امکانات ناقصی که دارند با همان بیسیمهای کهنه و شکسته و ترمیم شدهشان چنان رابطه قوی در سراسر شهر به وجود آورده بودند که انسان با آرامش خاطر میتوانست به امنیت شهر و آینده انقلاب اطمینان پیدا کند.»
منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 1359، انقلاب در بحران، زیر نظر عباس بشیری، دفتر نشر معارف انقلاب