خاطرات روزانه آیت الله هاشمی رفسنجانی / سال ۱۳۷۶ / کتاب «سردار سازندگی»
دوشنبه 4 اسفند 1376// 25 شوال 1418 // 23 فوریه 1998
در اخبار صبح، توافق ابتدایی صدام [حسین، رئیس‌جمهور عراق] و سازمان ملل، مورد توجه است؛ ولی آمریکا گفته منتظر روشن‌شدن جزییات قرار می‌ماند. عفت در مورد برنامه دیروزش‌که برای دیدن مرکز معلولان ریاض رفته بودند و میهمانی‌گرم و صمیمانه خانواده امیرعبدالله و شاهزاده‌های دیگر توضیح داد.
آقای صباح زنگنه، [نماینده ایران در سازمان کنفرانس اسلامی] آمد. برای برنامه‌های جده صحبت‌کرد. آقای کاظمی، مدیرعامل [شرکت هواپیمایی] هما آمد و از من خواست، به سعودی‌ها تأکیدکنم‌که همکاری‌های حمل و نقل هوایی را توسعه بدهند.
به مجلس شورا رفتم. ابتدا با یک یک نمایندگان مصافحه و احوال‌پرسی‌کردم. سپس رئیس مجلس برای خیرمقدم و تأکید بر اتحاد مسلمانان و همکاری ایران و عربستان صحبت‌کرد. من هم دربارة منافع همکاری و ضررهای عدم‌تعاون صحبت مفصلی نمودم و به مسأله نفت و فلسطین و عراق و پیشرفت‌های ایران پرداختم و در خاتمه پیشنهاد دادم که شعار امحای سلاح‌های کشتارجمعی را باید مسلمانان به‌دست بگیرندکه با روح اسلام سازگار است و نه آمریکا با آن سوابق تجهیز اسراییل به سلاح‌های کشتارجمعی و استفاده از بمب اتم در ژاپن.[1]
از بخش‌های مختلف مجلس بازدیدکردیم. تالار بزرگ، مجهز و مدرنی دارندکه پنج برابر نیاز اعضای 90 نفره مجلس ظرفیت دارد. نماز را با جماعت به امامت من در همان‌جا خواندیم.
سپس به دانشگاه ملک‌سعود رفتیم. از دفتر مرکزی، کتابخانه و دانشکده دندان‌پزشکی بازدیدکردیم و گزارش رئیس‌دانشگاه را شنیدیم. 54 هزار دانشجو در هفت واحد در سراسر کشور دارند. تحصیل برای دانشجویان مجانی است. شهریه کم می‌گیرند. سه برابر استاد و مدرس دارند که همه درجه دکترا دارند. زنان از مردان جدا هستند. 34 درصد دانشجویان دخترند. سالانه دو میلیاردریال اعتبار جاری دارند. ساختمان‌های مجلل، وسیع و فاخری دارند. تعداد 220 هزار دانشجو در مجموعه دانشگاه‌ها دارند. به خاطر ظرفیت بیش از تقاضا، کنکور برگزار نمی‌کنند. پرستاران و کمک‌کاران دانشکده دندان‌پزشکی عمدتاً فیلیپینی بودند.
به اتاق تجارت و صنایع رفتیم. معارفه به عمل آمد. رئیس اتاق، ضمن خیرمقدم، دربارة اهمیت همکاری با ایران سخنرانی‌کرد. من هم صحبت مفصلی دربارة آثار مهم دوران سازندگی و ظرفیت‌های بالا همکاری دو کشور نمودم.[1] بخش خصوصی عربستان، از ایران فعال‌تر است. ناهار را همان‌جا میهمان بودیم و تا ساعت چهار بعد از ظهر طول‌کشید.
از آنجا به محله دیپلماتیک رفتیم؛ محله‌ای زیبا و تمیز. از سفارت خودمان بازدیدکردیم. سپس در رزیدانس خودمان با اعضای سفارت ملاقات‌کردم. بعد از قرآن و خیرمقدم آنها، من ضمن دلجویی بر تلاش برای تقویت همکاری با عربستان تأکید نمودم. سپس از مرکز فرهنگی صحبت در همان منطقه بازدیدکردم. ساختمان مجلل و وسیعی است.
به اقامتگاه برگشتیم. مقداری استراحت کردم و گزارش‌ها را دیدم. در گزارش‌ها، حصول توافق بین عراق و دبیرکل سازمان ملل مهم است‌که سایه جنگ را بر طرف‌کرده، ولی آمریکا هنوز اظهار نظر نکرده است. شب، آقای سعودالفیصل، وزیر امورخارجه عربستان برای ملاقات آمد. از سفر من به‌گرمی تشکرکرد و گفت، آرزوی دیرینه مردم و مسئولان عربستان بوده. دربارة بحران عراق و بحران قیمت نفت مذاکره‌کردیم و تصمیماتی برای تلاش جهت اصلاح قیمت نفت گرفتیم.
سپس همراه من برای جلسه میهمانی امیرسلمان، امیر ریاض در کاخ قدیمی خودش آمد که گفت، اینجا قلب ریاض است. شاهزاده سلمان، استقبال گرمی‌کرد. عمده رؤسای کشور در میهمانی بودند. شبیه جاهای دیگر با همه مصافحه‌کردیم. قبل و بعد و در حین شام‌خوردن صحبت‌های زیادی نمودم. از پیشرفت عمرانی‌کشورشان تعریف‌کردم. اظهارعلاقه کردکه به ایران بیاید. دعوت‌کردم. بیش از چهل سال است‌که امیرریاض است.
بعد از شام، با هم از مسجد جامع جنب‌کاخ و از میدان عدالت‌که احکام قضایی را آنجا اجرا می‌کنند، بازدیدکردیم. سپس از قلعه تاریخی مصمک بازدید نمودیم. سعودی‌ها کار خود را با تصرف این قلعه شروع کرده‌اند. نمایشگاه جالبی برای تاریخ تسلط توسعه آل‌سعود در آنجا درست‌کرده‌اند. در دفتر یادبود، از آنها خواستم‌که آثار تاریخی اسلامی مدینه و مکه را هم به همین صورت احیا کنند. عبدالعزیز را قهرمان معرفی‌کرده‌اند. به اقامتگاه آمدم. اخبار ساعت دوازده شب تهران را گرفتم و خوابیدم. عفت و همراهان هم امروز از باشگاهی بازدیدکرده بودند که برای خانم‌ها، بخش جداگانه‌ای داشته و شب میهمان سفارت خودمان بوده‌اند.