خاطرات روزانه آیتالله هاشمی رفسنجانی/ سال ۱۳۷۵ / کتاب «سردار سازندگی»
هاشمی در بازدیدهای از طرح های سازندگی خسته نمی شد.
جمعه 10 اسفند 1375 | 20 شوال 1417 // 28 فوریه 1997
بعد از نماز صبح و صبحانه و استماع اخبار و خواندن گزارشها، ساعت هفت، به مرکز جهاد [سازندگی] رفتیم. نمایشگاه تحقیقات تغذیه دام را دیدیم. برای تولید غذای مُقوی، از بسیاری از ضایعات کشاورزی و باغی، با افزودن مکملها، نتایج لازم به دست آمده است. اکنون برای 117 میلیون رأس دام در کشور، کمبود غذا و علوفه است که با این برنامه، میتوان رفع کمبود کرد. همچنین از نمایشگاه آبخوان و آبخیزداری و توسعه روستاها و صنایع تبدیلی و صنایع روستایی و دامهای گوناگون بازدید کردیم. سپس با گزارش [آقای غلامرضا فروزش]، وزیر جهاد [سازندگی] و صحبتهای دلگرمکننده من در مورد کارهای مثبت و زیربنایی جهاد،[1] مراسم [آغاز عملیات اجرایی 212 طرح عمرانی و تولید وزارت جهادسازندگی] پایان یافت.
به شهرک صنعتی در چُغادک رفتیم. کارخانه [کوپر خلیج فارس]، تولید محصولات بهداشتی مثل شامپو و خمیر دندان را افتتاح کردیم. از نمایشگاه صنایع بازدید شد. یک گروه معاود عراقی، ابتکارات جالبی داشت. سپس در جمع صنعتگران، پس از استماع گزارش [آقای محمدرضا نعمتزاده]، وزیر صنایع و [آقای مهدی جمالی]، مدیرعامل
کارخانه، دربارة سرعت پیشرفت صنعت در دوران سازندگی و کم شدن تقاضای ارز و تقاضای زیاد نقدینگی صحبتکردم.[2]
سپس به منطقه چاهکوتاه، [واقع در کیلومتر 35 جاده بوشهر- برازجان]، برای افتتاح 800 هکتار زمینهای تحتپوشش با روش قطرهای و 200 هکتار اراضی، تحت آبیاری تحتفشار [با هزینه شش میلیارد ریال] رفتیم. صاحب یک مزرعه 100 هکتاری، به نام چاکوتاهی و وزیرکشاورزی و مدیرکل کشاورزی استان توضیح دادند. با روش آبیاری تحت فشار، کشت 40 هکتار به 100 هکتار رسیده است. پیاز و سیبزمینی زمستانی کاشته بود. اشجار نخل و زیتون هم غرص کرده بود؛ راضی است.
بچههای کشاورزان، سرود جالبی، با لباسها و شمایلهای زیبای روستایی و کشاورزی مثل کلاه حصیری و داسی بر گردن و خوشه گندم، در دست اجرا کردند. از مردم روستاهای اطراف جمع شده بودند. برای آنها صحبت کردم و خبر برنامه وزارت کشاورزی برای تبدیل 20 هزار هکتار از دیمکاری به آبیاری تحت فشار و برنامه جهاد برای تأسیس هشت هزار هکتار و استخر پرورش میگو را توضیح دادم.[3]
با هلیکوپترها به محل نیروگاه انرژی هستهای رفتیم. نحوه ترمیم خرابیهای بمباران عراق روی گنبد نیروگاه شماره یک را دیدیم که با نظارت روسها ساخته میشود. با اصابت دو بمب بزرگ به پوشش فلزی، خسارت دیده است. 33 قطعه از 300 قطعه آسیبدیده، ترمیم شده است. مشغول تکمیل پوشش بتونی آن هستند که آلمانها ناتمام گذاشتهاند. از انبارها نیز که مملو از کالاهای طرح است، بازدیدکردیم. مدیران خواستندکه به سپاه و نیروی دریایی گفته شود، خانههای سازمانی و حوضچه آرامش سایت را تخلیهکنند.
بعد از نماز و ناهار و استراحت، به سوی پل بزرگ موند، در جاده ساحلی بوشهر به دیر پروازکردیم. آقایان ترکان، [وزیر راه و ترابری] و حلوایی، [معاون فنی وزیر راه]، گزارش دادند. طرح ابتدایی پل، 1500 متری بوده که با طراحی جدید، به 165 متر تقلیل یافته است. مردم روستاهای اطراف جمع شده بودند. برای آنها صحبت کوتاهی نمودم.[4]
به شهر دَیرّ پرواز کردیم. همه جا در مسیر، استاندار توضیحات خوبی میداد. در محل بندر صیادی جدید فرود آمدیم. اسکله صیادی مدرن و جامعی توسط جهاد [سازندگی] ساخته شده است. آقایان فروزش، [وزیر جهاد سازندگی] و لاهیجانیان، [رئیس سازمان شیلات] گزارش دادند. من هم دربارة نقش این بنادر، در توسعه صید و بهترشدن زندگی صیادان صحبت کردم.[5] بیست بندر در سواحل ساختهایم و ده بندر دیگر در دست ساخت است. جمعیت زیادی از مردم کنار بندر جمع شده بودند؛ برای آنها صحبتکردم.[6]
به منطقه عسلویه پرواز کردیم. در مسیر آقای آقازاده، وزیر نفت توضیحات میداد و اجازه خواست که دو شرکت مهندسی نفت را ادغام کنند و مهدی، مدیرعامل شرکت جدید باشد. گفتم اگر مهدی مایل باشد، مانعی ندارد. در محل سایت ساخت پالایشگاه گاز [سیراف] پارسجنوبی[7]، فرود آمدیم. آقایان [غلامرضا] آقازاده، [وزیر نفت] و مهندس [مصطفی] خویی، [مدیرعامل شرکت گاز] گزارش دادند. مجموعه پنج فاز این مخزن، بزرگترین طرح تاریخ ایران با هشت تریلیون مترمکعب گاز، به ارزش 600 میلیارد دلار است. من هم صحبت کوتاهی در همین جهت کردم؛ به خصوص باتوجه به اینکه این صنعت در حال بومیشدن کامل است.[8] مردم زیادی از عسلویه و نخلتقی جمع بودند که از احساساتشان تشکر کردم و خبر از توسعه سریع منطقه در آینده دادم.
به پالایشگاه کنگان[9] پرواز کردیم؛ مغرب رسیدیم. پس از نماز، در مراسمی طرح توسعه کنگان برای 25 میلیون مترمکعب دیگر گاز در روز، شروع به اجرا شد و تکمیل فرودگاه [توحید]، با گزارش آقای آقازاده، [وزیر نفت] و مدیرعامل و صحبت من[10]، به بهرهبرداری رسید. به سوی تهران پرواز کردیم. ساعت نُه شب رسیدیم. شام سوپ خوردم.
[1] - دربخشی از اینسخنرانی آمده است: «باید تفکر و اندیشه تولید، جایگزین استفاده از منابع نفتی شود. منابع عظیم و تجدیدشونده فراوانی در ایران اسلامی وجود دارد که با استفاده مطلوب از آنها، میتوان درآمدهای هنگفتی را در مقایسه با درآمدهای نفتی نصیب کشور کرد. وقتی با یک هکتار مزرعه میگو، جوان ایرانی میتواند به اقتصاد خانواده و کشورش یاری رساند، چرا باید دنبال واسطهگری و جابهجایی کالاهای خارجی باشد؟ هماکنون در چرخه تولید میگو، کمبود نیست و دولت آماده است تا به کسانی که مایلند در این بخش سودآور فعالیت کنند، وام بدهد.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[2] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «اشتیاق صنعتگران ایرانی به خلاقیت، تولید و ارتقای سطح صنعت و راهیابی تولیدات صنعتی به بازارهای جهانی، نویدبخش راه شکوفایی فوقالعاده صنعت در آیندهای نه چندان دور است. زنجیره توسعهبخش صنعت - از زیربنایی تا مصرفی- از امتیازات حرکت صنعتی در کشور است. صنعت کشور با اجرای برنامههای صحیح، از وابستگی به ارز رهایی یافته است و در شرایط کنونی، تنها بخشی از صنعتگران برای افزایش تولید با مشکل کمبود نقدینگی مواجه هستند.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[3] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «شما روستاییان عزیز، شرایطی که فراهم شده تا بتوانید از زمینهای بایر و نیمهدایر شما استفاده بهتر بشود، استفادهکنید. قصد این است که بتوانید به جای استفاده از یک چاه، برای آبیاری 10 هکتار، 30 هکتار را آبیاری کنید. شما با کمکی که دولت میکند، میتوانید از این زمینها درآمد خوبی داشته باشید. داشتن محصولاتی چون پیاز و سیبزمینی و دیگر محصولات در غیرفصل آن، نعمتی است که خدا به شما داده و مجبور نیستید محصولاتتان را ارزان بفروشید. محصول شما به قیمت گزاف به فروش میرسد. به هر حال متشکرم از شما و از این گروه سرود خوب شما و امیدوارم زندگی خوبی داشته باشید.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[4] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «با گسترش راههای ارتباطی زمینه اصلی توسعه، رشد و آسایش مناطق محروم فراهم شده است. با اینگونه امکانات، دلگرمی برای سکونت مردم در روستاها بیش از گذشته فراهم شده است. توسعه شبکه راهها، بهخصوص راههای روستایی، یکی از افتخارات انقلاب اسلامی در زمینه عمران و آبادی کشور است. بزرگراه شمال - جنوب، یکی از محورهای خروج استان بوشهر از بنبستکنونی و ارتباط شمال و جنوبکشور است که اجرای آن، نقش بسیارمهمی در امر رفتوآمد بیشتر وگردشگری خواهد داشت.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفترنشرمعارف انقلاب، 1397.
[5] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «ایجاد شرایط مناسب زندگی و کسبوکار برای مردمی که سالها رنج محرومیت را تحمل کردهاند، از نمونههای خوب عدالت اجتماعی در دوران مقدس سازندگی است. دولت در سالهای گذشته، تمام تلاش خود را برای زدودن محرومیت از چهره مناطق محروم بهکارگرفته است و امروز میتوانیم سربلند باشیم که در این دوران پس از انقلاب، به حق ضعیفان و کسانی که در گذشته حقشان ضایع شده بود، رسیدگیکردهایم. برای عمران و آبادانی کشور و رساندن ایران اسلامی به جایگاهیکه استحقاق آن را دارد، باید همچنان تلاشکرد.» رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[6] - رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[7] - میدان گازی پارس جنوبی، بزرگترین میدان گازی جهان است، که در خلیج فارس و در آبهای سرزمینی ایران و قطر واقع شده است. این میدان گازی بین ایران و قطر مشترک بوده و در کشور قطر، میدان گازی گنبد شمالی نام دارد. ایران و قطر از ابتدای برداشت از این میدان مشترک همواره در رقابت برای برتری در بهرهبرداری از منابع هیدروکربنی این میدان بودند. مساحت این میدان ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است که ۳۷۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی ایران و ۶۰۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی قطر قرار دارد. حجم گاز برداشتشدنی میدان به همراه میعانات گازی، معادل ۲۳۰ میلیارد بشکه نفت خام است. ذخیره بخش ایرانی میدان ۱۳٫۳ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۱۹ میلیارد بشکه میعانات گازی - ۹ میلیارد بشکه قابل برداشت- است که ۵۰ درصد ذخایر گازی ایران و ۸ درصد از ذخایر گازی جهان را در خود جای دادهاست. گاز خشک قابل استحصال در بخش ایرانی میدان ۸٫۱ تریلیون مترمکعب با ضریب بازیافت ۰٫۶۱ میباشد.
[8] - در بخشی از این سخنرانی آمده است: «از این میدان گازی و این طرح، به عنوان بزرگترین طرح اقتصادی و صنعتی در همه تاریخ گذشته و آینده ایران نام میبرند. این طرح، بزرگترین طرح گازی جهان است که در ایران اسلامی به اجرا درمیآید. این یک ادعا نیست، آمارها و ظرفیت این میدان گازی به خوبی گواه آن است. متخصصان ایرانی، اکنون توانایی طراحی، مهندسی و فناوری اجرای این طرح عظیم را که در دو مرحله به اجرا درمیآید، دارند و در این حال به خاطر ضرورت بهرهبرداری هرچه سریعتر از این منبع گازی، مصلحت کشور ایجاب نمیکند که اجرای آن را به تأخیر بیاندازیم، لذا منطقی است که مراحل بعدی را در یک مناقصه، با حضور شرکتهای داخلی و خارجی واگذار کنیم. دولت از اجرای سریع این طرح حمایت میکند و از همه دستاندرکاران میخواهم که تمامی توان خود را برای تسریع در اجرای این طرح حیاتی بهکارگیرند.» رجوعکنید← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.
[9] - میدان گازی کنگان، در فاصله ۱۶۰ کیلومتری از جنوب شرقی بوشهر و در نزدیکی شهر کنگان در استان بوشهر قرار دارد. میدان گازی کنگان در سال ۱۳۵۳ کشف شد و در سال ۱۳۶۶ تولید گاز از آن آغاز گردید. از شمار ۴۳ حلقه چاه گازی که در این میدان، حفاری و تکمیل شده، به طور متوسط روزانه ۵۲ میلیون مترمکعب، گاز طبیعی و ۱۶ هزار بشکه، میعانات گازی تولید میشود. میدان گازی کنگان با ذخیره درجای ۲۹ تریلیون فوت مکعب، از میادین مهم گازی محسوب میشود.
[10] - رجوعکنید ← کتاب «هاشمی رفسنجانی، سخنرانیهای 1375»، دفتر نشر معارف انقلاب، 1397.