یکشنبه ۲۴ مرداد

   امروز سی و پنجمین سالگرد استقلال هند است. با بخشی از هیئت در مراسم شرکت کردیم. در این‌که شخصاً شرکت کنم یا خیر، اختلاف‌نظر بود و بالاخره ترجیح دادم که شرکت کنم. مراسم باشکوهی در میدان بزرگ کنار قلعه تاریخی ردفورد برگزار شد. صندلی شماره یک از خانم گاندی و دوم برای من و سوم برای رئیس مجلس هند بود و .... می‌گفتند: برای اولین بار فیلم رنگی در هند تهیه می‌شود.

خانم گاندی ۲۰ دقیقه صحبت کرد و ساعت ۸ صبح مراسم تمام شد. اطلاع دادند که فردا مخالفان در پارلمان دولت گاندی را استیضاح می‌کنند و به همین دلیل تعطیل پارلمان به عقب افتاده. ظهر به دعوت علمای لکنهو با هواپیمای نیروی هوایی هند به آنجا رفتم. استقبال گرمی کردند. در حسینیه آصفی ـ که آصف‌الدوله قبلاً ساخته ـ اجتماع با شکوهی از مردم مسلمان شیعه و روحانیت تشکیل شد و من سخنرانی کردم و لوحه‌ای به من دادند و متن آن را خواندند. نماز ظهر و عصر در مسجد مجاور به امامت من برگزار شد. ناهار را در دانشگاه شیعی شهر ـ که می‌گفتند هفت هزار دانشجو دارد ـ با حضور علما و بعضی از اساتید صرف کردیم. از سه مدرسه علوم دینی «ناظمیه» و «سلطانیه» و... به‌طور عبوری بازدید کردیم. طلبه‌ها به گرمی از ما استقبال کردند. مردم هند برای جمهوری اسلامی ارزش و اعتبار زیادی قائل‌اند.

ساعت ۵ بعدازظهر به دهلی رسیدیم. قرار بود که در جلسه سفرای کشورهای غیر متعهد که از طرف سفیر ما، آقای اسدی لاری دعوت شده بودند، شرکت کنم. دیر شده بود و مسئولان سفارت عذرخواهی کرده بودند. گویا خیلی‌ها هم نیامده بودند و فقط حدود ۱۵ نفر از ۴۰ نفر دعوت‌شده، آمده بودند. خانم مترجم سفیر کوبا هم با لباس نامناسبی شرکت کرده بود و من شرکت نکردم. بقیه همراهان شرکت کردند و اعضای هیئت با آن‌ها مذاکره کردند.

قرار بود که برای تبریک عید استقلال هند به منزل رئیس‌جمهوری برویم. بخشی از هیئت را فرستادم و خودم نرفتم. علت نرفتن را این گفتیم که خانم گاندی امروز صبح در مراسم جشن، از هیئت ما تشکر نکرد. شب رؤسای دو مجلس و جمعی از بزرگان هند در هتل تاج‌محل مهمان ما بودند. پس از شام، من و رئیس مجلس سنا به ترتیب صحبت کردیم. درباره توسعه همکاری برای مبارزه با بی‌عدالتی‌ها در
روابط بین‌المللی حرف زدم.

. آخر شب برای خوابیدن به «حیدرآباد هاوس» آمدیم. هدایایی را که آقای موسویانی وزیر معادن برای دادن به هندی‌ها آورده بود، دیدیم و تقسیم کردیم.