خاطرات بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی از عشق آیت الله هاشمی رفسنجانی به ایران باستان
تعلق خاطر «مرد تاریخی» به میراث ایران
آقای مهدی حجت، بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی که در آن زمان هنوز رئیس این سازمان و معاون وزیر وزارت آموزش عالی بود، هاشمی رفسنجانی را در این بازدید همراهی میکرد.
او در کنار توضیحاتی که دربارهی اهمیت این موزه به او داد، یک درخواست نیز ار ئیسجمهور وقت داشت.
«حجت» با این توضیح که در آن زمان - سال ۱۳۶۹ - سازمانهای وابسته به ریاست جمهوری در سطوح کوچکتر از میراث فرهنگی مانند سازمانهای تربیت بدنی یا انرژی اتمی که مسئولیتهای محدودی نیز داشتند، در حد معاونت ریاست جمهوری بودند، به ایسنا میگوید: این در حالی بود که سازمان میراث فرهنگی فقط در حد یک معاون وزیر بود که در جلسات کابینه هم حضور نداشت، بنابراین در دیدار آن روز آقای هاشمی از موزه ملی ایران این بحث را مطرح کردم.
وی در ادامه با یادآوری لحظات آن روز، ادامه میدهد: «خاطرم هست که این صحبتها را در حین بازدید ایشان از موزه ملی انجام میدادیم، خسته شده بودند، روی صندلی نشستند تا پس از استراحت به بازدید ادامه دهند، من هم از فرصت استفاده کردم و این مطلب را گفتم.»
قائم مقام سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری میگوید: در آن روز خدمت ایشان گفتم؛ سازمان میراث فرهنگی با حدود چند هزار عضو و مسئولیت سنگینش در قبال تمام مواریث فرهنگی، در حد معاون وزیر است و در کابینهی دولت حضور ندارد تا بتواند مشکلات را مطرح کند، در حالی که کارش به همهی اعضای کابینه مانند وزارت امورخارجه، دادگستری، دارائی و حتی آموزش و پرورش مربوط است. این یک مشکل برای میراث فرهنگی است.»
ب
ه گفتهی حجت، آیتالله هاشمی رفسنجانی اینطور پاسخ داد: «اگر فردا این مطلب را در نامهای به من منعکس کنید، قول میدهم که بلافاصله این را تصویب کنم و بتوانیم این سازمان را در هیات دولت به عنوان معاون رئیس جمهور داشته باشیم.»
رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی کشور اضافه میکند: آن زمان مسالهی پست مدیریتی در حد معاون رئیس جمهور به هیچ عنوان برایم مساله نبود، آنهم در شرایطی که قصد جدا شدن از سازمان را داشتم، اما احساس کرده بودم که ارتباط نداشتن یک معاون وزیر آن هم در وزارتخانهای که همه مسئولیتش، «آموزش عالی» است و طبیعتا وزیرش فرصت رسیدگی به مشکلات میراث فرهنگی را ندارد، برای میراث فرهنگی خوب نیست، از سوی دیگر ارتباط معاون وزیر با همهی وزرا کار بسیار سختی است، چون با این عنوان جایگاه چندانی برای پیگیری نداشتم.
وی ادامه میدهد: در آن زمان نخست موظف بودم برای انجام این کار با وزارتخانه مطبوع خود مشورت کنم، در جلسه و پس از پایان صحبتهایم، یکی از افراد حاضر در جلسه که جوانی تازهکار هم بود، به من گفت «شما بهتر است تقوا پیشه کنید، معاون وزیر با معاون رئیس جمهور فرقی ندارد»، همچنین آقای وزیر گفت، «چون تازه کتابخانه ملی را از وزارتخانه جدا کردهاند، اگر بخواهیم سازمان میراث فرهنگی را نیز به این زودی از این وزارتخانه جدا کنیم، آن باعث میشود که فکر کنند، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، یک وزارتخانهی ضعیف است، شما قدری صبر کنید و بعد از آن این کار را انجام دهید.»
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی تاکید میکند: اینکه در آن زمان میتوانستیم یک عضو از هیات دولت باشیم و کارهای بزرگی انجام دهیم، تفاوت زیادی میکرد تا این که حدود ۱۵ سال بعد اهمیت این قضیه را متوجه شوند. اگر در سال ۱۳۶۹ این میراث به ارکان و اعضای دولت وصل میشد و ارتباط میراث فرهنگی از طریق هیات دولت و اعضای دولت مطرح میشد و رئیس سازمان میتوانست مانند امروز اختیاراتی در حد معاون رئیس جمهور داشته باشد، شرایط این سازمان مانند امروز نبود، در واقع امروز شرایط تثبیت شده بودند.
هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور وقت پس از پایان بازدیدش از موزهی ملی ایران در تاریخ یازدهم آذرماه ۱۳۶۹ آن زمان در دفتر یادبود موزه ملی ایران، نوشت: «بازدید از موزه ملی ایران همراه با توضیحات مفید مهندس حجت و مدیران بخشها ایمانم را به ارزشهای والای تاریخی اسلام و ایران قویتر کرد و تلاشهای بنیانگذاران این مرکز و ادامه دهندگان راه را عمیقا میستایم. بجاست که مردم کشورمان و بخصوص جوانان از این گنجینه گرانبها بهره گیرند »