خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی / کتاب دوران مبارزه

آقای هاشمی رفسنجانی فرهنگ زندان را در خاطرات خود اینگونه توصیف می کنند :

اگر خاطرات زندان خوب جمع‌ آوری شود،  می‌توان از لابه‌لای آن نکته‌ هایی را گردآوری کرد که منبعی باشد برای نگارش فرهنگ زندان.

آنچه در این زمینه من الآن به خاطر دارم،  تقسیم کار در زندان است.  هرکسی به نوبـه خود  کار یک روز زندان را عهده‌دار می‌شد:  جارو کردن،  ظرف شستن،  تدارک غذا، سفره انداختن،  چای و میوه و آجیل تقسیم کردن؛  مخصوصآ در ماه رمضان که سحری را حاضر می‌کردیم، افراد را بیدار می‌کردیم ....

همین‌جا فرصتِ خوبی است برای یاد خیری از شهید عراقی که در سامان دادن امور جاریِ زندان مدیریت خوبی داشت.  به‌خصوص روزهای ملاقاتی که عده زیادی ملاقات داشتند.  میوه،  لباس،  وسایل دیگر توسط خانواده‌ها و ملاقاتی‌ها به زندان می‌آمد و بایستی آن‌ها را برای استفاده تنظیم و تقسیم کرد.

این نکته نیز در فرهنگ زندان جالب است.  در زندان طوری عمل می‌شد که اگر افرادی ملاقاتی ندارند،  احساس کمبود نکنند.  هرچند که گاهی،  در این اواخر،  شاید در بهره‌برداری از این روحیه سوء استفاده‌هایی شده بود.  اما به هر حال،  روح حاکم بر این فرهنگ جالب و ستایش انگیز بود که در فرصت مناسب باید به آن پرداخته شود.

منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه ، زیر نظر مهندس محسن هاشمی، دفتر نشر معارف انقلاب،1376