خاطرات دوران مبارزه آیت الله هاشمی - نحوه تنظیم فیش های تحقیقی تفسیر راهنما در زندان
تاریخ : 1354-1357 هجری شمسی
آقای هاشمی رفسنجانی، درباره نحوه تنظیم فیش های تفسیر راهنما در خاطرات خود چنین آورده اند :
برای استفاده بیشتر از وقت و امکاناتِ محدود زندان و کوچک کردن حجم اسناد برای تسهیل انتقال به خارج، فیشها کوتاه و مختصر و اشارهای و متراکم تهیه میشد.
مثلا چند مطلب را که از یک آیه و یا بخشی از آن استفاده میشد، در کنار چند عنوان با یک جمله مینوشتم، که اول بسیار دشوار بود و کم کم روان شده بود. چگونگی کار، به گونه ذیل بود :
انسان
تاریخسابقه تاریخی جامعه متحد و بیاختلاف بشریت
وحدت«کان الناس امّة واحدة...»
جامعه
اختلاف
یا :
انبیاء
تبلیغ
بشارتنقش پاداش و کیفر و بشارت و انذار در تبلیغ انبیاء
انذار«فبعث الله النبیین مبشرین و منذرین...»
پاداش
کیفر
بهطوری که ملاحظه میشود، در این سطور یازده فیش نوشته شده است و با یک جمله که به چندین عنوان مربوط است چند فیش تهیّه شده. بدین ترتیب معمولا هر صفحه دفتر، حدود بیست فیش را میگرفت و چون در خیلی دفترها هر دو طرف آن صفحه نوشته میشد، هر دفتر دویست برگی حاوی هزارها فیش میشد.
طبعآ در تهیّه متن نهایی، عبارت اصلاح شده و عبارت رسا و مناسب برای مضمون فیش انتخاب گردیده است و به لطف خدا و نورانیّت قرآن، آن چنان ذهن و قلمم روان شده بود که به محض مطالعه آیه، تابلو روشنی از مطالب و مضامین آیه در ذهنم ترسیم میشد و سریعآ آن را در دفتر ثبت میکردم.
منبع: کتاب )هاشمی رفسنجانی(، دوران مبارزه ، زیر نظر مهندس محسن هاشمی، دفتر نشر معارف انقلاب،1376