خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب و پیروزی روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی از اوضاع ماه رمضان سال 57
روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی از اوضاع ماه رمضان سال 57تاریخ: 1357 هجری شمسی با آمدن ماه مبارک رمضان، به طور طبیعی حضور خود جوش مردم در مساجد و شنیدن خطابه و وعظ روحانیون، مورد انتظار بود. به همین دلیل امام در آستانه این ماه در پیام هشت ماده‌ای ]به تاریخ 5 مرداد 1357[، براسلامی بودن نهضت، احتراز از پذیرش حیله انتخابات آزاد، هوشیاری ملت در مقابل چهره‌ها و مهره‌های خطرناک رژیم، رسیدگی به وضعیت خانواده شهدا و ثبت نام و مشخصات آنها، راه آینده نهضت را ترسیم کردند و از گویندگان مجامع و مساجد خواستند که جنایات رژیم شاه را در این ماه برای مردم بیان کنند و مستعمین را نیز به تشویق گویندگان برای بیان مطالب اسلامی و انسانی، فرا خواندند. بعد از این پیام بود که حضور مردم در مساجد بیش از پیش شد و وعاظ و خطبای مذهبی نیز در سخنانشان به افشای جنایات رژیم شاه و اقدامات ضد مردمی آنها، پرداختند و همین امر هجوم ماموران رژیم به مساجد و به مردم را افزایش داد. در این روزها نقش مساجد به عنوان پایگاه اصلی انقلاب و نقش امام و روحانیت به عنوان رهبری مردم و تشکیل حکومت اسلامی به عنوان خواست اصلی و نهایی نهضت، عیان‌تر شد. در واقع لازم نبود در مسجد شلوغ کاری شود و کارهای تند انقلابی صورت گیرد. همین که در آنجا نماز جماعت خوانده می‌شد و از طرف وعاظ و خطبا، برای مردم صحبت می‌شد و سخنرانی انجام می‌گرفت، کافی بود. زیرا ائمه جماعت مساجد در ضمن انجام این کارها، حرفهای گفتنی را هم می‌زدند و با انتخاب نوع مسأله، نوع حدیث خواندن و نوع پند و اندرز دادن، مردم را آگاه می‌نمودند. این آگاهی در حرکت مردم و همراهی آنها با نهضت بسیار تاثیر گذار بود. معتقدم هدایت و تداوم این انقلاب از آغاز محصول حضور مردم در مساجد، تاثیر حرف و سخن ائمه جماعات در مردم و نیز ارتباط مردم با روحانیت مورد اعتماد آنها در مساجد بود. به هر حال یورش‌های مداوم عوامل رژیم به مساجد و تجمعهای مذهبی و به خاک و خون کشیدن مردم بی‌پناه، به ویژه در شهرهای تهران، مشهد، شیراز و اصفهان، ماه رمضان خونینی را در تاریخ انقلاب ثبت کرد.منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری