تحلیل هاشمی از شعار استقلال،آزادی،جمهوری اسلامیتاریخ : 24/11/1356 یکی از مهمترین شعارها، شعار "استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی" بود، که مردم آن را از میان سخنان امام، گرفته بودند. ایشان در همان روزهای آغازین اوج‌گیری دوباره نهضت ]در تاریخ 24 بهمن  1356[، طی پیامی به دانشجویان فرمودند: "سرلوحه هدفتان اسلام و احکام عدالتپرور آن باشد و ناچار بدون حکومت اسلامی عدالتخواه، رسیدن به این هدف محال است. تولا و تبرا دو اصل اساسی اسلام است، باید با حکومت عدل موافق و به حاکم عادل دل ببندید و از رژیم غیراسلام و غیراسلامی که در رأس آن رژیم منحط پهلوی است، تبرا کنید و با کمال صراحت مخالفت خود را اظهار و در سرنگون کردن آن کوشا باشید و در غیر این صورت، روی استقلال و آزادی را نمی‌بینید"  و بعدها هم در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌هایشان تاکید می‌کردند: "کمال مطلوب ما ایجاد یک دولت و حکومت اسلامی است"  و در تشریح مشخصات این حکومت می‌فرمودند: "با قیام انقلابی ملت، شاه خواهد رفت و حکومت دموکراسی و جمهوری اسلامی برقرار می‌شود. در این جمهوری یک مجلس ملی، مرکب از منتخبین واقعی مردم، امور مملکت را اداره خواهند کرد. حقوق مردم ـ خصوصاً اقلیتهای مذهبی ـ محترم بوده و رعایت خواهد شد. با احترام متقابل نسبت به کشورهای خارجی عمل می‌شود. نه به کسی ظلم می‌کنیم و نه زیر بار ظلم می‌رویم. کشور در حال حاضر ورشکست شده است و همه چیز از بین رفته است. با استقرار جمهوری اسلامی ساختمان واقعی و حقیقی کشور شروع خواهد شد" و می‌افزودند: "حکومت جمهوری اسلامی مورد نظر ما از رویه پیامبر اکرم(ص) و امام علی‌علیه‌السلام، الهام خواهد گرفت و متکی به آرای عمومی ملت خواهد بود و شکل حکومت با مراجعه به آرای ملت تعیین خواهد گردید". همین اشارات امام کافی بود که مردم مومن و انقلابی، با سردادن این شعار در تظاهرات و راهپیمایی‌ها، اشتیاق خود را به استقرار جمهوری اسلامی اعلام کنند و با این کار، راه آینده انقلاب را نشان دهند. به هر حال این شعار، یکی از مهمترین و ماندگارترین شعارهای دوران انقلاب بود که امام بیان آن را رفراندومی مردمی در خلع نظام سلطنتی می‌دانستند. منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری