خاطرات آیت الله هاشمی رفسنجانی – انقلاب در بحران دیدگاه آیت الله هاشمی درباره اثر مرگ شاه مخلوع بر روابط ایران و کشورهای غربی و بویژه آمریکا
دیدگاه آیت الله هاشمی درباره اثر مرگ شاه مخلوع بر روابط ایران و کشورهای غربی و بویژه آمریکا
تاریخ : 8/5/1359
از نظر خبرنگار تلویزیون آلمان که آن روزها برای پوشش خبری رویدادهای داخلی در ایران به سر می‌برد، خبر مرگ شاه واقعه مهمی بود که می‌توانست بهانه خوبی برای درخواست یک مصاحبه حضوری باشد و من نیز آن را پذیرفتم. در این مصاحبه ]که در تاریخ 8 مرداد 1359 در مجلس انجام شد[ نخستین پرسش خبرنگار آلمانی درباره اثر مرگ شاه مخلوع بر روابط ایران و کشورهای غربی و بویژه آمریکا بود و می‌خواست بداند که این اتفاق تا چه حد در سرنوشت گروگان‌ها تغییر ایجاد خواهد کرد.
من در پاسخ وی ضمن اشاره به اینکه مسأله گروگان‌ها در آینده نزدیک در مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار خواهد گرفت، گفتم: «درباره اینکه مرگ شاه در این قضیه مؤثر است یا نه، نمی‌توانم بگویم بی‌اثر است، بلکه معتقدم به هر حال مؤثر خواهد بود، خصوصآ وقتی که آمریکا در جهت رفع مشکلات گام مثبتی بردارد و به نحوی جو را مساعد کند. اما می‌بینیم که آمریکا نه تنها اقدام مناسبی در این زمینه انجام نمی‌دهد، بلکه مشکلات فراوان دیگری هم ایجاد کرده است» و بعد یادآور شدم که: «در همین مورد با کاردار سفارت سوئیس که حامل پیامی از یکصد و هشتاد تن از اعضای کنگره آمریکا بود، صحبت کردم و به عنوان نمونه چندین مورد از توطئه‌های آمریکا را برای کاردار تشریح کردم و به کنگره آمریکا نیز پیغام فرستادم و تأکید کردم آمریکا علاوه بر کارهایی که در گذشته کرده و جنایاتی که علیه ایران مرتکب شده، در این مدت نیز همواره در حال توطئه‌چینی برضد انقلاب اسلامی بوده است و همیشه با اعمالش وضع را بدتر و پیچیده‌تر کرده است، به نحوی که نمی‌توان انتظار آینده بهتری داشت.»
این خبرنگار پرسشی نیز در مورد انتخاب نخست وزیر و نارضایتی مردم انقلابی از دولت مطرح کرد که در پاسخ او تأکید کردم: «من نمی‌دانم شما مردم انقلابی را چه کسانی می‌دانید، اگر انقلابی‌ها را همان کسانی می‌دانید که در دوران انقلاب و در تظاهرات چند میلیونی شرکت کرده‌اند و در شب‌های طولانی با ندای الله‌اکبر، پایه‌های رژیم فاسد پهلوی را به لرزه انداختند که اینها اکثریت مردم هستند و همگی آنها از انقلاب و دولت راضی هستند و اگر انتقادی هست از کم‌کاری و انقلابی عمل نکردن مسئولان است.
اما اگر انقلابی‌ها را همین چپ‌ها و مارکسیت‌ها و سلطنت‌طلبها می‌دانید باید بدانید که این عده تنها بخش محدودی از جامعه هستند که از همان روزهای نخست پیروزی انقلاب اسلامی از این انقلاب ناراضی بودند و ناراضی هستند و البته تأثیری هم نداشتند.»
در مورد انتخاب نخست‌وزیر نیز به گفتگوهایی که در جریان بود اشاره کردم و گفتم که امیدوارم این مسأله به زودی حل شود.
منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 1359، انقلاب در بحران، زیر نظر عباس بشیری، دفتر نشر معارف انقلاب