انتخاب هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی در سال 1359 به روایت آیت الله هاشمی رفسنجانی

تاریخ : 22/4/1359

پس از آنکه آقایان ]علی[قدوسی، ]مهدی[ربانی املشی و ]عبدالله[جوادی آملی ]در تاریخ 22 تیر  1359[ از طرف قضات دادگستری به عنوان اعضای شورای عالی قضایی انتخاب شدند، ترکیب قانونی این شورا تکمیل و اولین برنامه آن تعیین و معرفی نامزدهای حقوقدانان شورای نگهبان به مجلس اعلام شد. این کار نیز با معرفی دوازده نفر انجام گرفت که از میان آنها، نمایندگان مجلس ]در جلسه 26 تیر  1359[ آقایان گودرز افتخار جهرمی، حسین مهرپور، محسن هادوی، مهدی هادوی، علی آراد و محمد صالحی را به عنوان حقوقدانان شورای نگهبان برگزیدند و راه را برای تشکیل جلسات رسمی مجلس برطبق قانون اساسی، هموار ساختند.

روز بعد مرحوم دکتر سحابی، رسمیت یافتن قانونگذاری مجلس را اعلام و دستور نخستین جلسه را تصویب طرح آئین‌نامه داخلی و انتخاب هیات رئیسه تعیین نمود. البته در مورد اینکه انتخاب هیأت رئیسه قبل از تصویب آئین‌نامه و یا بعد از آن باشد، مناقشه بود که در نهایت پس از سخنان موافق و مخالف و تذکرات و پیشنهادهایی که داده شد، آقای ]دکتر یدالله[سحابی، اعلام تنفس کرد وبا مذاکراتی که با اعضای شورای نگهبان شد، طرح و تصویب آئین نامه قبل از انتخاب هیأت رئیسه قطعی شد. بعد هم برای آنکه بحث بر روی آئین‌نامه زمان زیادی را می‌طلبید، پیشنهاد تأیید موقت آئین‌نامه داخلی برای مدت دو ماه، مطرح گردید که به تصویب رسید و آنگاه بحث به انتخاب اعضای هیأت رئیسه رسید.

کاندیداهای ریاست مجلس چهار نفر بودند، آقایان ]مهدی[بازرگان، ]حسن ابراهیم[ حبیبی، ]علی[گلزاده غفوری و من که از طرف جمعی از نمایندگان، کاندیدا شده بودم. تا قبل از این روز، پیشنهاد پذیرش این مسئولیت بارها از سوی جمع زیادی از دوستان مطرح شده بود که البته جواب قطعی در رّد یا قبول این مسئولیت نداده بودم و گفته بودم که مایل هستم به کارهای فرهنگی که از قبل داشتم بپردازم، ولی سرانجام نظر و رأی دوستان، برخواست شخصیم فائق آمد و وارد این صحنه شدم.

برای انتخاب ریاست مجلس با حضور 196 تن از نمایندگان رأی‌گیری شد که در نتیجه آن، من 146 رأی، آقای حبیبی 20 رأی، آقای غفوری 15 رأی و مهندس بازرگان 12 رأی به دست آورده و سه نفر هم رأی ممتنع داده بودند. به این ترتیب به عنوان رئیس مجلس شورای اسلامی انتخاب شدم و به دعوت آقای ]دکتر یدالله[سحابی در جایگاه هیأت رئیسه قرار گرفتم و در سخنانی از ابراز اعتمادی که نمایندگان نمودند و مرا برای این مسئولیت انتخاب کردند تشکر نموده و گفتم: «باید از زحمات دکتر سحابی تشکر و قدردانی کنم، زحمات ایشان با نبودن آئین‌نامه مشخص در مورد اداره و کار مجلس، وظیفه‌ای سنگین بود.» فردای این روز با انتخاب آقایان ]سید محمد[ موسوی خوئینی‌ها و ]علی اکبر [پرورش به عنوان نواب رئیس و آقایان ]سید محمد[کیاوش، ]احمد[توکلی، ]اسداله[بیات، ]مرتضی[الویری، ]سید حسن[شاه‌چراغی و ]علی[قائمی به عنوان منشی‌ها و آقایان ]مرتضی[کتیرایی، ]علی اکبر[ولایتی و ]علیرضا[یارمحمدی به عنوان کارپردازان مجلس، جمع هیأت رئیسه تکمیل و مجلس آماده کار شد.

منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 1359، انقلاب در بحران، زیر نظر عباس بشیری، دفتر نشر معارف انقلاب