احکام
  • صفحه اصلی
  • احکام
  • حکم امام خمینی برای تشکیل دولت موقت و قرائت آن حکم توسط آیت الله هاشمی رفسنجانی

حکم امام خمینی برای تشکیل دولت موقت و قرائت آن حکم توسط آیت الله هاشمی رفسنجانی

  • تهران
  • یکشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۵۷
شامگاه 14 بهمن جلسه مهمی با حضور اعضای شورای انقلاب اسلامی در اقامتگاه امام در دبستان علوی شماره 2 در خیابان عین الدوله ایران برگزار شد و تا ساعت 11 شب ادامه داشت. در این جلسه مهندس بازرگان به عنوان نخست وزیر تعیین شد و حکم وی که تاریخ 15 بهمن 57 مطابق با 6 ربیع الاول 1399 را بر پیشانی داشت، صادر شد. روز 16بهمن مراسمی در آمفی تئاتر مدرسه علوی برگزار شد و حکم نخست وزیری به او اعطا شد. این مراسم ساعت 5:30 بعد از ظهر با حضور جمع زیادی از خبرنگاران داخلی و خارجی با سخنان امام(ره) آغاز شد. امام در بخشی از سخنان خود تاکید کردند که انتخاب مهندس بازرگان به پیشنهاد و نظر شورای انقلاب بوده است: ایشان وزرای خود را تعیین می کنند و به ما معرفی می کنند تا شورای انقلاب ما که پیشنهادش و نظرش این بود که ایشان رئیس دولت باشد وزرای شان را بررسی می کنند و ان شاءالله مسائل به طور سهل و خوبی انجام بگیرد. امام سپس تلویحا بختیار را از مخالفت با دولت موقت بر حذر داشتند. پس از پایان سخنان امام (ره)، آیت الله هاشمی رفسنجانی متن فرمان نخست وزیری بازرگان را قرائت کرد.

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای مهندس مهدی بازرگان بنا به پیشنهاد شورای انقلاب، بر حسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از آرای اکثریت قاطع قریب به اتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری جنبش ابراز شده است و به موجب اعتمادی که به ایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعی که از سوابقتان در مبارزات اسلامی و ملی دارم، جنابعالی را بدون در نظر گرفتن روابط حزبی و بستگی به گروهی خاص، مامور تشکیل دولت موقت می‌نمایم تا ترتیب اداره امور مملکت و خصوصا انجام رفراندوم و رجوع به آرای عمومی ملت درباره تغییر نظام سیاسی کشور به جمهوری اسلامی و تشکیل مجلس موسسان از منتخبین مردم جهت تصویب قانون اساسی نظام جدید و انتخاب مجلس نمایندگان ملت بر طبق قانون اساسی جدید را بدهید. مقتضی است که اعضای دولت موقت را هر چه زود‌تر با توجه به شرایطی که مشخص نموده‌ام تعیین و معرفی نمائید. کارمندان دولت و ارتش و افراد ملت با دولت موقت شما همکاری کامل نموده و رعایت انضباط را برای وصول به اهداف مقدس انقلاب و سامان یافتن امور کشور خواهند نمود. موفقیت شما و دولت موقت را در این مرحله حساس تاریخی از خداوند متعال مسألت می‌نمایم.

روح الله الموسوی الخمینی

 

******************************************************************************************

در این مراسم ابتدا امام در سخنانی گفتند: ما یک دولتی را معرفی می کنیم، رئیس دولتی را معرفی می کنیم [تا] موقتاً دولتی تشکیل بدهد که هم به این آشفتگیها خاتمه بدهد، و هم یک مسئله مهمی که مجلس مؤسسان است، انتخابات مجلس مؤسسان را درست کند، و مقدمات آن را درست کند و مجلس مؤسسان تأسیس بشود. و همین طور انتخابات هم درست بشود و آنها دولت دائمی را انتخاب بکنند … جمهوری اسلامی را [به ] رفراندم بگذارد … تا همه عالم بدانند که رأی آزاد که مردم می دهند به که می دهند و به چه رژیمی می دهند.( صحیفه امام، ج ۶، ص: ۵۸)”.

پس از بیانات امام خمینی(ره) حکم نخست وزیری مهدی بازرگان (که با رای شورای انقلاب و تایید امام خمینی(ره) صادر شده بود) در حضور امام خمینی و مهندس بازرگان توسط آیت الله  هاشمی رفسنجانی قرائت شد.(متن حکم در روز شمار ۱۵ بهمن ماه آمده است.)

مهندس مهدی بازرگان پس از آن که حکم نخست وزیری را از آیت الله هاشمی رفسنجانی گرفت، به ایراد سخنرانی پرداخت و در بخشی از سخنرانی خود گفت:

 خدای بزرگ را شکر می کنم که چنین اعتبار و حسن شهرتی را که به هیچوجه اهلیت و لیاقت آن را نداشتم، به من ارزانی داشته و همین موهبت الهی باعث شده که آیت الله، ابراز اعتماد و ارجاع چنین مأموریتی را به بنده عنایت بفرمایند و همچنین تشکر از ملت ایران می کنم…

بازرگان به عنوان نخست وزیر موقت، برنامه دولت را بیان کرد و گفت:

از وظایف عمده دولت موقت این است که یک همه پرسی برپا کند تا نظر مردم را درباره تغییر رژیم و تحول آن به جمهوری دموکراتیک اسلامی بپرسد. سپس این وظیفه را خواهد داشت که انتخابات مجلس مؤسسان را برگزار کند مجلسی که قانون اساسی آینده را تدوین خواهد کرد و وظیفه سوم نیز انتخابات برای مجلس خواهد بود که به موجب قانون اساسی جدید تشکیل می شود و پس از تشکیل این مجلس دولت رسمی تعیین خواهد شد.

در ادامه امام در سخنانی فرمودند: 

من بعد از تشکر از ملت ایران که در این مدت‌های طولانی رنج و زحمت برده‌اند و با دادن خون خودشان، برای اسلام خدمت کردند، مطلبی را که می‌خواهم به عرض ملت برسانم این است که نظر خودشان را راجع به دولت آقای مهندس بازرگان که الان یک دولت شرعی اسلامی است، اعلام کنند، هم به وسیله مطبوعات و هم به تظاهرات آرام در شهر‌ها و در دهات و در هر جایی که مسلمان هست، نظر خودشان را راجع به دولت اسلامی آقای مهندس مهدی بازرگان اظهار کنند.

 بعد از این سخنان امام با سوال های خبرنگاران روبرو شدند. امام در مورد اینکه اگر ارتش دولت جدید را نپذیرد، فرمودند: ارتش چنین عملی را نخواهد کرد و اگر چنانچه بکند، اولاً از طرف خدا مجازات خواهد شد و ثانیاً در مواقع مقتضی، جزایی را که قانون اسلام تعیین کرده است، اجرا می‌کنیم و از حالا هم اگر خدای نخواسته چنین کردند، اعلام می‌کنیم.

امام خمینی(ره) در پاسخ به این سوال که آیا قانون اساسی 1906 غیرقانونی است یا اینکه، این قانون اساسی 1906 می‌تواند چارچوبی باشد برای دوره انتقالی؟ گفت: این قانون غیر از بسیاری از موادش که به زور در او وارد شده است، تا ملت رای بر خلاف نداده است، به قوت خودش باقی است.

ویدئوها