وَاضْرِبْ لَهُم مَّثَلًا رَّجُلَیْنِ جَعَلْنَا لِأَحَدهِمَا جَنَّتَیْنِ مِنْ أَعْنَابٍ وَحَفَفْنَاهُمَا بنَخْلٍ وَجَعَلْنَا بَیْنَهُمَا زَرْعًا

و برای آنان مَثَلی بزن: دو مرد را که به یکی از آنان دو باغ انگور دادیم و گرداگرد آن دو باغ را با درختان خرما پوشاندیم و در فاصله آن دو، کشتزاری قرار دادیم.

 

1- پیامبر(ص) موظّف به استفاده از تمثیل و ترسیم نمای کفر و ایمان در غالب گفتوگوی کشاورزی رفاه مند با هم صحبتی کم ثروت شد.

و اضرب لهم مثلاً رجلین

 

2- سمبل اشراف، در بیان الهی، مردی مرفّه و برخوردار از دو تاکستان و نخل هایی در اطراف و کشت زاری در میان، اما گرفتار غرور است.

جعلنا لأحدهما جنّتین من أعنـب و حففنـهما بنخل و جعلنا بینهما زرعًا

«غرور» از آیات بعد استفاده می شود.

 

3- در اختیار داشتن باغ هایی از انواع انگور، محصور شده در میان نخل ها و کشت زارهایی در پیرامون آن، از دلرباترین صحنه ها برای آدمی است.

جنّتین من أعنـب و حففنـهما بنخل 4- بهره بردن از تمثیل در تبیین حقایق معنوی، از روش های مورد استفاده قرآن است.

و اضرب لهم مثلاً رجلین

 

5- عملکرد عوامل طبیعی و روند عادی امور هستی، فعل خداوند است.

جعلنا لأحدهما جنّتین ... و حففنـهما بنخل

دو فعل متکلّم «جعلنا» و «حففنا» به این نکته اشاره دارد که علل و اسباب طبیعی، در تأثیر، مستقل نبوده و جملگی، مرهون مشیّت و خواست خداوندند.

 

6- انسان، باید به الهی بودن امکانات و نعمت های دنیوی خویش، توجه داشته باشد.

جعلنا لأحدهما جنّتین ... و حففنـهما بنخل و جعلنا بینهما زرعًا

ایمان:

تبیین ایمان 1

باغدار متکبر:

قصه باغدار متکبر 2

تاکستان:

زیبایی تاکستان 3

حقایق:

روش تبیین حقایق 4

خدا:

افعال خدا 5

ذکر:

اهمیت ذکر منشأ نعمت 6; ذکر نعمتهای خدا 6

طبیعت:

زیباییهای طبیعت 2

عوامل طبیعی:

عمل عوامل طبیعی 5

قرآن:

روش بیانی قرآن 4; مثالهای قرآن 2; فواید مثالهای قرآن 4

کفر:

تبیین کفر 1

مثال:

فواید مثال 1

مثالهای قرآن:

تمثیل به باغدار متکبر 2; تمثیل در تبیین حقایق 4; مثل اشراف 2

محمد(ص):

مسؤولیت محمد(ص) 1

نخلستان:

زیبایی نخلستان 3