وَمَا أَنزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ إِلاَّ لِتُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذی اخْتَلَفُواْ فِیهِ وَهُدًی وَرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ
و این کتاب را نازل نکردیم مگر برای این که آنچه را در آن اختلاف کرده اند، برای آنان بیان کنی و [این که] هدایت و رحمتی باشد برای مردمی که می گروند.
1- قرآن، کتابی نازل شده از سوی خداوند بر پیامبر(ص)
و ما أنزلنا علیک الکتـب
«ال» در «الکتاب» عهد ذهنی بوده و مراد از آن قرآن کریم است.
2- قرآن، از همان دوران اولیه نزول، به عنوان کتاب معرفی و شناخته شده است.
و ما أنزلنا علیک الکتـب
3- هدف از نزول قرآن کریم، تبیین اختلافات عقیدتی مردم است.
و ما أنزلنا علیک الکتـب إلاّ لتبیّن لهم الذی اختلفوا فیه
4- تبیین اختلافهای عقیدتی مردم، از امور بسیار مهم و بایسته مورد توجه قرار دادن
و ما أنزلنا علیک الکتـب إلاّ لتبیّن لهم الذی اختلفوا فیه
5- تبیین قرآن برای حل اختلافهای عقیدتی مردم، از جمله وظایف پیامبر(ص)
و ما أنزلنا علیک الکتـب إلاّ لتبیّن لهم الذی اختلفوا فیه
6- قرآن، برای حضور در عینیت جامعه، نیاز به تفسیر و تبیین از سوی عالم به آن دارد.
و ما أنزلنا علیک الکتـب إلاّ لتبیّن لهم الذی اختلفوا فیه
7- بشر، برای رفع اختلافهای عقیدتی و نیل به عقیده ای سالم و برتر، محتاج به وحی و تعالیم آسمانی است.
و ما أنزلنا علیک الکتـب إلاّ لتبیّن لهم
8- پیامبر(ص) آگاه به حقایق قرآن کریم
و ما أنزلنا علیک الکتـب إلاّ لتبیّن لهم
9- قرآن، کتاب هدایت و رحمت برای مؤمنان است.
و ما أنزلنا علیک الکتـب ... هدًی و رحمة لقوم یؤمنون
انسان
نیازهای معنوی انسان 7
عقیده
اهمیت حل اختلاف عقیدتی 4؛ تبیین اختلاف عقیدتی 3؛ حل اختلاف عقیدتی 5، 7؛ عوامل تصحیح عقیده 7
علما
مسؤولیت علما 6
قرآن
اهمیت تبیین قرآن 6; تاریخ قرآن 2; تبیین قرآن 5; رحمت قرآن 9; فلسفه نزول قرآن 3; نامهای قرآن 2; نزول قرآن 1; نقش قرآن 6; وحیانیت قرآن 1; هدایتگری قرآن 3، 9
کتاب 2
مؤمنان
رحمت بر مؤمنان 9; هدایت مؤمنان 9
محمد(ص)
علم محمد(ص) 8; محمد(ص) و قرآن 8; مسؤولیت محمد(ص) 5; وحی به محمد(ص) 1
نیازها
نیاز به دین 7; نیاز به وحی 7