تفسیر آیات قرآن کریم – سوره ملک – آیه25 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَیَقُولُونَ مَتَی هَذَا الْوَعْدُ إِن کُنتُمْ صَادقِینَ

و می گویند: اگر راست می گویید این وعده [قیامت ]کی خواهد بود؟

1 - پرسش ناباورانه و تمسخرآمیز کافران، از زمان برپایی قیامت

و یقولون متی هـذا الوعد

استفهام در «متی هـذا الوعد» حقیقی نیست; بلکه از باب تهکّم و استهزا است.

2 - روشن نبودن زمان برپایی قیامت، دستاویز کافران برای انکار آن

و یقولون متی هـذا الوعد

3 - برپایی قیامت، وعده اعلام شده خداوند به انسان ها

و یقولون متی هـذا الوعد

4 - مشرکان و کافران صدراسلام، منکر برپایی قیامت بوده و آن را دروغ می پنداشتند.

و یقولون متی هـذا الوعد إن کنتم صـدقین

5 - تلاش کافران، برای ایجاد شبهه و تردید در باورهای مؤمنان

و یقولون متی هـذا الوعد إن کنتم صـدقین

تعبیر «إن کنتم صادقین» ـ به صیغه جمع ـ نشان می دهد که روی سخن کافران، با مؤمنان بوده است; نه صرفاً پیامبراسلام(ص). بنابراین طرح این پرسش ها، می تواند برای به بن بست کشاندن اهل ایمان و ایجاد تهدید در باورهای آنان صورت گرفته باشد.

6 - همراهی مؤمنان با پیامبر(ص)، در تبلیغ دین و انذار کافران

إن کنتم صـدقین

از این که در درخواست کافران، مؤمنان مورد خطاب قرار گرفته اند، استفاده می شود که پیروان پیامبراسلام(ص) نیز در تبلیغ دین و دفاع از آن، شرکت گسترده ای داشته اند.

7 - پرسش بهانه جویانه کافران، درباره زمان برپایی قیامت، ناشی از خوی لجاجت، استکباری و حق گریزی آنان بوده است.

بل لجّوا فی عتوّ و نفور ... و یقولون متی هـذا الوعد إن کنتم صـدقین

اسلام

تاریخ صدر اسلام 4

خدا

وعده های خدا 3

قیامت

آثار جهل به قیامت 2; استهزای قیامت 1; پرسش از قیامت 1، 7; زمینه تکذیب قیامت 2; مکذبان قیامت 4; وعده قیامت 3; وقت قیامت 1، 7

کافران

آثار استکبار کافران 7; آثار حق ناپذیری کافران 7; آثار لجاجت کافران 7; استهزاهای کافران 1; انذار کافران 6; بهانه جویی کافران 2، 7; بینش کافران صدراسلام 4; شبهه افکنی کافران 5

مؤمنان

انذارهای مؤمنان 6; تبلیغ مؤمنان 6; شبهه افکنی در مؤمنان 5; همراهی مؤمنان 6

محمد(ص)

انذارهای محمد(ص) 6; تبلیغ محمد(ص) 6; همراهی با محمد(ص) 6

مشرکان

بینش مشرکان صدراسلام 4