تفسیر آیات قرآن کریم – سوره قصص – آیه 55 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

وَإِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ أَعْرَضُوا عَنْهُ وَقَالُوا لَنَا أَعْمَالُنَا وَلَکُمْ أَعْمَالُکُمْ سَلَامٌ عَلَیْکُمْ لَا نَبْتَغِی الْجَاهِلِینَ

و چون سخن لغو بشنوند از آن روی برمی گردانند و می گویند: اعمال ما برای ما و اعمال شما برای شما، سلام بر شما، ما خواستار [مصاحبت ]جهالت پیشگان نیستیم.

 

1 - مواجه شدن ایمان آوردگان از اهل کتاب، با یاوه گویی مخالفان نادان

 

الذین ءاتینـهم الکتـب من قبله ... و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه

 

2 - پرهیز ایمان آوردگان از اهل کتاب، از مقابله به مثل کردن در برابر سخنان یاوه و بی ادبانه افراد نادان

 

و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه

 

3 - ستایش خداوند از ایمان آوردگان اهل کتاب به خاطر رفتار پسندیده آنان در برابر یاوه گویان

 

و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه

 

4 - سکوت در برابر یاوه گویان، نمودی از بردباری ایمان آوردگان از اهل کتاب

 

أُولـئک یؤتون أجرهم مرّتین بما صبروا ... و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه

 

5 - رعایت ادب در سخن گفتن و پرهیز از بیهوده گویی، امری ستوده و مورد توصیه خداوند

 

و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه

 

6 - مقابله به مثل کردن در برابر یاوه گویی جاهلان، امری نکوهیده در بینش الهی و به دور از شأن مؤمنان

 

و إذا سمعوا اللّغو أعرضوا عنه

 

7 - پافشاری ایمان آوردگان از اهل کتاب بر مواضع فکری و عملی خویش و تسلیم نشدن آنان در برابر فشار مخالفان

 

و قالوا لنا أعمـلنا و لکم أعمـلکم

برداشت یاد شده بدان احتمال است که یاوه گویان با هدف متزلزل کردن مؤمنان، بدان کار دست می زدند.

 

8 - سود و زیان عمل هر کس، تنها به خود وی بازمی گردد.

 

لنا أعمـلنا و لکم أعمـلکم

 

9 - لزوم قطع گفتوگو با یاوه گویان، جدا شدن از آنها و رها کردن آنان به حال خویش

 

و قالوا ... سلـم علیکم

«سلام علیکم» معادل تعبیر «بدرود» است که در وقت تودیع گفته می شود.

 

10 - رعایت ادب و حفظ منش بزرگوارانه از سوی ایمان آوردگان از اهل کتاب به هنگام جدا شدن از یاوه گویان و وانهادن آنان به حال خویش

 

و قالوا ... سلـم علیکم

 

11 - یاوه گویی، نشانه جهل و نادانی انسان است.

 

و إذا سمعوا اللّغو ... و قالوا ... لانبتغی الجـهلین

 

12 - لزوم پرهیز از هم نشینی با افراد نادان و یاوه گو

 

لانبتغی الجـهلین

ادب

اهمیت ادب 5

اهل کتاب

استقامت مؤمنان اهل کتاب 7; روش برخورد مؤمنان اهل کتاب 1، 2، 3، 4، 10; مدح مؤمنان اهل کتاب 3; نشانه های صبر مؤمنان اهل کتاب 4

برخورد

برخورد پسندیده 3

جاهلان

اجتناب از مقابله به مثل با جاهلان 2; اجتناب از همنشینی با جاهلان 12; روش برخورد با جاهلان 1

جهل

نشانه های جهل 11

خدا

توصیه های خدا 5; مدحهای خدا 3

خود

بازگشت آثار عمل به خود 8

سخن

آداب سخن 5

عمل

زیان عمل 8; عمل پسندیده 5; عمل ناپسند 6; منفعت عمل 8

لغو

اهمیت اجتناب از لغو 5

مؤمنان

شؤون مؤمنان 6

مخالفان

استقامت در مقابل مخالفان 7; روش برخورد با مخالفان 1

یاوه گویان

اجتناب از همنشینی با یاوه گویان 12; ترک گفتگو با یاوه گویان9; اجتناب از مقابله به مثل با یاوه گویان 2; روش برخورد با یاوه گویان 1، 3، 4، 10; سرزنش مقابله به مثل با یاوه گویان 6

یاوه گویی

آثار یاوه گویی 11; اجتناب از یاوه گویی 5