إِن تَدْعُوهُمْ لَا یَسْمَعُوا دُعَاءکُمْ وَلَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجَابُوا لَکُمْ وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ یَکْفُرُونَ بشرْکِکُمْ وَلَا یُنَبِّئُکَ مِثْلُ خَبیرٍ
اگر آنها را بخوانید خواندن شما را نمی شنوند و اگر [به فرض محال] بشنوند شما را اجابت نمی کنند و روز قیامت شرک شما را انکار می کنند و هیچ کس مانند [خدای] آگاه تو را خبردار نمی کند.
1 - ناتوانی معبودهای ادعایی مشرکان، از شنیدن دعا و درخواست انسان ها و استجابت آن
إن تدعوهم لایسمعوا دعاءکم و لو سمعوا ما استجابوا لکم
2 - دعا و درخواست مشرکان از معبودهای خویش
و الذین تدعون من دونه ... إن تدعوهم لایسمعوا دعاءکم
3 - استجابت دعا و بر آوردن حاجت، تنها در توان ربّ و مالک حقیقی جهان (اللّه) است.
ذلکم اللّه ربّکم له الملک و الذین تدعون من دونه ... إن تدعوهم لایسمعوا دعاءکم و لو سمعوا ما استجابوا لکم
4 - حضور معبودها در قیامت و انکار و تبرّی آنان از شرکورزی مشرکان
و یوم القیـمة یکفرون بشرککم
5 - خداوند، آگاه ترین فرد و بهترین خبردهنده از حقایق امور
و لاینبّئک مثل خبیر
«خبیر» صفت مشبهه است و مقصود از آن در آیه شریفه خداوند متعال می باشد.
6 - آگاهی تمامی موجودات از حقایق در مقایسه با آگاهی های خداوند، محدود و ناقص است.
و لاینبّئک مثل خبیر
7 - خبیر، از اوصاف خداوند
و لاینبّئک مثل خبیر
اسماوصفات
خبیر 7
خدا
اختصاصات خدا 5; علم خدا 5، 6
مشرکان
دعای مشرکان 2; مشرکان در قیامت 4
معبودان باطل
تبری اخروی معبودان باطل 4; درخواست از معبودان باطل 2; عجز معبودان باطل 1; کری معبودان باطل 1; معبودان باطل در قیامت 4; معبودان باطل و اجابت دعا 1، 3
معبودراستین
ربوبیت معبودراستین 3; مالکیت معبودراستین 3
موجودات
محدوده علم موجودات 6