وَالَّذینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزیَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذی کَانُوا یَعْمَلُونَ
و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده اند، کارهای بدشان را حتماً از آنان می پوشانیم و طبق بهترین عملی که می کرده اند سزایشان می دهیم.
1 - خداوند، گناهان مؤمنانِ دارای عمل صالح را نادیده می گیرد.
و الذین ءامنوا و عملوا الصـلحـت لنکفّرنّ عنهم سیّئاتهم
«تکفیر» مصدر فعل «نکفّر» به معنای «پوشاندن» است (لسان العرب) و مراد از آن، نادیده گرفتن گناهان است.
2 - اثربخشی ایمان و عمل صالح، به توأم بودن آن دو است.
و الذین ءامنوا و عملوا الصـلحـت لنکفّرنّ عنهم سیّئاتهم
3 - ممکن است که خداوند، گناهان بندگان اش را، در صورت فراهم شدن شرایط، نادیده بگیرد.
و الذین ءامنوا و عملوا الصـلحـت لنکفّرنّ عنهم سیّئاتهم
4 - مؤمنان، از لغزش و گناه، مصون نیستند.
و الذین ءامنوا ... لنکفّرنّ عنهم سیّئاتهم
«سیّئات» مطرح شده در آیه، می تواند مربوط به قبل از ایمان و می تواند مربوط به بعد از ایمان باشد. نکته بالا، بنابر احتمال دوم است.
5 - تکفیر و نادیده گرفته شدن گناهان مؤمنانِ دارای عمل صالح، وعده حتمی خداوند است.
و الذین ءامنوا و عملوا الصـلحـت لنکفّرنّ عنهم سیّئاتهم
لام و نون تأکید «لنکفّرنّ» دلالت بر قطعیت می کنند.
6 - خداوند، در قبال هر یک از اعمال مؤمنان، بهترین پاداش را می دهد.
و الذین ءامنوا ... و لنجزینّهم أحسن الذی کانوا یعملون
«أحسن» جانشین «مفعول مطلق محذوف» است. تقدیر آیه، چنین است: «و لنجزینّهم جزاءاً أحسن الذی...» (ما، پاداش آنان را، بهترین جزایشان، قرار خواهیم داد).
7 - وعده خداوند درباره اعطای پاداش بهترین عمل به اعمال مؤمنان، وعده ای قطعی و تخلف ناپذیر است.
و الذین ءامنوا ... و لنجزینّهم أحسن الذی کانوا یعملون
«لام» و «نون تأکید» در «لنجزینّهم» دلالت بر حتمیّت دارند.
8 - اعطای پاداش به مؤمنان، پس از چشم پوشی از لغزش ها و گناهان آنان است.
و الذین ءامنوا و عملوا الصـلحـت لنکفّرنّ عنهم ... و لنجزینّهم
ذکر جزا پس از ذکر پوشاندن گناهان (تکفیر)، می تواند به جهت نکته یاد شده باشد.
9 - عمل انسان ها، مبنای پاداش دهی خدا است.
و لنجزینّهم أحسن الذی کانوا یعملون
ایمان
آثار ایمان 2; ایمان و عمل صالح 2
پاداش
بهترین پاداش 6، 7; مبانی پاداش 9
خدا
پاداشهای خدا 6، 9; حتمیت وعده های خدا 7; وعده های خدا 5
صالحان
تکفیر گناه صالحان 1، 5
عمل
پاداش عمل 9
عمل صالح
آثار عمل صالح 2
گناه
تکفیر گناه 3
مؤمنان
پاداش عمل مؤمنان 6; پاداش مؤمنان 8; تکفیر گناه مؤمنان 1، 5، 8; حتمیت پاداش مؤمنان 7; لغزش مؤمنان 4