وَإِنَّهُمْ عِندَنَا لَمِنَ الْمُصْطَفَیْنَ الْأَخْیَارِ

و بی شک آنان در پیشگاه ما از برگزیدگان و نیکان بودند.

 

1 - ابراهیم، اسحاق و یعقوب (علیهم السلام)، از برگزیدگان خداوند از میان انسان ها

 

و إنّهم عندنا لمن المصطفین

«مصطفی» (مفرد «مصطفین») به معنای شخص برگزیده و انتخاب شده است.

 

2 - عظمت مقام و قرب ابراهیم، اسحاق و یعقوب (علیهم السلام) در پیشگاه خداوند

 

و إنّهم عندنا لمن المصطفین

برگزیدگی ابراهیم(ع) و... از سوی خداوند با آمدن قید «عندنا» (پیشگاه ما)، می تواند گویای برداشت یاد شده باشد.

 

3 - پیامبران، بهترین افراد از میان انسان ها

 

و إنّهم عندنا لمن المصطفین

 

4 - ابراهیم، اسحاق و یعقوب (علیهم السلام)، از افراد خیّر و نیکوکار بودند.

 

و إنّهم ... الأخیار

اخیار به دو معنا است: 1ـ جمع «خیّر» ـ با تشدید یاء ـ به معنای نیکوکار است. 2ـ جمع «خیْر» ـ به سکون یاء ـ در مقابل «شرّ» است. برداشت یاد شده مبتنی بر معنای نخست است.

 

5 - ابراهیم، اسحاق و یعقوب (علیهم السلام) از خوبان و نیکان بودند.

 

إنّهم ... الأخیار

 

6 - پیامبران، از هر گناه و خطاکاری معصوم اند.

 

إنّهم عندنا لمن المصطفین الأخیار

توصیف ابراهیم(ع) و ... از سوی خداوند به «أخیار» ـ به صورت مطلق ـ گویای این حقیقت است که پیامبران در همه افعال و صفات خود، از نیکان بودند و از آنان جز خوبی و کار خیر سرنمی زد و این همان حقیقت عصمت است.

 

7 - ابراهیم، اسحاق و یعقوب (علیهم السلام)، اسوه و الگوی انسان ها

 

و اذکر عبدنا إبرهیم ... إنّهم عندنا لمن المصطفین الأخیار

برداشت یاد شده از آن جا است که آیه شریفه، درصدد بیان سرگذشت شخصیت هایی است که برای پیامبراسلام(ص) و مؤمنان، درس آموز و سازنده است.

ابرار 4، 5

ابراهیم(ع)

برگزیدگی ابراهیم(ع) 1; تقرب ابراهیم(ع) 2; عمل خیر ابراهیم(ع) 4; فضایل ابراهیم(ع) 5، 7; مقامات ابراهیم(ع) 1، 2

اسحاق(ع)

برگزیدگی اسحاق(ع) 1; تقرب اسحاق(ع) 2; عمل خیر اسحاق(ع) 4; فضایل اسحاق(ع) 5، 7; مقامات اسحاق(ع) 1، 2

الگوگیری

الگوگیری از ابراهیم(ع) 7; الگوگیری از اسحاق(ع) 7; الگوگیری از یعقوب(ع) 7

انبیا

عصمت انبیا 6; فضایل انبیا 3; مقامات انبیا 6

انسان

بهترین انسان ها 3

برگزیدگان خدا 1

تربیت

الگوی تربیت 7

معصومان 6

مقربان 2

یعقوب(ع)

برگزیدگی یعقوب(ع) 1; تقرب یعقوب(ع) 2; عمل خیر یعقوب(ع) 4; فضایل یعقوب(ع) 5، 7; مقامات یعقوب(ع) 1، 2