تفسیر آیات قرآن کریم – سوره صافات – آیه 55 – کتاب تفسیر راهنما – تألیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

فَاطَّلَعَ فَرَآهُ فِی سَوَاء الْجَحِیمِ

پس سر می کشد و او را میان جهنّم می بیند.

1 - اطلاع یافتن بهشتیان، از سرنوشت هم نشینان کافر دنیایی خویش در قیامت

إنّی کان لی قرین ... قال هل أنتم مطّلعون . فاطّلع

«فا» در فاطّلع» فصیحه و عطف بر جمله مقدر است که تقدیر آن چنین می باشد: «هل أنتم مطّلعون حتّی اطّلع أنا أیضاً فاطّلعوا و اطّلع هو بعد ذلک; آیا شما اطلاع دارید تا من هم مطلع شوم؟ پس اطلاع یافتند و سپس او نیز اطلاع یافت».

2 - بهشتیان، هم نشینان کافر دنیایی خود را، در وسط دوزخ مشاهده خواهند کرد.

فرءاه فی سواء الجحیم

«سواء» به معنای وسط است.

3 - منکران قیامت، در وسط دوزخ جای خواهند داشت.

فرءاه فی سواء الجحیم

4 - دوزخ، مجازات منکران قیامت

أءنّا لمدینون ... فاطّلع فرءاه فی سواء الجحیم

5 - عذاب دوزخ از هر سوی منکران قیامت را فرا خواهد گرفت.

فرءاه فی سواء الجحیم

برداشت یاد شده از قرار داشتن کافران در وسط دوزخ ـ و نه در حاشیه آن ـ به دست می آید.

6 - «جحیم» از نام های جهنم

الجحیم

7 - آتش دوزخ، آتشی است پرحرارت و پرشعله.

الجحیم

«جحیم» (از ماده «جحم») به معنای شدت شعله و حرارت آتش است.

بهشتیان

علم بهشتیان 1; همنشینان دنیوی بهشتیان 1

جهنم

احاطه آتش جهنم 4; جحیم 5; حرارت آتش جهنم 6; شعله آتش جهنم 6; موجبات جهنم 3; نامهای جهنم 5; وسط جهنم 2; ویژگیهای آتش جهنم 6

جهنمیان 2

قیامت

کیفر مکذبان قیامت 3; مکذبان قیامت در جهنم 2، 4