تفسیر آیات قرآن کریم – سوره زمر – آیه2 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بالْحَقِّ فَاعْبُد اللَّهَ مُخْلِصًا لَّهُ الدِّینَ

همانا ما این کتاب را به حق به سوی تو نازل کردیم، پس خدا را پرستش کن در حالی که عبادت را برای او خالص کرده باشی.

1 - قرآن، کتابی الهی و آسمانی است; نه بشری.

إنّا أنزلنا إلیک الکتـب

2 - پیامبراسلام(ص)، دریافت کننده وحی (قرآن) از سوی خداوند

إنّا أنزلنا إلیک الکتـب

3 - نزول کتاب (قرآن) از سوی خداوند، عملی هدفدار و امری لازم و شایسته برای بشر

إنّا أنزلنا إلیک الکتـب بالحقّ

برداشت یاد شده بر این اساس استوار است که «بالحقّ» متعلق به «أنزلنا» باشد. کلمه «حق» ـ در برابر باطل (پوچ و بیهوده) ـ به معنای کار به جا، شایسته و هدفمند است. بنابراین نزول قرآن، هدفمند و کاری شایسته و لازم برای بشر می باشد.

4 - قرآن، کتابی است سراسر حق و به دور از مطالب نادرست و خیال پردازی های باطل.

إنّا أنزلنا إلیک الکتـب بالحقّ

برداشت یاد شده بر این دیدگاه استوار است که «بالحقّ» متعلق به ظرف مستقر و حال برای «الکتاب» باشد.

5 - ارائه حق و شناساندن آن به مردم، فلسفه نزول قرآن

إنّا أنزلنا إلیک الکتـب بالحقّ

6 - توصیه خداوند به پیامبر(ص)، مبنی بر عبادت و فرمان بری خالصانه آن حضرت

فاعبد اللّه مخلصًا له الدین

واژه «دین» در معانی جزا، عادت، ملت، اسلام، عبادت و طاعت، به کار می رود (قاموس المحیط); ولی در این جا ـ با توجه به این که مخاطبان آیات مورد بحث، مشرکان می باشند و نیز در این آیات واژه عبادت به کار رفته ـ ممکن است به معنای عبادت و طاعت استعمال شده باشد.

7 - نزول کتاب آسمانی (قرآن)، نعمتی است درخور شکر و شایسته عبادت خالصانه خدا و اطاعت محض از او.

إنّا أنزلنا إلیک الکتـب بالحقّ فاعبد اللّه مخلصًا له الدین

برداشت یاد شده از تفریع جمله «فاعبد اللّه مخلصاً له الدین»، بر جمله «إنّا أنزلنا إلیک الکتاب» به دست می آید.

8 - اخلاص، شرط پذیرش عبادت و رکن اساسی آن است.

فاعبد اللّه مخلصًا له الدین

این که خداوند به پیامبر(ص) توصیه فرموده که عبادت را در حال اخلاص انجام دهد، می توان برداشت یاد شده را به دست آورد.

9 - لزوم عبادت خالصانه خداوند

فاعبد اللّه مخلصًا له الدین

حق:

ممیز حق و باطل 5

خدا:

توصیه های خدا 6

شکر:

شکر نعمت 7

عبادت:

اخلاص در عبادت 6، 7، 8، 9; شرایط عبادت 8

قرآن:

اهمیت نزول قرآن 3، 7; تنزیه قرآن 4; حقانیت قرآن 4; فضیلت قرآن 7; فلسفه نزول قرآن 5; قرآن از کتب آسمانی 1; منشأ نزول قرآن 1; وحیانیت قرآن 1; ویژگیهای قرآن 4; هدفداری نزول قرآن 3

محمد(ص):

اخلاص محمد(ص) 6; توحید عبادی محمد(ص) 6; توصیه به محمد(ص)6; نزول قرآن بر محمد(ص) 2; وحی به محمد(ص) 2

نعمت:

نعمت قرآن 7

نیازها:

نیاز به قرآن 3