یُرِیدُونَ أَن یُطْفِؤُواْ نُورَ اللّهِ بأَفْوَاهِهِمْ وَیَأْبَی اللّهُ إِلاَّ أَن یُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ

می خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش کنند، ولی خدا جز این نمی خواهد که نور خود را کامل کند هر چند کافران خوشنود نباشند.

1 ـ تلاش بی امان یهود و نصارا، با هدف خاموش کردن نور الهی (قرآن)، با سخنان و تبلیغات خود

یریدون أن یطفئوا نور اللّه بأفوههم

ضمیرهای جمع در «یریدون»، «یطفئوا» و «بأفواههم» به یهود و نصارا (الذین أوتوا الکتاب) بازمی گردد. قید «بأفواههم» (با سخنان خویش) می رساند که: اهل کتاب برای انحراف افکار عمومی علیه قرآن و اسلام، دست به تبلیغات نادرست می زدند.

2 ـ موضع گیریها و تبلیغات سوء یهود و نصارا، علیه اسلام به مثابه پفی ناچیز در مقابل نور فروزنده و جاودان الهی

یریدون أن یطفئوا نور اللّه بأفوههم

3 ـ احبار (عالمان یهود) و راهبان (عالمان نصارا) سردمداران مبارزه با قرآن و اسلام

اتخذوا أحبارهم و رهبنهم أرباباً ... یریدون أن یطفئوا نور اللّه بأفوههم

برداشت فوق بر این اساس است که ضمیر «هم» در «یریدون»، «یطفئوا» و «بأفواههم» به احبار و راهبان بازگردد، که در این صورت آیه شریفه بیانگر یکی از مصداقهای «اتخذوا أحبارهم و رهبانهم أرباباً» خواهد بود ; بدین معنا که احبار و راهبان علیه قرآن و اسلام سخنان نادرست می گفتند و یهود و نصارا از آنان تبعیت کورکورانه و اطاعت محض داشتند.

4 ـ اطاعت محض و تبعیت کورکورانه یهود و نصارا از احبار و راهبانشان، در راستای مبارزه با قرآن و اسلام

اتخذوا أحبارهم و رهبنهم أرباباً ... یریدون أن یطفئوا نور اللّه بأفوههم

5 ـ قرآن، نور خداست.

یریدون أن یطفئوا نور اللّه

6 ـ ناتوانی یهود و نصارا از مغلوب ساختن و نابود کردن اسلام، در پرتو تبلیغات بی امان خویش

یریدون أن یطفئوا نور اللّه بأفوههم و یأبی اللّه إلا أن یتم نوره

7 ـ اسلام، همواره در معرض کینه و عداوت یهود و نصارا

یریدون أن یطفئوا نور اللّه بأفوههم

با توجّه به اینکه جمله «یریدون ... » مفید استمرار است برداشت فوق استفاده می گردد.

8 ـ اراده خدا بر گسترش اسلام و تعالیم قرآن در سراسر گیتی

و یأبی اللّه إلا أن یتم نوره

9 ـ قرآن و اسلام، کتاب و آیینی جاودان و ماندگار

و یأبی اللّه إلا أن یتم نوره

 

10 ـ هر گونه تدبیر و تلاش در راستای مبارزه با اسلام، مغلوب اراده خداوند بوده و محکوم به شکست است.

یریدون أن یطفئوا نور اللّه ... و یأبی اللّه ... و لو کره الکفرون

11 ـ مخالفت با قرآن و اسلام، کفر است.

یریدون أن یطفئوا نور اللّه ... و یأبی اللّه إلا أن یتم نوره و لو کره الکفرون

12 ـ یهود و نصارا، مردمانی کفرپیشه

یریدون أن یطفئوا نور اللّه ... و یأبی اللّه ... و لو کره الکفرون

13 ـ یهود و نصارا، ناخشنود از گسترش اسلام

و یأبی اللّه إلا أن یتم نوره و لو کره الکفرون

14 ـ از علی (ع) روایت شده است که فرمود: «صعد رسول اللّه (ص) المنبر فقال: ان اللّه نظر إلی أهل الأرض ... فاختارنی منهم ثم نظر ثانیة فاختار علیاً ... و هو نور الأرض بعدی ... ثم تلا رسول اللّه (ص): یریدون لیطفئوا نور اللّه بأفواههم ... ;(1)

رسول خدا (ص) بالای منبر رفته و فرمودند: خدا به اهل زمین توجّه کرد پس مرا از بین آنان انتخاب فرمود، سپس توجّه دیگری کرد و علی (ع) را انتخاب نمود ... و او بعد از من، نور زمین است ... آن گاه رسول خدا (ص) این آیه را تلاوت فرمود: می خواهند نور خدا را با دهانهای خویش خاموش کنند ... ».

اسلام:

پیروزی اسلام 6 ; تبلیغ علیه اسلام 2 ; جاودانگی اسلام 9 ; دشمنان اسلام 2، 3، 4، 7 ; شکست مبارزه با اسلام 10 ; گسترش اسلام 8 ; مبارزه با اسلام 4 ; مخالفت با اسلام 11

اطاعت:

طاعت از علمای مسیحیت 4 ; اطاعت از علمای یهود 4

امام علی (ع):

برگزیدگی امام علی (ع) 14

خدا:

اراده خدا 8، 10 ; اطفای نور خدا 1 ; جاودانگی نور خدا 2 ; نور خدا 5، 14

دین:

دین جاودان 9

روایت: 14

علمای مسیحیت:

دشمنی علمای مسیحیت 3

علمای یهود:

دشمنی علمای یهود 3

قرآن:

تبلیغ علیه قرآن 1 ; جاودانگی قرآن 9 ; دشمنان قرآن 1، 3، 4 ; فضیلت قرآن 5 ; گسترش تعالیم قرآن 8 ; مبارزه با قرآن 4 ; مخالفت با قرآن 11 ; نور بودن قرآن 5 ; ویژگیهای قرآن 5

کافران: 12

کفر:

موارد کفر 11

مسیحیان:

تبعیت مسیحیان از علمای مسیحیت 4 ; تبلیغ مسیحیان 1، 2 ; دشمنی مسیحیان 1، 2، 4، 7 ; عجز مسیحیان 6 ; کفر مسیحیان 12 ; مسیحیان و اسلام 2، 4، 13 ; مسیحیان و گسترش اسلام 13 ; ناخشنودی مسیحیان 13

یهود:

تبعیت یهود از علمای یهود 4 ; تبلیغ یهود 1، 2 ; دشمنی یهود 1، 2، 4، 7 ; عجز یهود 6 ; کفر یهود 12 ; ناخشنودی یهود 13 ; یهود و اسلام 2، 4، 13 ; یهود و قرآن 1 ; یهود و گسترش اسلام 13

 

پی نوشت ها :

1. بحارالانوار، ج 23، ص 320، ح 37.