أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَبَأُ الَّذینَ کَفَرُوا مِن قَبْلُ فَذَاقُوا وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ

 

آیا خبر آنان که پیش از این کفر ورزیدند به شما نرسیده است که ثمره تلخ کارهای خویش (عذاب استیصال) را چشیدند؟ و برای آنان [در آخرت ]عذابی دردآور خواهد بود.

 

1 - آگاهی مردم کافر عصر بعثت، از سرنوشت شوم اقوام کافر پیش از خود

ألم یأتکم نبؤا الذین کفروا من قبل

استفهام در «ألم یأتکم»، تقریری است.

 

2 - آگاهی مردم عصر بعثت، از سرنوشت اقوام کافر پیش از خود، از راه اخبار و اطلاعات واصله بود.

ألم یأتکم نبؤا الذین کفروا من قبل

مطلب یاد شده، از آمدن تعبیر «نبأ» (خبر) به دست می آید.

 

3 - اخبار مربوط به سرنوشت هلاکت بار اقوام کافر پیش از اسلام، اخباری مهم و پرفایده

ألم یأتکم نبؤا الذین کفروا من قبل

«نبأ»، به اخبار مهم و پرفایده گفته می شود (مفردات راغب).

 

4 - بسیاری از اقوام کافر پیش از بعثت پیامبراسلام، ثمره تلخ کردار خویش را چشیده و نابود شده اند.

فذاقوا و بال أمرهم

 

5 - اقوام کافر در آخرت، به عذاب دردناک دچار خواهند شد.

الذین کفروا ... لهم عذاب ألیم

 

6 - کفر، از موجبات عذاب و دارای پیامدی تلخ در دنیا و آخرت

الذین کفروا من قبل فذاقوا و بال أمرهم و لهم عذاب ألیم

 

7 - سرنوشت شوم و عذاب الهی، ثمره و پیامد رفتار خود انسان است.

فذاقوا و بال أمرهم و لهم عذاب ألیم

 

8 - سرنوشت شوم اقوام کافر پیشین، درس آموز و عبرت انگیز است.

ألم یأتکم نبؤا الذین کفروا من قبل ... لهم عذاب ألیم

 

9 - تشویق و ترغیب مردم از سوی خداوند، به مطالعه و تأمل در سرنوشت هلاکت بار جوامع کفرپیشه گذشته

ألم یأتکم نبؤا الذین کفروا من قبل ... لهم عذاب ألیم

استفهام در «ألم یأتکم...»، ضمن آن که برای تقریر مسأله است، برای تشویق و ترغیب نیز می باشد.

اقوام پیشین

تاریخ اقوام پیشین 2، 3; عبرت از فرجام اقوام پیشین 8; عذاب اخروی اقوام پیشین 5; علم به فرجام اقوام پیشین 3; علم به هلاکت اقوام پیشین 3; فرجام شوم اقوام پیشین 1، 2، 8; هلاکت اقوام پیشین 4

تاریخ

تشویق به مطالعه تاریخ 9; فواید تاریخ 3

خدا

تشویقهای خدا 9; منشأ عذابهای خدا 7

عبرت

عوامل عبرت 8

عذاب

عذاب دردناک 5; مراتب عذاب 5; موجبات عذاب اخروی 6; موجبات عذاب دنیوی 6

عمل

آثار عمل 7; کیفر عمل ناپسند 4

فرجام

منشأ فرجام شوم 7

کافران

فرجام کافران 9; هلاکت کافران 9

کفر

آثار کفر 6

مردم

علم مردم مقارن بعثت 1; ویژگیهای علم مردم مقارن بعثت 2