ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّی

سپس نزدیک شد و فرود آمد،

1 - جبرئیل برای ابلاغ وحی، به پیامبر(ص) خود را به آن حضرت نزدیک و نزدیک تر کرد.

ثمّ دنا فتدلّی

«دنا»; یعنی، نزدیک شد و «تدلّی»; یعنی، آویخت و این کنایه از شدت نزدیکی است. ضمیر فاعل در «دنا» و «تدلّی»به جبرئیل بازمی گردد.

2 - نزدیک و نزدیک تر شدن پیامبر(ص)، به مبدأ وحی در افق اعلی برای دریافت قرآن

و هو بالأُفق الأعلی . ثمّ دنا فتدلّی

برداشت یاد شده بر این اساس است که ضمیر فاعلی به پیامبر(ص) بازمی گردد.

3 - عن أبی إبراهیم(ع) ... قال: ... إنّ هـذه لغة فی قریش إذا أراد الرجل منهم أن یقول قد سمعت یقول قد تدلّیت و إنّما التدلّی الفهم;(1)

از امام کاظم(ع) روایت شده... که فرمود: ...تدلّی واژه ای است در قریش هرگاه مردی از آنان خواست بگوید: شنیدم، می گوید «تدلّیت» و تدلّی به معنای فهمیدن است».

جبرئیل

نزدیکی جبرئیل به محمد(ص) 1، 2

روایت 3

قرآن

اهمیت قرآن 2; فهم قرآن 3

محمد(ص)

تقرب محمد(ص) 2; محمد(ص) در افق اعلی 2; معراج محمد(ص) 2; وحی به محمد(ص)1

پی نوشت ها :

1. احتجاج طبرسی، ج 2، ص 157; نورالثقلین، ج 5، ص 151، ح 27.