فَغَشَّاهَا مَا غَشَّی

 

پس بر آن [سرزمین] فرو پوشاند آنچه را فرو پوشاند.

 

1 - مدفون گشتن قوم لوط در پوششی گران، در پی سقوط و هلاکت

 

و المؤتفکة أهوی . فغشّیها ما غشّی

 

2 - فراگیری عذاب الهی، بر قوم لوط

 

فغشّیها ما غشّی

 

3 - اراده الهی، حاکم بر تحولات تاریخ

 

و أنّه أهلک عادًا الأُولی ... فغشّیها ما غشّی

 

4 - بیان سرگذشت عبرت انگیز اقوام نابودشده تاریخ، در صحف موسی و ابراهیم(ع)

 

أم لم ینبّأ بما فی صحف موسی . و إبرهیم ... و أنّه أهلک ... فغشّیها ما غشّی

برداشت یاد شده بنابراین نکته است که آیات شریفه، در ادامه بیان مطالبی باشد که خداوند از صحف موسی و ابراهیم(ع) نقل کرده است.

 

5 - بشر در همه ادوار تاریخی، نیازمند تذکر و عبرت آموزی از سرگذشت پیشینیان

 

و أنّه أهلک عادًا الأُولی

برداشت یاد شده در صورتی است که این آیات در صحف موسی و ابراهیم(ع) آمده باشد; چنان که برخی از مفسران گفته اند.

اقوام پیشین

تاریخ اقوام پیشین 4

انسان

نیازهای معنوی انسان 5

تاریخ

عبرت از تاریخ 4، 5; منشأ تحولات تاریخ 3

تورات

تعالیم تورات 4

خدا

احاطه عذابهای خدا 2; حاکمیت اراده خدا 3

صحف ابراهیم

تعالیم صحف ابراهیم 4

عبرت

عوامل عبرت 4، 5

قوم لوط

تاریخ قوم لوط 1، 2; دفن قوم لوط 1; عذاب قوم لوط 2; هلاکت قوم لوط 1

نیازها

نیاز به تذکر 5; نیاز به عبرت 5