تفسیر آیات قرآن کریم- سوره النباء – آیه 4 – کتاب تفسیر راهنما – تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی

کَلَّا سَیَعْلَمُونَ

سؤال نکنند که به زودی خواهند دانست.

1 - معاد، حقیقتی انکارناپذیر و غیر قابل تشکیک و تردید

کلاّ

«کلاّ» برای ردع است و اندیشه یا گفتاری را که پیش از آن آمده، تخطئه می کند، این کلمه در آیه شریفه بر ناروا بودن تشکیک و اختلاف درباره معاد دلالت دارد.

2 - خداوند، منکران معاد را از شبهه افکنی و استهزا بر حذر ساخته است.

یتساءلون ... مختلفون . کلاّ سیعلمون

3 - منکران معاد، در قیامت به خطای خود واقف شده و حقانیت معاد را درخواهند یافت.

کلاّ سیعلمون

4 - معاد و بر پایی جهان آخرت، نزدیک است.

کلاّ سیعلمون

5 - انکار معاد، زمینه ساز گرفتاری به عذاب الهی در آخرت است.

کلاّ سیعلمون

لحن تهدید گونه «کلاّ سیعلمون»، بیانگر مواجه شدن منکران معاد با مجازات الهی و عملی دیدن وعده های عذاب است.

6 - جهان آخرت، جایگاه کشف حقایق و رفع اختلافات است.

مختلفون ... سیعلمون

7 - اعتراف برخی از مردم به حوادث بعد از مرگ، تنها با مشاهده آن امکان پذیر است.

کلاّ سیعلمون

سؤال در «یتسائلون» چنانچه به معنای استفهام حقیقی باشد جمله «کلاّ سیعلمون» به منزله پاسخ خواهد بود; یعنی، پاسخ این گونه پرسش ها مشکل این گروه از مردم را حل نمی کند; بلکه باید آن را مشاهده کنند تا به حقانیت آن اعتراف نمایند.

آخرت

رفع اختلاف در آخرت 6; ویژگیهای آخرت 6

حس گرایان

اقرار حس گرایان 7; بینش حس گرایان 7

خدا

نواهی خدا 2

عذاب

زمینه عذاب اخروی 5

قیامت

ظهور حقایق در قیامت 3، 6

معاد

آثار تکذیب معاد 5; حقانیت معاد 3; مکذبان معاد در قیامت 3; نزدیکی معاد 4; نهی از استهزای معاد 2; نهی از شبهه افکنی در معاد 2; وضوح حتمیت معاد 1