إِلَی رَبِّکَ مُنتَهَاهَا

[علم] آن تنها به پروردگارت منتهی می شود.

 

1 - تنها خداوند، خصوصیات قیامت و زمان وقوع آن را می داند.

 

إلی ربّک منتهیها

«منتهاها» ـ به قرینه سیاق آیات پیشین ـ به معنای منتهای علم به قیامت و شناخت خصوصیات و زمان آن است. تقدیم «إلی ربّک» بیانگر حصر است.

 

2 - هرگونه تصمیم گیری درباره زمان و دیگر خصوصیات قیامت، با خداوند است.

 

إلی ربّک منتهیها

«منتهی»; یعنی، زمان انتها. مراد از «منتهای قیامت» ممکن است منتهای امور آن و تعیین نهایی ویژگی های آن باشد، بنابراین مراد این است که تنها خداوند، وضعیت نهایی امور قیامت را مشخص می سازد.

 

3 - تصمیم گیری درباره امور قیامت و تعیین زمان آن، از شؤون ربوبیت خداوند است.

 

إلی ربّک منتهیها

 

4 - آگاه نساختن مردم ـ حتی پیامبر(ص) ـ از زمان وقوع قیامت، مؤثر در رشد و تربیت آنان

 

إلی ربّک منتهیها

واژه «ربّ»، گواه این است که هدف از مسکوت گذاشتن زمان قیامت، تربیت و رشد دادن است و چون پوشیده ماندن آن، تنها ویژه پیامبر(ص) نبوده است; می توان سودمندی آن را به همگان تعمیم داد.

 

5 - انحصار تصمیم گیری درباره قیامت به خداوند، دلیل ناآگاهی پیامبر(ص) از زمان وقوع آن است.

 

فیم أنت من ذکریها . إلی ربّک منتهیها

جمله «إلی ربّک...»، به منزله تعلیل برای جمله قبل است.

تربیت

عوامل مؤثر در تربیت 4

تکامل

عوامل تکامل 4

خدا

آثار ربوبیت خدا 3; اختصاصات خدا 1، 2، 5; علم خدا 1

قیامت

آثار جهل به قیامت 4; جهل به قیامت 5; علم به قیامت 1; منشأ تعیین قیامت 2، 3، 5; وقت قیامت 1

محمد(ص)

محدوده علم محمد(ص) 5