وَإِذَا انقَلَبُواْ إِلَی أَهْلِهِمُ انقَلَبُواْ فَکِهِینَ
و چون به سوی کسان خود بازمی گشتند، شیرین کام بازمی گشتند.
1 - کافران، از خاطره های دیدار خود با مؤمنان، طنز ساخته و در جمع خانواده خویش به لطیفه گویی و خنداندن یکدیگر می پردازند.
و إذا انقلبوا إلی أهلهم انقلبوا فکهین
«فَکِه» (صفت مشبّه) به معنای خوش دل و خندان یا به معنای کسی است که با همراهان خود سخنی گوید که آنان را بخنداند (قاموس). در برداشت یاد شده، معنای دوم مورد نظر است.
2 - کافرانی که مؤمنان را مسخره کرده اند، هنگام مراجعت نزد خانواده خویش، از پوزخندها و اشاره های طعنه آمیز خود، غرق شادمانی می شوند.
یضحکون ... یتغامزون . و إذا انقلبوا إلی أهلهم انقلبوا فکهین
در این برداشت، «فَکِه» به معنای «مرد خوش دل و خندان» دانسته شده است. تکرار «انقلبوا» در آیه شریفه، برای مجسم ساختن حالت بازگشت کافران به خانه خویش است.
3 - کافران و گنه پیشگان، حتی در غیاب مؤمنان نیز آنان را استهزا کرده و با طعنه و کنایه از ایشان یاد می کنند.
و إذا انقلبوا إلی أهلهم انقلبوا فکهین
استهزا
استهزا با چشمک 2; استهزا با لطیفه گویی 1
کافران
استهزاهای کافران 1، 2، 3; خانواده کافران 1، 2; سرزنشهای کافران 3; سرور کافران 1; عوامل سرور کافران 2; کافران و مؤمنان 1; لطیفه گویی کافران 1
گناهکاران
استهزاهای گناهکاران 3; سرزنشهای گناهکاران 3
مؤمنان
استهزای مؤمنان 1، 2، 3