وَیْلٌ یَوْمَئِذٍ لِّلْمُکَذِّبینَ

آن روز وای بر تکذیب کنندگان!

 

1 - تکذیب کنندگان قیامت در آن روز، گرفتار جهنم و عذاب الهی خواهند بود.

 

ویل یومئذ للمکذّبین

«ویل» به معنای عذاب و هلاکت است (لسان العرب). برخی آن را نام یکی از درب ها، یا درّه ای از جهنم می دانند.

 

2 - گرفتاری به جهنم و عذاب الهی، سرنوشت تکذیب کنندگان آیات الهی است.

 

ویل یومئذ للمکذّبین

به قرینه «إذا تتلی علیه آیاتنا...» در آیات بعد، عنوان «مکذّبین»، تکذیب کنندگان آیات خداوند را در برمی گیرد.

 

3 - کم فروشی و خیانت در معامله، تکذیب عملی روز قیامت است.

 

ویل للمطفّفین ... ویل یومئذ للمکذّبین

آیات مورد بحث درباره «مطفّفین» است و آنان را با عناوین «فجّار» و «مکذّبین» تهدید به عذاب الهی می کند. مراد از «یومئذ» همان «یوم یقوم الناس...» است که در آیات پیشین گذشت. تکذیب می تواند، شامل تکذیب عملی و قولی باشد; بنابراین آیه اختصاص به کافران ندارد.

 

4 - گناه، تکذیب عملیِ قیامت است.

 

إنّ کتـب الفجّار ... ویل یومئذ للمکذّبین

تعبیر «یومئذ» ـ به قرینه «إنّ کتاب الفجّار لفی سجّین» ـ بر روز برخورد فاجران با نامه عمل خویش منطبق است. بنابراین عنوان «مکذّبین» در برگیرنده «فجّار» خواهد بود که با گناه خود، در عمل، تکذیب کننده قیامت اند.

 

5 - کسانی که عذاب کم فروشان را تکذیب کنند، در قیامت به عذاب جهنم گرفتار خواهند شد.

 

ویل للمطفّفین ... ویل یومئذ للمکذّبین

مراد از «مکذّبین» ـ به قرینه آیه بعد ـ تکذیب گران روز قیامت و رخدادهای آن اند و از مصادیق بارز رخدادهای قیامت، عذابی است که آیه «ویل للمطفّفین» بیان داشته است.

آیات خدا

عذاب مکذبان آیات خدا 2; فرجام مکذبان آیات خدا 2; مکذبان آیات خدا در جهنم 2

قیامت

عذاب مکذبان قیامت 1; تکذیب قیامت 4; مکذبان قیامت در جهنم 1; منشأ تکذیب قیامت 3

کم فروشان

آثار تکذیب عذاب کم فروشان 5; کیفر مکذبان عذاب کم فروشان 5; مکذبان عذاب کم فروشان در جهنم 5

کم فروشی

آثار کم فروشی 3

گناه

آثارگناه 4

معامله

آثار خیانت در معامله 3