إِنَّا أَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ رِیحًا صَرْصَرًا فِی یَوْمِ نَحْسٍ مُّسْتَمِرٍّ
همانا ما بادی سرد و سخت را در زمانی پیوسته شوم بر آنان فرستادیم;
1 - عذاب قوم عاد، به وسیله وزش بادی بسیار شدید و سرد
إنّا أرسلنا علیهم ریحًا صرصرًا
«صرصر» در وصف باد آورده می شود و آن بادی است که سخت زوزه بکشد یا بسیار سرد باشد (قاموس المحیط).
2 - عوامل طبیعی، در خدمت اراده الهی، برای کیفر اقوام حق ستیز
فکیف کان عذابی ... إنّا أرسلنا علیهم ریحًا صرصرًا
3 - روزهای عذاب قوم عاد، روزهایی شوم و بس دردناک برای ایشان
إنّا أرسلنا علیهم ریحًا صرصرًا فی یوم نحس مستمرّ
با توجه به این که مدت زمان وزش باد بر قوم عاد در سوره «حم سجده» چند روز و در سوره «حاقه» هفت شب و هشت روز یاد شده است; باید گفت که واژه «یوم» در این جا، به معنای یک روز نیست; بلکه ترسیم گر مدتی از زمان است که با چند روز سازگار می باشد.
4 - نابودی قوم عاد، همراه با دشواری ها و سختی های مستمر; و نه مقطعی و زودگذر
إنّا أرسلنا علیهم ریحًا صرصرًا فی یوم نحس مستمرّ
برداشت یاد شده با توجه به توصیف «یوم نحس» با وصف «مستمرّ»، استفاده می شود.
5 - «عن أبی جعفر(ع) ... ان للّه عزّوجلّ جنوداً من ریاح یعذّب بها من یشاء ممّن عصاه ... و لکلّ ریح منهنّ اسم أما تسمع قوله تعالی «...إنّا أرسلنا علیهم ریحاً صرصراً...»;(1)
از امام باقر(ع) روایت شده: ...برای خداوند لشگریانی از بادها هستند که با آنها هر که را بخواهد ـ از کسانی که او را عصیان کرده ـ عذاب می کند و برای هر بادی از آنها نامی است آیا نشنیده ای سخن خداوند را که فرموده «...إنّا أرسلنا علیهم ریحاً صرصراً...».»
6 - «[فی المجمع] و قیل: إنّه کان فی یوم الأربعا فی آخر الشهر... عن علی(ع);(2)
در مجمع البیان آمده است: گفته شده که عذاب قوم عاد، در روز چهارشنبه در آخر ماه بوده است... و این مطلب از امام علی(ع) روایت شده است».
7 - «عن أبی عبداللّه(ع) فی قوله تعالی «فی یوم نحس مستمر» قال کان القمر منحوساً بزحل;(3)
از امام صادق(ع) درباره سخن خداوند تعالی «فی یوم نحس مستمرّ» روایت شده [درآن روز] ماه به وسیله زحل منحوس شده بود».
چهارشنبه
نحوست چهارشنبه 6
حق
کیفر حق ستیزان 2
خدا
مجاری اراده خدا 2
روایت 5، 6، 7
روز
عوامل نحوست روز ها 7
عذاب
ابزار عذاب 1، 5; عذاب با باد 5; عذاب با باد سرد 1; عذاب با باد شدید 1
عوامل طبیعی
نقش عوامل طبیعی 2
قوم عاد
تداوم عذاب قوم عاد 4; روز عذاب قوم عاد 6; شدت عذاب قوم عاد3; عذاب قوم عاد 1; نحوست روزهای عذاب قوم عاد 3; ویژگیهای عذاب قوم عاد 4
کیفر
ابزار کیفر 2
پی نوشت ها :
1. کافی، ج 8، ص 91، ح 63; نورالثقلین، ج 5، ص 181، ح 21.
2. مجمع البیان، ج 9، ص 287; نورالثقلین، ج 5، ص 181، ح 23.
3. بحارالأنوار، ج 55، ص 251، ح 37.