وَالسَّمَاء رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ

و [او] آسمان را برافراشت و میزان را بنهاد،

 

1 - خداوند، برافرازنده آسمان

 

و السّماء رفعها

 

2 - برافراشتگی آسمان، جلوه دیگری از رحمت عام و گسترده خداوند

 

الرحمـن ... و السّماء رفعها

 

3 - برقراری قانون، محاسبه و سنجش به اراده الهی، در ساختار نظام جهان

 

و السّماء رفعها و وضع المیزان

با توجه به این که «میزان» به ابزار سنجش گفته می شود; وضع میزان در آسمان، می تواند اشاره به حاکمیت قانون و محاسبه در نظام جهان داشته باشد.

 

4 - وجود توازن میان اجرام آسمانی، به اراده الهی

 

و السّماء رفعها و وضع المیزان

با توجه به ارتباط میان «وضع المیزان» و «السّماء رفعها»، از آیه شریفه استفاده می شود که پیدایش اجرام در فضا و حجم، اندازه و فاصله میان آنها، تصادفی و گزاف نیست; بلکه میان آنها موازنه وجود دارد.

 

5 - برقراری میزان و ابزار سنجش حق و باطل در میان مردم از سوی خداوند

 

و السّماء رفعها و وضع المیزان

برداشت یاد شده، مبتنی بر این احتمال است که مقصود از «وضع المیزان» برقراری ابزار سنجش در میان مردم باشد ـ نه آسمان ها ـ ; آن گونه که در آیه 25 سوره «حدید» آمده است (و أنزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط). گفتنی است آیه بعد ـ که توصیه به پرهیز از طغیان در میزان می کند ـ مؤید همین برداشت است.

آسمان

ترفیع آسمان 1، 2

آفرینش

منشأ حسابرسی در آفرینش 3; منشأ قانونمندی آفرینش 3; منشأ میزان در آفرینش 3

اجرام آسمانی

منشأ تعادل اجرام آسمانی 4

حق

ممیز حق و باطل 5

خدا

آثار اراده خدا 3، 4; افعال خدا 1، 5; نشانه های رحمت خدا 2

میزان

برپایی میزان 5