أَلَمْ نَجْعَل لَّهُ عَیْنَیْنِ

آیا برای او دو چشم قرار ندادیم؟

 

1 - دو چشم انسان، عطای خداوند و نعمتی بزرگ است.

 

ألم نجعل له عینین

 

2 - بی توجّهی به نعمت بینایی و غفلت از وابستگی آن به خداوند، شگفت آور و ملامت بار است.

 

ألم نجعل له عینین

استفهام در «ألم نجعل ...»، برای تعجب و گرفتن اقرار است.

 

3 - وابستگی ابزار درک و شناخت به خداوند، دلیل آگاهی او از انفاق ها و اهداف مدعیان انفاق است.

 

یقول أهلکت مالاً ... ألم نجعل له عینین

 

4 - توجّه به خدادادی بودن نعمت بینایی، مایه یقین به پنهان نبودن چیزی از خداوند است.

 

أیحسب أن لم یره أحد . ألم نجعل له عینین

مطرح کردن نعمت بینایی ـ در پی سرزنش کسانی که به آگاهی خداوند توجه ندارند ـ نوعی استدلال بر علم خداوند است. به این بیان که انسان باید خداوند را آگاه تر از خود بداند; زیرا او ابزار این آگاهی را در اختیار وی قرار داده است.

 

5 - خداوند، بر تمام دیدنی ها آگاه است.

 

ألم نجعل له عینین

اعداد

عدد دو 1

خدا

دلایل علم غیب خدا 3; عطایای خدا 1; علم غیب خدا 5; نعمتهای خدا 1

ذکر

آثار ذکر 4; ذکر نعمت چشم 4

شناخت

وابستگی ابزار شناخت 3

غفلت

سرزنش غفلت از نعمتهای خدا 2; شگفتی غفلت از نعمتهای خدا 2; غفلت از نعمت چشم 2

نعمت

مراتب نعمت 1; نعمت چشم 1

یقین

عوامل یقین 4; یقین به نظارت خدا 4