وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بلِسَانِ قَوْمِهِ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ فَیُضِلُّ اللّهُ مَن یَشَاء وَیَهْدی مَن یَشَاء وَهُوَ الْعَزیزُ الْحَکِیمُ

و هیچ رسولی را نفرستادیم مگر به زبان قومش، تا [بتواند پیامش را] برای آنان بیان کند. پس خدا هر که را بخواهد گمراه می کند و هر که را بخواهد راه می نمایاند; و او است عزّتمند حکیم.

 

1- خداوند همه پیامبران را، بدون استثنا، به زبان مردم منطقه رسالتشان مبعوث کرده است.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه

 

2- فلسفه ارسال انبیا به زبان مردم، تبیین دقیق معارف الهی و تفهیم آن برای مردم است.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن لهم

 

3- تعالیم انبیا برای مردم قابل درک است.

و ما أرسلنا من رسول ... لیبیّن لهم

 

4- تبیین دقیق معارف الهی برای مردم از وظایف و مسؤولیتهای انبیاست.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن لهم

 

5- معارف الهی، نیازمند تبیین از سوی انبیاست.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن لهم

 

6- مبلغان، در تبلیغ دین باید با زبان مردم خویش سخن بگویند.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن لهم

 

7- همه انبیا وظیفه داشتند که معارف الهی را در سطح فرهنگ مردم خویش، تبیین کنند.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن لهم

مراد از «لسان قوم» لسان فرهنگی مردم است، بخصوص با توجه به اینکه سطح فرهنگی مردم، متفاوت است و انبیا طبعاً باید همه مردم را در تبلیغ مدّ نظر قرار می دادند.

 

8- فهم مردم عصر نزول تعالیم دینی، مرجع و منبعی برای فهم دقیق آن تعالیم است.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن لهم

اینکه خداوند فرموده است: همه پیامبران به زبان قوم خودشان فرستاده شدند، می تواند بیانگر این نکته باشد که زبان و ادبیات مردم دوران نزول تعالیم آسمانی برای دریافت پیام آن تعالیم نقش مؤثری دارد.

 

9- هدایت و گمراهی مردم براساس مشیت خداوند است.

فیضلّ الله من یشاء و یهدی من یشاء

 

10- انبیا فقط عهده دار ابلاغ و تبیین تعالیم الهی برای مردمند و هدایت و گمراهی مردم به دست خداوند است.

و ما أرسلنا من رسول ... لیبیّن لهم فیضلّ الله من یشاء و یهدی من یشاء

 

11- خداوند، عزیز (شکست ناپذیر) و حکیم (کاردان) است.

و هو العزیز الحکیم

 

12- مشیت خداوند در هدایت و گمراهی مردم بر مبنای حکمت اوست.

فیضلّ الله من یشاء و یهدی من یشاء و هو ... الحکیم

 

13- مشیت خداوند در هدایت و گمراهی مردم، تخلف ناپذیر است.

فیضلّ الله من یشاء و یهدی من یشاء و هو العزیز

«عزیز» به معنای غلبه کننده شکست ناپذیر است و به تناسب صدر و ذیل آیه استفاده می شود که مشیت خداوند، قطعی است.

 

 

14- فرستادن پیامبران برای تبیین تعالیم الهی به زبان مردم و در سطح فکر آنان، برخاسته از عزت و حکمت خداوند است.

و ما أرسلنا من رسول إلاّ بلسان قومه لیبیّن ... و هو العزیز الحکیم

اسما و صفات

حکیم 11; عزیز 11

انبیا

انبیا و تبیین دین 10; انبیا و فرهنگ مردم 7، 14; انبیا و هدایت 10; فلسفه همزبانی انبیا 2; فهم تعالیم انبیا 3; محدوده مسؤولیت انبیا 10; مردمی بودن انبیا 1; مسؤولیت انبیا 4، 7; منشأ بعثت انبیا 14; نقش انبیا 5; ویژگی تعالیم انبیا 3; همزبانی انبیا با مردم 1

تبلیغ

روش تبلیغ 6، 7؛ فرهنگ مردم در تبلیغ 6، 7

خدا

آثار مشیت خدا 9؛ حتمیت مشیت خدا 13; حکمت خدا در هدایت 12; حکمت در مشیت خدا 12; مشیت خدا در گمراهی 12، 13; مشیت خدا در هدایت 13; نقش حکمت خدا 12، 14; نقش عزت خدا 14

دین

اهمیت تبیین دین 2، 5; اهمیت فهم دین 2; تبیین دین 4; ملاک فهم دین 8

گمراهی

منشأ گمراهی 9، 10

مبلغان

مسؤولیت مبلغان 6; همزبانی مبلغان با مردم 6

نیازها

نیاز به انبیا 5

هدایت

منشأ هدایت 9، 10