إِنَّهَا سَاءتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا
همانا آن جا بد قرارگاهی و بد جای ماندنی است!
1 ـ جهنم، قرارگاه و اقامتگاهی بس بد و آزاردهنده
عذاب جهنّم ... إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا
«مستقراً» تمیز برای ضمیر مستتر در «ساءت» و به معنای محل استقرار است. «مقام» نیز اسم مکان و به معنای اقامتگاه می باشد.
2 ـ بد و ناگوار بودن جهنم برای انسان، موجب هراسناکی و دست به دعا برداشتن بندگان خالص خدا به درگاه الهی برای رهایی از آن
ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم ... إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا
برداشت فوق، با توجه به این نکته است که جمله «إنّها ساءت...» تعلیل برای جمله «و الذین یقولون ربّنا اصرف...» است; یعنی، چون جهنم جایگاه بدی است، بندگان خدا برای نجات خود از آن، دست به دعا برمی دارند.
3 ـ سرنوشت بد و اقامتگاه ناگوار انسان در جهنم، مقتضی هراسان بودن، اضطراب، تضرع و دعا کردن به درگاه الهی است.
ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم ... إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا
4 ـ جمله «ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم إنّ عذابهاکان غراماً. إنّها ساءت مستقرّاً و مقاماً»، متن دعا و تضرع بندگان خالص خدا به درگاه الهی
و الذین یقولون ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم ...إنّها ساءت مستقرًّا و مقامًا
برداشت یاد شده مبتنی بر این نکته است که جمله «إنّ عذابها تا مستقراًو مقاماً» نیز مانند جمله «ربّنا اصرف عنّا عذاب جهنّم» جزء دعا و تضرع عبادالرحمان باشد.
اضطراب
زمینه اضطراب 3
اماکن
مکان ناپسند 1
بندگان خدا
تضرع بندگان خدا 4; دعای بندگان خدا 4; عوامل ترس بندگان خدا 2; عوامل دعای بندگان خدا 2
ترس
ترس از جهنم 3; زمینه ترس 3
تضرع
زمینه تضرع 3
جهنم
آثار شومی جهنم 2; درخواست نجات از جهنم 2، 4; شومی جهنم 1، 3; عذابهای جهنم 1
دعا
زمینه دعا 3